رشد اقتصادی 3.7 درصدی ایران در سال 1396 / ترمز نفت کشیده شد

به گزارش اقتصادنیوز، به نقل از روابط عمومی بانک مرکزی، بر اساس محاسبات مقدماتی و اولیه اداره حساب های اقتصادی این بانک، تولید ناخالص داخلی کشور به قیمت پایه و به قیمت های ثابت سال 1390 در سال 1396 به 6940.8 هزار میلیارد ریال رسید که نسبت به رقم مشابه سال 1395 به میزان 3.7 درصد افزایش یافته است.

بر اساس محاسبات اولیه و مقدماتی، تولید ناخالص داخلی کشور در سال 1396) به قیمتهای ثابت سال 1390 (به 8/6940 هزار میلیارد ریال رسیده است که در مقایسه با رقم دوره مشابه سال قبل (1/6691 هزار میلیارد ریال)، معادل 7/3 درصد افزایش یافته است. لازم به ذکر است که رشد تولید ناخالص داخلی در سه ماهه چهارم سال 1396 نسبت به دوره مشابه سال قبل، معادل 7/2 درصد می باشد. همچنین رشد تولید ناخالص داخلی بدون نفت نیز در دو مقطع زمانی سه ماهه چهارم سال 1396 و سال مذکور به ترتیب معادل 8/4 و 6/4 درصد بوده است.

اقتصاد ایران در سال 96

برحسب روال معمول، آخرین دادهها و اطلاعات مورد نیاز جهت محاسبه رشد اقتصادی از منابع آمار رسمی مربوطه از قبیل وزارت جهاد کشاورزی، وزارت نفت، طرح آماری کارگاههای بزرگ صنعتی و طرح آماری فعالیتهای بخش ساختمان (اداره آمار اقتصادی بانک مرکزی)، وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت نیرو دریافت گردیده است. همچنین در گروه خدمات نیز متناسب با هریک از فعالیتها، از منابع آماری و شاخصهای قیمت مرتبط با موضوع استفاده شده است. بررسی سهم فعالیتهای مختلف اقتصادی در افزایش تولید ناخالص داخلی نشان میدهد که در سال 1396 ارزش افزوده فعالیتهای "حمل و نقل، انبارداری و ارتباطات" ، "صنعت" ، "خدمات مستغلات و خدمات حرفه ای و تخصصی" ، "بازرگانی، رستوران و هتلداری" و "برق، گاز و آب" به ترتیب با سهمی معادل 7/0 ، 6/0 ، 6/0 ،5/0 و 5/0 واحد درصد از رشد اقتصادی، نقش عمدهای در افزایش روند رشد تولید ناخالص داخلی ایفا نموده اند. در مقابل ارزش افزوده فعالیت "خدمات اجتماعی، شخصی و خانگی"، طی سال 1396 با سهمی معادل 1/0 -واحد درصد از رشد 7/3 درصدی اقتصاد، نقش کاهندهای در تولید ناخالص داخلی در دوره زمانی مورد بررسی داشته است.

آخرین آمار و اطلاعات دریافتی از وزارت جهاد کشاورزی نشان میدهدکه برآورد مقادیر تولید محصولات زراعی، باغی و دامی در سال 1396 نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب از رشدی معادل 7/0 ، -6/4 و6/4 درصد برخوردار میباشد. بر این اساس در سال 1396 و بر مبنای محاسبات فصلی مقدماتی، رشد ارزش افزوده گروه کشاورزی (به قیمت های ثابت 1390 (نسبت به دوره مشابه سال قبل 2/3 درصد افزایش یافته است. بر اساس محاسبات اولیه، ارزش افزوده گروه نفت در سال 1396 به قیمت های ثابت سال 1390 به میزان 9/1538 هزارمیلیارد ریال برآورد میگردد که گویای رشد 9/0 درصدی نسبت به دوره مشابه سال قبل میباشد. نتایج حاصل از محاسبات مقدماتی در این زمینه نشان می دهد که افزایش رشد ارزش افزوده این گروه، به طور عمده ناشی از افزایش نرخ رشد تولید نفت خام، تولید میعانات گازی، تولید فرآوردههای پالایشگاهی و نیز افزایش تولید و صادرات گاز طبیعی نسبت به دوره مشابه سال قبل بوده است. در بخش صنعت، شاخص تولید کارگاههای بزرگ صنعتی (که حدود 70 درصد ارزش افزوده بخش صنعت را پوشش میدهد) در سال 1396 نسبت به دوره مشابه سال قبل 5/5 درصد افزایش یافته است. از مجموع 24 رشته فعالیت صنعتی در سال 1396 ،هفده رشته فعالیت با (ضریب اهمیت 4/95 درصد)، دارای رشد مثبت بوده است. همچنین 7/3 واحد درصد از رشد 5/5 درصدی شاخص تولید کارگاه های بزرگ صنعتی (در سال 1396 (به ترتیب مربوط به فعالیت صنایع تولید وسایل نقلیه موتوری، تریلر و نیم تریلر، صنایع تولید مواد ومحصولات شیمیائی و صنایع تولید فلزات اساسی بوده است.

در بخش "ساختمان"، ارزش سرمایهگذاری بخش خصوصی در ساختمان مناطق شهری به قیمتهای جاری در سال 1396 نسبت به دوره مشابه سال قبل 9/14 درصد افزایش یافته است. با اعمال شاخص های قیمتی متناظر و تعدیل رقم مذکور، رشد ارزش افزوده ساختمان بخش خصوصی به قیمتهای ثابت سال 1390 معادل 4/1 درصد برآورد گردیده است. در نهایت با احتساب رقم فوق و نیزبا در نظر گرفتن ارزش افزوده ساختمان بخش دولتی، رشد بخش "ساختمان" به قیمتهای ثابت سال 1390 در حدود 2/1 درصد برآورد میشود.

برآوردهای مقدماتی نشان میدهد که بخش عمده رشد اقتصادی 7/2 درصدی سه ماهه چهارم سال 1396 مربوط به گروه خدمات با سهمی معادل 4/2 واحد درصد از رشد اقتصادی بوده است. محاسبات اولیه نشان میدهد که ارزش افزوده فعالیتهای گروه "کشاورزی"، "نفت"، "صنایع و معادن" و "خدمات" به ترتیب از رشدی معادل 1/2 ،2/4 ، -5/5 و 4/4 درصد طی سه ماهه چهارم سال 1396 برخوردار بودهاند؛ این در حالی است که رشد این فعالیتها در فصل سوم سال 1396 به ترتیب 0/4 ،3/3 ، -5/4 و0/4 درصد بوده است. لازم به ذکر است که طی فصول سوم و چهارم سال 1396 گروه نفت به علت کاهش صادرات نفت خام و همچنین کاهش صادرات میعانات گازی و فرآوردههای پالایشگاهی با کاهش رشد ارزش افزوده مواجه بوده و در مقابل بخش ساختمان به عنوان زیربخش گروه صنایع و معادن در سومین فصل متوالی، از رشد مثبت برخوردار بوده است. لازم به یادآوری است که رشد بخش ساختمان طی سه ماهه چهارم سال 1396 معادل 0/2 درصد میباشد.

نگاهی به ارقام اجزای هزینه نهایی (طرف تقاضای اقتصاد) در سال 1396) به قیمتهای ثابت سال 1390 (نیز نشان میدهد که اقلام مصرف خصوصی، مصرف دولتی و تشکیل سرمایه ثابت ناخالص به ترتیب از رشدی معادل 5/2 ،9/3 و 4/1 درصد برخوردار بودهاند. محاسبات مقدماتی سال 1396 نشان دهنده افزایش نرخ رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص به میزان 1/5 واحد درصد نسبت به دوره مشابه سال قبل می باشد؛ به گونهای که رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص از رقم 7/3 -درصد در سال 1395 به رقم 4/1 درصد در سال 1396 رسیده است. تشکیل سرمایه ثابت ناخالص متشکل از دو بخش ساختمان و ماشین آلات است. تشکیل سرمایه ثابت ناخالص ساختمان در سال 1396 نسبت به دوره مشابه سال قبل 9/0 درصد و تشکیل سرمایه ثابت ناخالص ماشین آلات نیز طی دوره زمانی مذکور نسبت به دوره مشابه سال قبل 5/2 درصد افزایش یافته است.

در حوزه تجارت خارجی و بر اساس برآوردهای اولیه، صادرات و واردات کالاها و خدمات طی سال 1396 (به قیمت های ثابت سال 1390 (و نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب از نرخ رشد 8/1 و 4/13 درصدی برخوردار بودهاند. بررسی ارقام هزینه نهایی (به قیمتهای ثابت سال 1390 (در فصل چهارم سال 1396 نیز نشان میدهد که اقلام مصرف خصوصی، مصرف دولتی، تشکیل سرمایه ثابت ناخالص و صادرات و واردات کالاها و خدمات به ترتیب از رشد 0/1 ، 1/2 ،2/1  5/9 و 1/21 درصدی برخوردار بودهاند. در مجموع هزینه ناخالص داخلی (به قیمتهای ثابت سال 1390 (در فصل چهارم و همچنین سال 1396 نسبت به دوره مشابه سال قبل به ترتیب از رشد 9/2 و 8/3 درصدی برخوردار میباشد. لازم به یادآوری است که عمدهترین منابع آماری به منظور محاسبه اقلام هزینه ناخالص داخلی را منابعی نظیر طرح آماری بودجه خانوار در مناطق شهری ایران (اداره آمار اقتصادی بانک مرکزی)، پرداختیهای خزانهداری کل کشور (وزارت امور اقتصادی و دارایی)، آمار صادرات و واردات گمرک جمهوری اسلامی ایران و آمار تراز پرداختهای خارجی کشور (بانک مرکزی) تشکیل میدهند.

در خاتمه خاطر نشان می سازد، ارقام حسابهای ملی سال 1396 بر اساس برآوردهای اولیه حاصل از محاسبات فصلی تنظیم شده ودر معرض تجدید نظرقرار دارد