تعریف تقاضا در علم اقتصاد / تقاضا چیست ؟

 

تمایل به خرید و کسب کالاییی (خدمتی) خاص، به طوری که تقاضاکننده ابزار مناسب و لازم جهت انتقال مالکیت (پول) را در اختیار داشته باشد؛ به عبارت دیگر تنها زمانی تقاضا کننده توان دستیابی به کالای موردنظر را خواهد داشت، که پول در اختیار داشته باشد.

اصطلاح تقاضا مبین کل وضعیت امکانات فردی است که وی را قادر به خرید کالاها در قیمت‌های متفاوت می‌نماید و با فرض ثابت بودن سایر شرایط، بیان می‌کند که چه ارتباطی میان جهت و مقدار درخواستی کالا وجود دارد.

 

با تغییر مقادیر تقاضای هر مصرف کننده [مصرف کنندگان]، در سطح قیمتهای مختلف، جدول تقاضای مصرف کننده [مصرف کنندگان یا تقاضای بازار] بدست می‌آید. از این جدول می‌توان منحنی‌ای را استخراج نمود  که به آن منحنی تقاضا گفته می‌شود و بیانگر تقاضاهای متفاوت در قیمت‌های متفاوت است.

در منحنی تقاضا که در سطح نموداری با دو محور X و Y (که X همیشه مقدار و Y قیمت را نشان می‌دهد، ترسیم می‌شود)، هرچه قیمت بالا برود حرکت بر روی منحنی به طرف بالا صورت گرفته و مقدار تقاضا کم خواهد شد و بالعکس. یعنی رابطه قیمت و مقدار معکوس است. رابطه معکوس بین قیمت و مقدار، بیانگر شیب منفی منحنی تقاضاست.

 

قانونی که بیان می‌کند همگام با افزایش سطح قیمتها مصرف کننده از میزان تقاضای خود خواهد کاست (رابطه معکوس بین قیمت و مقدار تقاضا).

 

عوامل مؤثر بر تقاضا عبارتند از: قیمت، تعداد مصرف کنندگان در بازار، سلیقه‌ مصرف کنندگان، درآمد پولی آنها و قیمت سایر کالاهای مرتبط.  لازم به ذکر است که با توجه به اینکه در رسم منحنی تقاضا فقط قیمت و مقدار تغییر می‌کنند و سائر عوامل ثابت در نظر گرفته می‌شوند، با تغییر قیمت ما شاهد تغییر در مقدار تقاضا خواهیم بود و با تغییر سایر عوامل، تغییر در خود تقاضا را شاهد خواهیم بود. تغییر در تقاضا موجب انتقال و جابجائی منحنی تقاضا می‌شود؛ به این معنی که اگر عوامل فوق غیر از  قیمت تغییر کنند هم روی قیمت و هم روی مقدار اثر گذاشته و موجب انتقال منحنی به سمت راست یا چپ خواهد شد و تغییر در مقدار تقاضا حرکت روی منحنی تقاضا خواهد بود.

 

نمایش نموداری مجموع مقادیر یک کالا را که مصرف کنندگان در قیمت‌های مختلف، در طی یک دوره زمانی معین، مایل و قادر به خرید آن هستند، با فرض ثابت بودن بقیه شرائط، منحنی‌ تقاضای بازار را به ما می‌دهد. شیب منحنی تقاضای بازار یک کالا، عموماً منفی است که نشان‌گر مقدار خرید بیشتر در قیمت‌های پائین‌تر است.