«مترو» محور بلندمرتبهسازی میشود؟
به گزارش اقتصادنیوز، کارشناسان ترافیک بر این باورند که طرح تفصیلی شهر تهران از اساس به شکلی طراحی شده که مشوق سفر با خودروی شخصی است، چراکه در این طرح مجوز بلندمرتبهسازی صرفا بر اساس اینکه مساحت زمین و عرض گذر از یک حداقل مشخص کمتر نباشد، صادر میشود. به این ترتیب دیدگاه حاکم بر طرح تفصیلی کنونی این است که شهروندان قرار است با خودروی شخصی یا نهایتا تاکسی که گونهای از حمل و نقل عمومی به شمار نمیآید، بین این ساختمانهای بلندمرتبه و دیگر نقاط شهر تردد کنند. این در حالی است که از اوایل قرن جدید، رویکرد برنامهریزان شهری در ابرشهرهای دنیا به کلی تغییر کرده و طرحهای شهری بر پایه اصول «شهرسازی حمل و نقلمحور (TOD)» بازنگری شده است.
یکی از مهمترین اصول TOD این است که ساخت و ساز بلندمرتبه صرفا در فاصله مشخصی از ایستگاههای مترو امکانپذیر است، به این معنا که اگر درخواست مجوز ساختمان بلندمرتبه در محدوده شعاع ۳۰۰ متری از یک ایستگاه مترو باشد، با آن موافقت میشود. ساخت و سازهای تجاری بلندمرتبه، مالها و ابرپروژههای با کاربری اداری و تجاری نیز صرفا در حریم مشخصی از متروها که ممکن است تا شعاع ۶۰۰ متری متغیر باشد، امکان اخذ مجوز خواهند داشت. این شکل شهرسازی هدفمند سبب میشود مراکز جاذب سفر جریان ترافیک شهر را بر هم نزنند و در عوض بر تقاضای سفر با حمل و نقل عمومی که در همان نزدیکی ایستگاه دارد، بیفزایند.
دو سال از زمانی که طرح تفصیلی شهر تهران باید مورد بازنگری قرار میگرفت گذشته و هنوز اقدام موثری در این زمینه انجام نشده است. این طرح از سال ۹۱ اجرا و مقرر شد هر پنج سال یک بار با هدف رفع نواقص شناساییشده بازنگری شود. مدیران شهری تهران اخیرا درصدد بازنگری این طرح برآمدهاند و قرار است این بازنگری با تبادل فکر شهرسازان و مدیران ترافیکی انجام شود. بر این اساس پیشنهاد افزودن یک پهنه در طرح تفصیلی تهران موسوم به پهنه «T» که نشانی از کلمه «Transit (حمل و نقل)» است، مطرح شده و در حال بررسی است. پهنه T در صورت تصویب، در واقع به منزله یک لایه است که تراکم و کاربری در تمام نقاط شهر را بر اساس نزدیکی به ایستگاههای حمل و نقل عمومی به ویژه حمل و نقل ریلی انبوهبر و سریعالسیر یعنی مترو مشخص میکند. بنابراین این پهنه قرار نیست فقط بر ساخت مجتمعهای ایستگاهی متروها متمرکز شود و صرفا برای پولسازی به منظور توسعه مترو مطرح نشده است؛ بلکه در صورت اجرا میتواند حریم اطراف هر ایستگاه مترو را به یک شهر کامل تبدیل کند که انواع کاربریها در آنجا وجود دارد.