تحریمهای ایران؛ راه همکاری با کشورهای خلیج فارس از ریاض می‌گذرد
به گزاش اقتصادنیئز، بهق از بی‌بی‌سی روابط ایران با کشورهای شورای همکاری خلیج فارس با فراز و نشیب های زیادی همراه بوده است. تنشهای سیاسی و منافع متضاد ایران در مسایل و بحرانهای منطقه ای با برخی از کشورهای عضو این شورا باعث شده تا ایران نتواند از پتانسیلهای موجود با این کشورها بهره گیرد و تراز تجاری خویش را با این کشورها افزایش دهد.
باید در نظر داشت که اکثر بخشهای اقتصادی و صنعتی ایران نیازمند سرمایه گذاری خارجی است و منابع مالی خوبی در برخی شرکتهای اقتصادی کشورهای همسایه ایران موجود است که می تواند در پیشبرد طرحهای صنعتی ایران مقید واقع شوند اما تحریمها و تنشهای سیاسی بین دولتها باعث شده تا این پتانسیلها در کلیه بخش های صنعتی اقتصادی ایران بکار گرفته شوند.
با وجود اینکه بهبود روابط با کشورهای همسایه جزو اولویتهای دولتهای پس از انقلاب بوده است و دولت روحانی نیز بر بهبود سطح مناسبات اقتصادی و سیاسی با کشورهای عرب حوزه خلیج فارس تاکید کرده است اما، تداوم تنشها باعث شده تا روابط پرتنش بین ایران و کشورهای عضو شورا تداوم یابد. شورای همکاری خلیج فارس ایران را به عنوان تهدید اساسی در مناسبات خویش در نظر گرفته است در جریان جنگ عراق و ایران، شورا موضع غیر دوستانه ای نسبت به ایران اتخاذ کرد.
یکی از وعده‌های روحانی در حوزه سیاست خارجی بهبود روابط دوجانبه با کشورهای همسایه به ویژه کشورهای حاشیه خلیج فارس و عربستان سعودی بود. روحانی در اولین نشست خبری خود پس از انتخابات ریاست جمهوری، اولویت دولت خویش را داشتن روابط دوستانه و نزدیک با همسایگان عنوان کرده بود اما طی سالهای گذشته روابط ایران با کشورهای عربی به دلیل شرایط جنگی منطقه بویژه بحران سوریه و یمن دست خوش تحولات فراوانی شد. در این میان رابطه ایران با عربستان سعودی به عنوان با نفوذترین کشور عربی و رقیب اصلی ایران در منطقه، با بالا گرفتن جنگ داخلی یمن و بعد از واقعه صحرای منا به تیره ترین سطح خود رسیده است.
محمد جواد ظریف، پس از برجام در سفری عازم قطر، عراق و کویت شد. این سفر ظریف بازتاب زیادی در رسانه‌های عربی داشت. ظریف در جریان این سفر با مقامات این کشورها گفتگو کرد و از آمادگی تهران برای حل اختلافات و کنار گذاشتن اختلافات قدیمی با همسایگان خود سخن گفته بود. وی در جریان این سفر به مباحثی از جمله مبارزه با تروریسم و آمادگی ایران برای گشودن درهای ایران به سوی همه کشورهای منطقه اشاره کرده بود.
برجام
دوران پس از برجام فرصت مناسبی برای ایران بود تا بتواند بخشی از مشکلات موجود را با کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس حل و فصل نماید اما بحران سوریه و یمن باعث شد انتظارات ایران و کشورهای عضو شورا در مورد بهبود روابط برآورده نشود. ایران امیدوار بود تا بیش از صد میلیارد دلار در بخش نفت و گاز سرمایه خارجی جذب کند که بخشی از این سرمایه می توانست توسط شرکتهای کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس تامین شود اما خروج آمریکا از برجام و تحمیل تحریمهای جدید مانع از دستیابی ایران به اهداف خویش در زمینه جذب سرمایه گذاری خارجی شد.
ایران با داشتن ذخایر غنی نفت و گاز می تواند تامین کننده منابع انرژی (عمدتا گاز طبیعی) برخی از اعضای شورای همکاری خلیج فارس مانند عمان، امارات متحده عربی و کویت باشد. با توجه به این که کشورهای خلیج فارس اولویت اول صادرات گاز ایران هستند، بهبود روابط با این کشورها به معنای ایجاد بازار جدید برای گاز طبیعی ایران می باشد. در حال حاضر از بین کشورهای عضو شورا عمان خواهان واردات گاز از ایران است.
بر اساس یادداشت تفاهمی که سال ۲۰۱۳ میلادی بین وزیران نفت و انرژی ایران و عمان امضا شده بود، دو طرف توافق کردند که در مدت بسیار کوتاهی عملیات احداث خط لوله گاز ایران به عمان آغاز شود. حجم این قرارداد ۱۰ میلیارد متر مکعب در سال است و قرار است خط لوله صادراتی گاز ایران از طریق رودان در استان هرمزگان به "صحرای صحار" در عمان وارد شود و بعد به شبکه داخلی گاز عمان متصل شود.
