بازی «اون» با کارت «پوتین»
به گزارش اقتصادنیوز، رهبر کرهشمالی دیروز چهارشنبه (۴اردیبهشتماه) برای دیدار با رئیسجمهوری روسیه در ولادیوستوک وارد این کشور شد. رسانههای رسمی کرهشمالی تصاویری از کیم جونگ اون، رهبر کرهشمالی درحالیکه گارد احترام به وی خوشامدگویی میگویند و مردمی که برایش گل تکان میدادند، منتشر کردند. خبرگزاری «تاس» روسیه گزارش داد که به کیم جونگ اون در ایستگاه راهآهن «هاسان» و پس از خروج از مرز گل، نان و نمک داده شده است. «جاشوا برلینگر» و «داریا تاراسووا» در گزارش ۲۴ آوریل برای سی.ان.ان نوشتند که در نشست دو جانبه «اون» و «پوتین» قرار نیست توافقی امضا یا بیانیه مشترکی منتشر شود. به نوشته این گزارشگران، «اون» با قطار به روسیه رفت چنانکه وقتی به دیدار ترامپ در هانوی رفت هم با قطار به سوی پایتخت ویتنام رفت. این سفر از هاسان در کرهشمالی تا ولادیوستوک ۷ ساعت طول کشید. سفر رهبر کرهشمالی به روسیه دو ماه پس از دومین دیدارش با ترامپ در هانوی صورت میگیرد. این نخستین سفر یک رهبر کرهشمالی به روسیه از زمان سفر کیم جونگ ایل، پدر کیم جونگ اون در سال ۲۰۱۱ به این کشور است. برخی کارشناسان میگویند که کیم جونگ اون شاید تلاش کند روابطش را با روسیه و چین همزمان با ناامیدی در فقدان اقدامی از سوی آمریکا تقویت کند. «برلینگر- تاراسووا» میافزایند زمانبندی این نشست اهمیت زیادی داشت. از زمانی که دیدار دوم اون- ترامپ در هانوی به نتیجه نرسید، دو طرف در فضایی از بیاعتمادی قرار گرفتهاند. اگرچه کرهشمالی در وضعیتی به شدت انتقادی علیه آمریکا قرار گرفته اما کاخ سفید بعد از اجلاس هانوی میگوید وضعیت خوب است و همه چیز در ریل خود قرار دارد: «این تعهد رئیس کیم به خلع سلاح است که دنیا روی آن تمرکز کرده است.» به نوشته این گزارشگران، اگرچه کاخ سفید همواره ابراز خوشبینی میکند که پس از نشست هانوی اوضاع در ریل قرار گرفته اما مقامهای کرهشمالی همواره از تعلیق مذاکرات سخن گفته و خواستار کنار گذاشتن مایک پمپئو شدهاند. آنها کسی را میخواهند که «بیملاحظه» نباشد.
در این سفر «چو سان هوئی»، یکی از باتجربهترین دیپلماتهای کرهشمالی که در مذاکره با آمریکا به شدت دخیل بود، هم «اون» را همراهی میکرد. خبرگزاری NK - یک وبسایت برجسته که در زمینه کرهشمالی تخصص دارد - مینویسد ارتقای «چو» او را به عالیرتبهترین بانوی دیپلمات در تاریخ کرهشمالی تبدیل کرده است. تحلیلگران معتقدند که دیدار رهبر کرهشمالی با پوتین میتواند راهی برای برونرفت از بنبست اقتصادی کرهشمالی باشد. در حقیقت، «اون» بهدنبال گسترش گزینههای خود - غیر از آمریکا - است. گزارشگران سی.ان.ان بر این باورند که سفر به روسیه میتواند نوعی اعمال فشار بر واشنگتن هم باشد تا بر سر ماجرای تحریمها «سرکیسه را در برابر کرهشمالی اندکی شُلتر کند.»
«جاش اسمیث» هم در گزارش ۲۴ آوریل برای رویترز نوشت که یوری اوشاکف، مشاور کرملین، گفت نشست امروز پنجشنبه (۵ اردیبهشتماه) بر برنامه اتمی کرهشمالی تمرکز دارد. وی گفت: «روسیه بهدنبال تحکیم روابط مثبت پس از دیدار دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا و کیم جونگ اون، رهبری کرهشمالی است.» مشاور کرملین افزود: روسیه تلاش میکند تا به ایجاد پیششرطها و یک جو قابلقبول برای دستیابی به توافقات جامع در مورد مشکل شبهجزیره کره کمک کند. این مقام مسئول روس همچنین به نقشه راه چین و روسیه اشاره کرد که رویکردی گام به گام برای حل بنبست اتمی است و خواستار تسهیل در تحریمها و تضمینهای امنیتی برای پیونگ یانگ شده است. وی ادامه داد: دستور کار دیدار میان پوتین و کیم جونگ اون شامل همکاریهای دوجانبه نیز میشود. تجارت روسیه با کرهشمالی در سال گذشته میلادی ۳۴ میلیون دلار بود.
اوشاکوف افزود: «در ماههای اخیر وضعیت در اطراف شبهجزیره کره کمی باثباتتر شده که دلیل اصلی آن توقف آزمایشهای موشکی و تعطیل کردن مرکز آزمایشهای هستهای کرهشمالی است. دولت روسیه به هر شکلی که بتواند به تقویت این روند مثبت کمک خواهد کرد.» به گزارش خبرگزاری یونهاپ کرهجنوبی، کیم چانگ سون، مشاور ارشد رهبر کرهشمالی روز یکشنبه اول اردیبهشتماه در ولادیوستوک دیده شده بود. ولادیوستوک به نوار مرزی کوچک بین دو کشور بسیار نزدیک است و از مرز کرهشمالی به وسیله قطار میتوان به این بندر سفر کرد. اجلاس قبلی رهبران روسیه و کرهشمالی در سال ۲۰۰۲ با شرکت ولادیمیر پوتین و کیم جونگ ایل، پدر رهبر فعلی کرهشمالی برگزار شد. کیم جونگ ایل در سال ۲۰۱۱ نیز از روسیه دیدار کرد، ولی در آن زمان دیمیتری مدودف، رئیسجمهور وقت روسیه میزبان او بود. محل اجلاس رهبران روسیه و کرهشمالی ساختمان دانشگاه دولتی خاور دور خواهد بود که به وسیله پلی به خاک روسیه در شهر ولادیوستوک مرتبط میشود. این پل به مناسبت اجلاس سازمان همکاریهای اقتصادی آسیا - پاسیفیک در سال ۲۰۱۲ ساخته شده است. دیروز اقدامات امنیتی به مناسبت برگزاری نشست رهبران دو کشور در اطراف این دانشگاه تشدید شده بود و پرچمهای روسیه و کرهشمالی در اطراف ساختمان ایستگاه قطار در نوار مرزی دو کشور به اهتزاز درآمده بود.
گزارشگر رویترز میافزاید: یکی دیگر از اهداف سفر رهبر کرهشمالی به روسیه این است که میخواهد خود را «بازیگری» جهانی که به باشگاه کشورهای هستهای پیوسته جا بزند اما بعید است که بتواند طرفی بر بندد. این گزارشگر میافزاید: پس از شکست دومین مذاکره اون- ترامپ در هانوی، دیدار وی با پوتین در راستای یادآوری این نکته به واشنگتن است که پیونگیانگ در منطقه گزینههای دیگری دارد که حامیاش باشند. «جاش اسمیث» به نقل از تحلیلگران مینویسد: با وجودی که اون بهدنبال دریافت کمکهای روسیه است اما این کشور در ارائه کمک به کرهشمالی محدودیت دارد؛ چیزی که از این نشست میتوان برداشت کرد این است که تمرکز نشست دو جانبه رهبران کرهشمالی- روسیه بیشتر بر نشان دادن «دوستی» میان دو کشور است تا سرمایهگذاری یا ارائه کمک. «آرتین لوکین»، استاد دانشگاه فدرال شرق دور در ولادیوستوک میگوید: «وقتی کیم با پوتین دیدار میکند، بهدنبال این است که درخواست کمک اقتصادی برای عبور از تحریمهای یکجانبه کند. بعید است مسکو امیال کیم را برآورده سازد.» این استاد دانشگاه میافزاید: «مسکو بهعنوان دارنده حق وتوی شورای امنیت بعید است به خاطر دوستی با کیم جایگاه و اقتدار خود را تضعیف کند.»
اگرچه روسیه میگوید تحریمها را بهطور کامل اجرا میکند و رأی به اجرایی شدن تحریمها علیه کرهشمالی هم داده است اما در درخواست برای کاستن از میزان فشار تحریمها به چین پیوسته است. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه اواخر سال گذشته در یکی از نشستهای شورای امنیت و زمانی که برای اولین بار از نام رسمی کرهشمالی DPRK استفاده میکرد، گفت: «گامهای اتخاذ شده به سوی خلع سلاح تدریجی از سوی کرهشمالی باید همراستا با کاستن از میزان تحریمها دنبال شود.» با این حال، واشنگتن هم روسیه را به «تقلب» در تحریمها متهم کرده و میگوید شواهدی از «تخلفهای دائمی و فراگیر روسیه در اختیار دارد.»
یک قانونگذار روس هفته گذشته به آژانس خبری اینترفکس گفته بود که کرهشمالی از مسکو خواسته تا به کارگرانش اجازه دهد همچنان در این کشور کار کنند هرچند بر اساس تحریمها این کارگران باید تا پایان سال جاری روسیه را ترک کنند. «آنتونی رینا» متخصص روابط کره - روسیه در Sino-NK - وبسایتی که اوضاع منطقه را تحلیل میکند-میگوید: «یک حوزه خاص برای کیم مساله کارگران کرهای است که در روسیه کار میکنند. کیم احتمالا در سفر خود بهدنبال یافتن فضایی برای تداوم حضور کارگرانش در این کشور است.» ایالاتمتحده معتقد است کرهشمالی سالانه از قِبَلِ کار ۱۰۰ هزار کارگر خود در خارج که حدود ۳۰ هزار نفرشان در روسیه هستند بیش از ۵۰۰ میلیون دلار به دست میآورد.