اتهام جنگ ارزی به اتحادیه اروپا
به گزارش اقتصادنیوز، دونالد ترامپ رئیسجمهوری آمریکا این بار بهجای رئیس فدرال رزرو، «ماریو دراگی»، رئیس بانک مرکزی اتحادیه اروپا را مورد حمله قرار داد. نقد تند ترامپ به دراگی روز سهشنبه در توییتی از سوی رئیسجمهوری ایالات متحده منتشر شد که محتوای آن نقد پیام دراگی به بازارهای جهانی بود. ترامپ رئیس بانک مرکزی اروپا را نسبت به تضعیف عامدانه یورو در برابر دلار و دیدگاه اخیرش مبنی بر نیاز محتمل ناحیه یورو به اجرای بستههای محرک بیشتر، متهم کرد. ماریو دراگی در سخنرانی خود گفته بود اتحادیه در صورت تداوم نارساییهای فعلی به انبساط بیشتر نیازمند خواهد بود. بلافاصله پس از انتشار پیام وی در بازارها، یورو نزدیک به ۳/ ۰ درصد نسبت به دلار آمریکا تضعیف شد.
اروپا عامدانه نرخ ارز را دستکاری میکند؟
ترامپ این حرکت دراگی را در راستای ناعادلانه کردن بازی رقابت تجاری به سود اروپا و به ضرر آمریکا توصیف کرد. او در متن توییت خود نوشت: «آنها سالهای زیادی است که نرخ ارزشان را اینگونه برای منافع خود تغییر میدهند همانطور که چین و سایر کشورها مشغول اجرای این استراتژی هستند.» توییت ترامپ درست پس از اعلام سیاست پولی آتی بانک مرکزی اتحادیه اروپا که به وضوح از آمادگی برای کاهش نرخ بهره یا خرید بیشتر اوراق بدهی دولتی حکایت داشت، منتشر شد. در صورت مشاهده نشانههای ضعف در رشد اقتصادی و تولید تورم، بستههای مالی و پولی انبساطی به اجرا در خواهند آمد. یورو پس از سخنرانی دراگی با افت ۳/ ۰درصدی به ۱۱۸/ ۱ نزول کرد اما پس از توییت ترامپ بخشی از تضعیف یورو از میان رفت و در نهایت کارنامه روز سهشنبه برای این دو ارز با افت ۲/ ۰ درصدی یورو خاتمه یافت.
دونالد ترامپ پیش از این نیز دراگی را مورد انتقادات تند خود قرار داده بود و موضوع اصلی انتقادات همان تضعیف یورو برای افزایش قدرت رقابت در بازارهای جهانی بود که منجر به کاهش قدرت رقابت ایالات متحده در این بازارها میشود. دراگی در نشست پولی بانک مرکزی ناحیه یورو، با اشاره به وجود ریسکهای تجاری، نااطمینانیهای سیاسی و عدم تحقق اهداف تورمی همزمان با افت رشد اقتصادی ناحیه اروپا از اجرای برنامه تسهیل مقداری با شرایط جدید خبر داد. سیگنال دراگی تنها به برنامه آتی بانک مرکزی اروپا محدود نمیشد و حاوی یک پیام مهم درخصوص رشد اقتصاد جهانی بود. وی بسته محرک مالی را برای مقابله با سراشیبی اقتصادی که در طول هفتههای آتی به سراغ اروپا خواهد آمد، معرفی کرد.
کاخ سفید و فدرال رزرو در دو جهت متضاد
نشانههاو پارامترهای اقتصادی اروپا از خزان و رکود مالی حکایت دارد. همزمان با تلاش دراگی برای همکاری نهادهای مالی دولتهای عضو اتحادیه با نهاد پولی برای مبارزه با تمام قوا در برابر ریسک رکود، فدرال رزرو و کاخ سفید در دو جهت مخالف سیر میکنند و دونالد ترامپ سعی در هممسیر کردن فدرال رزرو با مسیر دلخواه خود دارد؛ اما نهاد پولی با حفظ استقلال سیاستهای خود را برای حفظ تعادل در اقتصاد آمریکا (با نمره قبولی از کارشناسان) اجرا میکند.
علاوه بر این، در حالی که بانک مرکزی اروپا در شرف اجرای یک برنامه تسهیل مقداری (QE) دیگر است؛ فدرال رزرو همچنان برنامه آتی خود را مشخص نکرده و ترامپ از این بابت نیز در لفافه به فدرال رزرو که برخلاف جهت رقبای اقتصادی آمریکا در حال سیاستگذاری است نیز نهیبی زد. کمیته بازار آزاد آمریکا در نشست این هفته به بررسی نشانههای افت رونق اقتصادی به دلیل جنگ تجاری و مهمتر از آن به صدا درآمدن زنگ هشدار منحنی بازدهی درخصوص بروز رکود مالی خواهد پرداخت.
بهرغم دوربرگردان فدرال رزرو در خصوص مسیر افزایشی نرخ بهره هدف، شاخص دلار همچنان در برابر سبد ارزهای رایج دنیا ظرف ماههای اخیر پیشتاز است. بانک مرکزی اروپا، ژاپن، سوئد، استرالیا، کانادا و انگلستان همگی با دنبالهروی از فدرال رزرو آمریکا در خصوص سیاست پولی شدهاند. زمانیکه فدرال رزرو تصمیم به توقف رشد نرخ بهره گرفت؛ سایر نهادهای پولی مطرح دنیا نیز روند انقباضی خود را به تاخیر انداختند. به این ترتیب روند معمولی که با توقف انقباض پولی در آمریکا به تضعیف شاخص ارزی این کشور منجر میشد، دیگر تاثیر خاصی نخواهد داشت؛ چراکه سبد ارزهایی که شاخص دلار نسبت به آنها سنجیده میشود نیز شرایط مشابهی در خصوص سیاست پولی موثر بر آنها خواهند داشت. افت همزمان این ارزها منجر به تخلیه عوامل کاهشی برای دلار میشود و از آنجا که دلار نقش اساسی در اقتصاد جهانی دارد، بالطبع به عنوان ذخیره امن مورد توجه باقی میماند. علاوهبر این، جذابترین نرخ بازدهی اوراق کمریسک دولتی نیز به اوراق خزانهداری آمریکا تعلق دارد. نرخ بازدهی اوراق خزانه بین 2 تا 3 درصد است و از اوراق دولتی سایر کشورهای توسعهیافته بهمراتب بازدهی بیشتری دارد. از همین رو، دلار با پشتوانه اوراق مبتنی بر این ارز نیز موقعیت برتر خود را حفظ خواهد کرد.