از فرار هاشمی شاهرودی از عراق تا انتقاداتش به محمد یزدی/ مراجع مخالف حضور هاشمیشاهرودی در قوهقضائیه بودند
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از تسنیم، سوم دی ماه سال ۹۷، آیتالله هاشمی شاهرودی پس از یک دوره بیماری دار فانی را وداع گفت. او فقیهی مبارز بود که مسئولیتهای مهمی در نظام جمهوری اسلامی داشت. ریاست مجمع تشخیص مصلحت نظام، یک دهه ریاست قوه قضائیه و عضویت در شورای نگهبان و مجلس خبرگان رهبری از جمله مسئولیتهای مهم وی در ۴ دهه اخیر بود. در همین رابطه به مناسبت سالروز درگذشت آیتالله شاهرودی، حجتالاسلام و المسلمین عباسعلی علیزاده از افراد نزدیک به آیتالله شاهرودی در گفتگویی تفصیلی به نکاتی پیرامون مخالفت مراجع با رفتن آیتالله شاهرودی از حوزه، نامه شهید صدر به او و ... پرداخته است که بخشی از آن را در ادامه میخوانید.
نامه شهید صدر به آیتالله شاهرودی درباره امام(ره)
یکی از مقاطع حضور آیتالله شاهرودی در ایران تشکیل مجلس اعلای عراق است که ایشان مدتی ریاست آن را برعهده داشتند و این مجلس همزمان با جنگ تحمیلی در مبارزه با رژیم بعثی نقش فعالی داشت. نقش مرحوم شاهرودی در ارتباط دادن علمای عراق و شیعیان این کشور با انقلاب اسلامی چه بود؟
آیتالله شاهرودی یک مطلبی به ما میفرمودند این بود که وقتی انقلاب پیروز شده بود و آقای شاهرودی هم از عراق فرار کردند و به ایران آمدند، نامهای از آیتالله شهید سید محمدباقر شهید صدر داشت که نوشته بودند صحبت از مرجعیت من نکنید و فعلا هر چه تبلیغ میتوانید بکنید درباره مرجعیت و اعلمیت و ولایت فقیه و منحصرا درباره آیتالله خمینی بحث کنید. این خلوص شهید صدر را میرساند و تشخیص ایشان این بود که الان همه چیز در ید امام خمینی است و لذا توصیه شان این است که اسمی از من نبرید و تقلید نکنید و تاکید میکردند اسمی از من نبرید.
این نکته هم اضافه کنم که آقای شاهرودی مجتهد مسلم و فقیه بود و کتاب ولایت فقیه امام را وقتی تشریح و تبیین میکردند، مسائل کتاب را به گونهای تبیین میکرد که با رفتارهای امام انطباق داشت و از این جهت بسیار جالب بود.
زمانی که ایشان به ریاست قوه قضاییه رسیدند، خیلیها فکرش را نمیکردند که ایشان مسئولیت قوه را قبول کنند چراکه از نظر علمی در حوزه علمیه جایگاه بالا و در حد مرجعیت داشتند. علت قبول این مسئولیت از جانب ایشان چه بود؟
ایامی که ایشان میخواستند به قوه قضاییه بروند، به مشهد آمدند و من به شدت با رفتن ایشان به قوه مخالفت کردم. گفتم "شما مرجع و آیتالله هستید، به قوه قضاییه نیایید. افراد دیگری هستند! شما دنبال فقه و اصول باشید و همینها را تدریس کنید و بعد هم رسالهای بنویسید." ایشان وقتی دیدند خیلی من اصرار میکنم گفتند "آقا از من خواستند و من به ایشان قول دادم و چون ولایت را قبول دارم دیگر نمیتوانم بگویم که نمیپذیرم." من گفتم اگر اینگونه است پس ما هم تابع ولایت فقیه هستیم. من در میان علمایی که در حد مرجعیت باشند حقیقتاً ندیدم شخصی تا این حد اعتقاداً و علماً ولایتفقیه را همچون ایشان قبول داشته باشند و مصداقاً به شخص آیتالله خامنهای اینجور اعتقاد داشته باشد.
مخالفت مراجع و علما با رفتن آیتالله شاهرودی از حوزه به قوه قضاییه
سپس به من گفتند که شما مراجع مشهد و قم را میشناسید، به آنها بگویید من که میخواهم به قوه قضاییه بروم به دستور مقام معظم رهبری است. من خدمت آیتالله مکارم رفتم و گفتم دوران آیتالله یزدی تمام شده و قرار است آیتالله شاهرودی بیایند. ایشان گفتند من هم شنیدم اما تکلیف حوزه علمیه قم چه می شود؟ گفتم "شما که هستید." ایشان گفتند هرکس کار خودش را انجام میدهد! گفتم من هم ممانعت کردم اما آیت الله خامنهای گفتهاند و از این منظر آقای شاهرودی هم مطیع رهبری هستند
من خدمت آیتالله صافی و تک تک مراجع رفتم و همه اظهار میکردند که حوزه علمیه بیشتر میتواند برایشان نافع باشد. ما یک استادی در مشهد داشتیم به نام آیتالله شمس که از اساتید مهم حوزه علمیه مشهد و حوزه علمیه قم هستند. شاگردان ایشان بلا استثنا مجتهد هستند. ایشان من را خواست و فرمود که برای چه آیتالله شاهرودی میخواهد قوه قضاییه برود؟ من گفتم همین اعتراض را من و مراجع دیگر هم داریم منتها رهبری از ایشان خواستند و ایشان هم گفتند که به آقا قول دادهام .
آیتالله شمس گفتند من را پیش آیتالله خامنهای ببر که من به آقا بگویم از تصمیمشان منصرف شوند. من به ایشان گفتم من در حدی نیستم که بتوانم وقت بگیرم. ممکن است متوسل به برخی شخصیتها بشوم اما این کار شدنی نیست.
آقای یزدی گفت حاضر است هرچه دارد در اختیار آیتالله شاهرودی قرار دهد
بعد از آن آیتالله موسوی اردبیلی -که من از مریدان ایشان بودم و خیلی هم به من خدمت کردند-، من را خواستند و گفتند "علیزاده برای چه آسید محمود میخواهد رئیس قوه قضاییه شود؟ حوزه به حضور ایشان نیازمند است" که من داستان را برایشان گفتم که به چه گونه است.
در آن ایام ما با آقای غفاری حسینی از مشهد با هواپیما به تهران میآمدیم و از تهران هم به قم میرفتیم و تمام مسائل قوه قضاییه را شبها به آیتالله هاشمی شاهرودی توضیح میدادیم و صبح دوباره با هواپیما سرکار میآمدیم و تمام زوایای قوه قضاییه را ما دو نفر برای ایشان بیان میکردیم که اواخر گفتند تمام این اطلاعاتی که شما به من دادی کسی نتوانست به من بدهد.
اواخر دوره آیتالله یزدی، ایشان به مشهد آمده بودند و آقای شاهرودی هم در مشهد بودند. من به ذهنم رسید که جلسهای برگزار شود و این دو بزرگوار با هم دیداری داشته باشند. من به آقای یزدی گفتم حاج آقا شما حاضر هستید بنشینید و با آقای شاهرودی دیداری کنید؟ ایشان فرمودند بله؛ آقای شاهرودی یک آیت الله است و من حاضرم هرچه دارم در اختیار ایشان قرار دهم. من به آقای شاهرودی هم این موضوع را گفتم و ایشان هم خیلی خوشحال شدند.
جلسه خصوصی سه ساعته آیات یزدی و شاهرودی درباره قوه قضاییه
محل جلسه، منزل آقای عاشوری یکی از پدران شهدا در مشهد بود که آیتالله یزدی هم به ایشان توجه داشت. من آقای شاهرودی را به آنجا بردم، آقای عاشوری هم آقای یزدی را آورد و منزلشان در احمد آباد مشهد بود. این ها با یکدیگر صحبت کردند و من ترجیح دادم که در جلسه نباشم. ۳ ساعت این دو بزرگوار در خانه آقای عاشوری با هم صحبت کردند و آقای شاهرودی تمام نظرات آقای یزدی را در یک دفتری یادداشت کردند.
آقای یزدی هم به قول خودمان خاکی است و تمام اطلاعات و همه مسائلی که بود در ظرف ۳ یا ۴ ساعت در اختیار آقای شاهرودی گذاشتند و آقای شاهرودی هم میگفتند من از ایشان ممنونم چون نتیجه ۱۰ سال تلاش و زحمات را به من دادند.
آقای شاهرودی به خاطر حذف دادسرا از آقای یزدی انتقاد داشتند
آیتالله شاهرودی در اوایل حضورشان در قوه قضاییه گفته بودند من یک خرابه را تحویل گرفتم. منظور ایشان از خرابه بودن قوه قضاییه چه بود؟
وقتی ما اینجا آمدیم همین دادگستری تهران در راهروهایش با نئوپان اتاق درست شده بود یا در بعضی از دادگستریها کانکس گذاشته بودند. آقای شاهرودی که آمدند کار عمدهای که ما کردیم بازسازی این ساختمانها بود و همه نئوپان ها را جمع کردیم و اگر در جایی آقای شاهرودی گفته بودند ما مخروبه تحویل گرفتیم از نظر ساختمانی گفته بودند و منظورشان ساختار قوه قضاییه نبود اما آقای شاهرودی از نظر اینکه دادسرا حذف شده بود از آقای یزدی انتقاد داشتند اما منظور ایشان مخروبه بودن ساختمانهای قوه قضاییه است.
دادگستری مشهد که الان هست در ۱۵ هزار متر زمین درست شد که از اقدامات آقای شاهرودی است و الا دادگستری مشهد تا قبل از آن، کلاً ۴ طبقه بود و مردم برای مراجعه بسیار عذاب میکشیدند.