فعال سیاسی اصلاحطلب: در ۱۵۸ حوزه هیچ کاندیدایی نداریم/ منتظر نظر شورای نگهبان هستیم
به گزارش خبرنگار ایلنا، در فاصله کمتر از یک ماه تا انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی، جریان اصلاحات همچنان در فضایی مملو از نگرانی و ناامیدی بهسر میبرند، در شرایطی که جمع قابل توجهی از داوطلبان و نمایندگان نزدیک به این جریان سیاسی با تیغ بُران ردصلاحیت از چرخه رقابت در انتخابات کنار گذاشته شدند، اکنون آنها با گزینههای مختلفی روی میز تصمیمگیری مواجه هستند.
از یک سو نگرانی درخصوص آینده کشور و اهمیت حضور پرشور و مشارکت بالای مردم در انتخابات که با توجه به بحرانهای اخیر میتواند پالس روابط حسنه میان مردم و حاکمیت را به غربیها ارسال کند و در سوی دیگر دست خالی آنها از گزینههای قابل عرضه به مردم که امکان ارائه لیست انتخاباتی و حضور با تمام قوا را از آن سلب کرده است، سمت دیگر این ماجرا اما اصرار برخی افراد در اردوگاه رقیب برحضور جدی و ارائه لیست از سوی اصلاحطلبان است.
در همین خصوص با حسین کمالی دبیرکل حزب اسلامی کار و رییس شورای هماهنگی احزاب اصلاحطلب به گفتگو نشستیم.
متن این گفتوگو را در ادامه از نظر میگذرانید:
با توجه به ردصلاحیتهای صورت گرفته جریان اصلاحطلبان در آستانه انتخابات اسفندماه در چه شرایطی به سر میبرد و چه رویکردی را در پیش خواهند گرفت؟
چهارشنبه دو هفته گذشته در وزارت کشور جلسهای با حضور معاون سیاسی وزیر با رابطان جبهههایی که برای انتخابات تشکیل شدهاند، برگزار شد که دوستان از جناحهای مختلف در این جلسه حضور داشتند. در جلسه درمورد اینکه برای افزایش مشارکت در انتخابات چه باید کرد، بحث شد، خب مقام معظم رهبری پیش از این در فرمایشاتشان چهار رکن را برای انتخابات مطرح کرده بودند، که شامل؛ مشارکت بیشتر، سلامت انتخابات، امنیت انتخابات و رقابت بود.
سلامت و امنیت انتخابات را دولت باید تأمین کند، اما بخشی که افزایش مشارکت و رقابت مطرح است، نیاز به فراهم شدن زمینههای آن احساس میشود، زمینه افزایش مشارکت یک انتخابات رقابتی است و اینکه مردم احساس کنند نظرات و برنامههای متفاوتی ازسوی کاندیداهای منتسب به جریانهای سیاسی به آنها ارائه میشود، من پیش از حضور در این جلسه از آقای مرعشی درخصوص وضعیت شورایعالی اصلاحطلبان پرسیدم و ایشان گفتند ما در ۱۵۸ حوزه هیچ کاندیدایی نداریم، طبیعی است در حوزههایی که هیچ کاندیدایی ندارند، امکان حمایت از کسی را هم ندارند، مگر اینکه سازوکاری در پیش گرفته شود که امکان رقابت ایجاد شود.
مساله دیگر این که من در آن جلسه پیشنهاد کردم شرایط را به سمت انتخابات رقابتی و برنامهمحور ببریم، یعنی اصلاحطلبان، اصولگرایان و میانهروها برنامه خود را ارائه کنند تا مردم به برنامه رای بدهند و انتخابات از این حالت که کاندیداها به تخریب شخصیت همدیگر بپردازند و وحدت را خدشهدار کنند، خارج شود. ما در انتخابات ریاست جمهوری دیدیم که کاندیداها روی در روی هم ایستادند و حرفهای تند و تلخ زدند که در جامعه اثرات خوبی از خودش باقی نگذاشت.
باتوجه به تعداد ردصلاحیتها چقدر احتمال انتشار لیست سوی اصلاحطلبان وجود دارد؟
برخی از کسانی که ردصلاحیت شدهاند به این مساله اعتراض کردهاند و ما منتظر هستیم که نتیجه اعتراضها مشخص شود و امیدواریم یک انتخابات رقابتی داشته باشیم.
با توجه به وضعیتی که اصلاح طلبان دارند، بسیاری از آنها میگویند امکان ارائه لیست از آنها سلب شده است، اما برخی گروههای تندرو در جریان راست این عدم ارائه لیست را به عنوان عدم همکاری در انتخابات تعبیر کردهاند، در این خصوص چه نظری دارید.
در جلسه گذشته شورای هماهنگی جبهه اصلاحات گفتوگویی در این خصوص صورت گرفت که ما یعنی مجموعه احزاب اصلاحطلب اعلام کنیم با توجه به اینکه کاندیدایی برای ما باقی نمانده در انتخابات شرکت میکنیم و رای میدهیم اما لیست نخواهیم داد. من در جلسه موافق این نظر نبودم، نظر من این بود که اعضا صبر کنند تا شورای نگهبان نظر نهاییاش را درخصوص کسانی که به ردصلاحیت خود اعتراض کردهاند اعلام کند تا شاید تعداد قابل توجهی از این افراد به صحنه انتخابات برگردند و انتخابات فضای رقابتی داشته باشد و جمع هم این پیشنهاد را پذیرفتند و ما اکنون منتظر نظر شورای نگهبان هستیم.
اما توصیه من به شورای نگهبان، وزارت کشور و سایر بخشها این است که اجازه دهند یک انتخابات رقابتی داشته باشیم که بر اساس آن مشارکت افزایش یابد، مشارکت بیشتر در انتخابات در افزایش امنیت نظام تاثیر مستقیم دارد.
برخی گمانهزنیها به این صورت است که نتیجه انتخابات و حتی ریاست مجلس بعدی هم از هماکنون مشخص شده است. شما در خصوص این پیشبینیها چه نظری دارید؟
در علوم سیاسی با سایر علوم تفاوتهایی وجود دارد، اینجا در علوم سیاسی مخاطب شما عقاید و افکار انسانها و برداشت انسانها است و باید منتظر نتیجهگیری نهایی مردم باشیم، اینکه در نهایت چه انتخابی خواهند داشت و تا پیش از آن پیشبینیها خیلی نمیتواند دقیق باشد. در هر انتخاباتی تا روز آخر و ساعات آخر هم امکان تغییر نتیجه انتخابات وجود دارد. اما مسائلی که امروز وجود دارد در انتخاب مردم بیتاثیر نخواهد بود.
عدهای این انتخابات را زمینهای برای تغییر نظام سیاسی کشور از ریاستی به پارلمانی میدانند. برداشت شما از وضعیت انتخابات چطور است؟
درخصوص انتخابات آنچه که میان اصلاحطلبان مطرح است مساله به این شکل نیست، اصلاحطلبان درخصوص برخی مسائل دیدگاهی دارند که آن دیدگاه میتواند بیشتر مورد توجه باشد، برای مثال درخصوص برگزاری انتخابات پارلمانی به صورت انتخابات استانی اصلاحطلبان توجه بیشتری نشان دادند و به نوعی استقبال کردند، اما مورد تایید واقع نشد، مواردی مانند مسالهای که در سوال شما مطرح شد از جمله نکاتی است که میتواند موافقان و مخالفانی در هر دو جناح اصولگرا و اصلاحطلب داشته باشد.
با توجه به وضعیتی که اکنون در شرایط سیاسی کشور وجود دارد و ردصلاحیتهای صورت گرفته آیا یک انتخابات رقابتی و آنچه که به عنوان مردمسالاری مطرح میشود، قابل دستیابی است؟ به نظر شما رفتار و واکنش مردم در انتخابات پیش رو چگونه خواهد بود؟
من فکر میکنم خدا این نظام و این کشور را دوست دارد و همواره زمینههایی برای ایجاد یک رابطه خوب میان مردم و نظام سیاسی کشور به وجود میآورد، منتهی ما به عنوان مسئولان اجرایی و سیاسی که در حال اداره امور هستیم، به شکل صحیحی عمل نکرده و فرصتسوزی میکنیم.
برای مثال در همین یک سال اخیر در کشور بارشهای زیادی داشتیم اما به جای اینکه از این فرصت استفاده کرده و برای کشاورزی سال آینده برنامهریزی کنیم، با بی برنامگی این باران که میتوانست برای ما نعمت باشد، تبدیل به نقمت شد.
یا در مساله شهادت شهید سلیمانی یک همبستگی ملی به وجود آمد و همه از اینکه یک سردار ملی کشور به روشی ناجوانمردانه به شهادت رسید، ناراحت و عصبی بودند و مردم همه در کنار هم بودند، حتی کسانی که با نظام رابطه خوبی نداشتند رفتار بزدلانه آمریکا را محکوم کردند اما همین فرصت و همدلی ایجاد شده از طریق آن خیلی زود با مساله سقوط هواپیما آسیب دید.
مساله دیگر انتخابات است که میتواند به مظهر همبستگی و وحدت ملی، نزدیکی گروههای سیاسی و وفاق ملی تبدیل شود. منتهی عدهای هستند که مرتب سعی میکنند بین بخشهای مختلف جامعه اختلاف ایجاد کرده و آنها را رو در روی همدیگر قرار دهند، یا آنها منافعی در این جهت دارند یا واقعا درک صحیحی از همبستگی ملی ندارند و به شکلی عمل میکنند که میتواند برای کشور مشکل ایجاد کند.
من فکر میکنم اگر برای انتخابات روش صحیحی در نظر گرفته شود این انتخابات میتواند به یک فرصت تبدیل شود که همه آحاد جامعه کنار یکدیگر قرار گیرند، به ویژه در این شرایط استثنائی که دشمن کشور را تحت فشار قرار داده است باید در کنار هم از کیان و حیثیت کشور دفاع کنیم.
آیا امکان دعوت از مردم برای مشارکت و حضور حداکثری در انتخابات وجود دارد؟
هر کاری ابزار خودش را طلب میکند، برای رسیدن به یک مشارکت جدی و حداکثری ابزار و لوازم آن باید فراهم شود، لازم است یک دید وسیعتر و سعه صدر بیشتر در کسانی که امور را اداره میکنند، وجود داشته باشد.
آیا با حاکمیت یک جناح میشود کشور اداره کرد؟ نتیجه یکدست شدن حاکمیت چه خواهد شد؟
ببینید شاید هرکاری بتوان کرد، اما آیا این درستترین کار است؟ نه! یعنی شما میتوانید با یک جمعیت کوچک و حداقلی کشور را اداره کنید اما این حداقل مشارکت در امور جامعه میتواند به نفع کشور باشد یا اینکه هر چه تعداد افرادی که در امور مشارکت دارند به نفع ما خواهد بود؟
به ویژه اینکه ما اکنون در شرایطی هستیم که دشمنان انقلاب و نظام درحال رصد میزان تعامل مردم با حاکمیت هستند، انتخابات یکی از علائم تعامل مردم با حاکمیت است، بنابراین مسئولان سیاسی باید به این مساله توجه ویژه داشته باشند.
شاهد این هستیم که برخی مردم را گروه گروه دستهبندی میکنند، این ایجاد چند دستگی حاصل رفتار چه گروهی است و چه خللی در وحدت ایجاد میکند. برای ایجاد حفظ وحدت در این شرایط چه میتوان کرد؟
این بیماری «خود حق پنداری» است که در بعضی افراد وجود دارد و باعث میشود خودشان را حق مطلق و دیگران را باطل میدانند. این به عنوان یک مشکل در جامعه ما وجود دارد که برخی میخواهند کسانی که نظرات متفاوت دارند را سرکوب کنند، درحالی که خردمندان همواره تاکید بر تعامل و استفاده همه اندیشهها و نظرات و تجربیات دیگران تاکید داشتهاند اما عدهای هستند که اینکونه نگاه نمیکنند و نمیتوانند نظری غیر از نظرات خودشان را بپذیرند.
میان نظرات مختلف تفاوت وجود دارد اما از حدود ۱۵۸ حوزه تا ۲۴۰ حوزه را بیرقیب یا با رقیب رده چهارم و پنجم اصلاحطلبان میدانند که پیروزی اصولگرایان در آن حوزهها تقریبا قطعی به نظر میرسد. مجلس آینده چه مجلسی خواهد بود؟ با توجه به اینکه جریان راست معمولا وقتی برنده میشود اختلافاتشان آشکار میشود چه آیندهای در انتظار این جناح خواهد بود؟
من عدد دقیق را ندارم و عددی هم که گفتم را از آقای مرعشی شنیدم، اما طبیعتا در انتخابات در باقی حوزهها که رقابت صورت بگیرد اگر افراد شاخص و با سابقه اصلاحطلب نباشند احتمال دارد که رقابت را واگذار کنند. اما در مجموع باید یک معیار داشته باشیم که حفظ اسلام و منافع ملی بر منافع گروهی یا قومی یا فردی ترجیح داده شود. بعد از منافع ملی میتوان راجع به منافع گروه یا فرد بحث کرد.
با توجه به گامهایی که ایران در خصوص برجام برداشته است، از سوی اروپاییها با فعال شدن مکانیسم ماشه مواجه هستیم، به نظر شما در شرایط فعلی چه راهکاری پیش روی ایران وجود دارد؟
نظام سیاسی دنیا مدتها است تغییر کرده و تک قطبی شده، آمریکا در مرکز این ساختار است و باقی قدرتها شبه مرکز هستند به همین دلیل حالتی وجود ندارد که این کشورها بخواهند در برابر آمریکا بایستند، از سوی دیگر با این مساله مواجه هستیم که مبانی قدرت از نظامیگری و قدرت نظامی به اقتصاد و دانش فنی تغییر کرده است، در حقیقت الان قبل از اینکه سرباز را پیاده کنند در ابتدا تحریمهای اقتصادی صورت میگیرد تا کشورهای مورد نظرشان را تضعیف کنند.
این مکانیسم در خصوص کشورهایی که با این نظم نو همراه نباشند به کار گرفته میشود. حالا یا از طریق سازمان ملل یا بدون آن، بطور مثال در حمله به عراق سازمان ملل مجوز صادر نکرده بود اما این کشورها حمله کردند، در حقیقت این طور نیست که فکر کنیم به یک اجماع حقوقی بینالمللی نیاز دارند و بعد از ایجاد آن این کار را انجام میدهند.
آمریکاییها با سیاستها، افکار و اندیشههای ما مخالف هستند، دولت قبلی آمریکا نسبت به دولت فعلی منعطف و قابل مذاکره بود، اگرچه آمریکایی، آمریکایی است و در نهایت رفتار خوبی با ایران ندارد، اما آن چه که میتواند ما را برای مقاومت دربرابر این روشها مجهز کند این است که ما همبستگی و وحدت داخلی خودمان را حفظ کنیم و از نظام حمایت و دفاع کنیم، اگر این اتفاق نیفتد و از بیرون فشار باشد و از داخل هم همبستگی نباشد طبیعی است که آسیبپذیریمان زیاد خواهد بود.
زمان اعلام نظر مجمع تشخیص مصلحت نظام در خصوص لوایح FATF به پایان رسید و هیچ نظری در این خصوص اعلام نشد، با تصویب نکردن این لوایح چه اتفاقی در ادامه در انتظار ایران خواهد بود؟
ببینید FATF یا هر روش دیگر مالی، زمانی معنا پیدا میکند که شما امکان تجارت و خرید و فروش با دنیا را داشته باشید، فعالیتهای بانکی و ... داشته باشید، اما وقتی نداشته باشید چه این لایحه باشد و چه نباشد خیلی تفاوتی ندارد، در واقع تحریمها ما را در شرایطی قرار داده است که تصویب یا رد آن هیچ تفاوتی ندارد، مگر اینکه بعدها تحریمها برداشته شود و ما احساس کنیم برای تعامل با سایر کشور ها لازم است این لوایح را تصویب کنیم.