اثر احیای برجام بر بورس /الگوی 94 تکرار می شود؟

به گزارش اقتصادنیوز، احیای برجام می تواند یکی از اثرگذارترین رویدادها در سال 1401 برای بازار سرمایه باشد، اتفاقی که اگر رخ دهد، برخی صنایع را حداقل در کوتاه مدت برای سرمایه گذاران بسیار جذاب می کند.

دغدغه اصلی سرمایه گذاران بازار سرمایه

برنامه جامع اقدام مشترک یا همان برجام، مدت هاست تبدیل به دغدغه اصلی سرمایه گذاران در بازار سرمایه ایران شده است. احیای برجام تاثیر فراوان در عملیات سودسازی و به طور کلی در صورت های مالی شرکت های بورسی دارد و به همین دلیل سرمایه گذاران در محاسبات خود برای خرید و فروش سهام، وزن زیادی برای آن قائل هستند.

اما درصورت احیای برجام، کدام صنایع بیشتر تحت تاثیر قرار می گیرند و وضعیت آن ها بیشتر متحول می شود؟ بورس تهران یک بار در سال 94 اثرگذاری برجام بر صنایع مختلف را تجربه کرده و مرور واکنش بورس به امضای برجام در سال 94، می تواند دید مناسبی به فعالان بازار سهام درصورت احیای برجام بدهد.

افت شاخص بورس از فردای توافق هسته ای!

در تاریخ 23 تیرماه 1394 و پس از 22 ماه مذاکره، ایران و گروه 5+1 بر سر برنامه هسته ای ایران به یک توافق جامع رسیدند. بورس که معمولا رویدادهای مثبت را پیش خور می کند، از تاریخ 19 خرداد 1394 به استقبال امضای برجام رفت و از شاخص 62317 واحدی به قله 69443 واحدی رسید. این رشد 11.5 درصدی دقیقا در روز توافق ایران و غرب به پایان رسید و از فردای آن، شاخص بورس شروع به افت کرد.

افت بورس به اندازه ای زیاد شد که شاخص به عدد 61163 واحد رسید و حتی بیشتر از آن 11.5 درصدی که رشد کرده بود، عقب نشینی کرد.

دلیل افت بازار این بود که هنوز اطمینان کامل نسبت به اجرای برجام وجود نداشت و هنوز قوانین مربوط به تحریم های آمریکا و اتحادیه اروپا رفع نشده بود. اما در دور پایانی جلسات ایران و 5+1 که نتیجه آن وارد شدن برجام به مرحله اجرایی بود، ورق برگشت.

رشد 32 درصدی بورس، نتیجه رسیدن برجام به فاز اجرا

در تاریخ 26 دی ماه 1394 برجام وارد مرحله اجرایی شد که این بار ماجرا با دفعه قبل تفاوت داشت و بورس علاوه بر اینکه بخشی از خبرهای خوش را پیش خور کرده بود، به رشد خود نیز ادامه داد.

از تاریخ هفتم دی ماه 1394 که شاخص کل بورس در ارتفاع 61469 واحد قرار داشت، بورس وارد فاز پیش خور کردن خبرها شد و تا تاریخ 26 دی ماه به ارتفاع 64860 واحد رسید. رشد بورس این بار پس از پایان جلسات ایران و غرب، به دلیل اجرایی شدن برجام ادامه پیدا کرد و تا تاریخ 14 فروردین 1395 شاخص بورس به عدد 81536 واحد رسید.

با این حساب شاخص بورس طی مدت زمان حدود سه ماه، رشد 32 درصدی داشت و با اینکه دوباره شاخص از اواسط فروردین 95 وارد یک دوره نزولی شد، اما هیچ گاه تا اندازه ای که قبل از اجرایی شدن برجام در آن قرار داشت، پایین نرفت. شاخص بورس پس از اجرایی شدن برجام، در تاریخ 31 خرداد 95 تا ارتفاع 72615 واحد پایین رفت و به عبارتی کمتر از نصف رشدی که کرده بود را عقب نشینی کرد.

پس از آن شاخص کل بورس حدود یک سال درجا زد و تغییرات زیادی نداشت تا اینکه در نهایت از تیرماه 1396 روند صعودی جدید خود را آغاز کرد.

رشد و سقوط بانک ها

یکی از صنایعی که بیشترین اثر را از برجام می گرفت، صنعت بانکداری بود. به همین دلیل با اجرایی شدن برجام، نمادهای بانکی با تقاضای بسیار زیاد مواجه شدند و رشد خوبی کردند.

شاخص صنعت بانکداری از 613 واحد به 794 واحد رسید و رشد 29.5 درصدی را ثبت کرد. اما پس از آن روند نزولی شاخص این صنعت آغاز شد و حتی به 477 واحد هم رسید. به عبارتی شاخص بانک ها نه تنها رشدی که در اثر اجرای برجام داشت را پس گرفت، بلکه حتی بیشتر از آن هم عقب نشینی کرد.

دلیل رشد و سقوط شاخص بانک ها پس از اجرای برجام این بود که برخلاف آنچه گفته می شد، بانک های ایرانی به سوئیفت متصل نشدند و حتی برجام هم نتوانست دسترسی نظام بانکی ایران به سوئیف را دوباره برقرار کند.

خودرویی ها پرواز کردند

اجرای برجام بیش از هر صنعتی، صنعت خودرو را تحت تاثیر قرار داد. حداقل در تابلو بورس که اینگونه بود! با ورود برجام به فاز اجرایی، شاخص صنعت خودرو در اثر رشد چند صد درصدی نمادهای خودرویی به پرواز درآمد. شاخص این صنعت از 8567 واحد تا ارتفاع 27582 واحد بالا رفت و رشد 220 درصدی داشت.

برخلاف شاخص بانک ها، شاخص خودرو پس از آن رشد چشمگیری که داشت، به پایین تر از عدد قبلی خودش نرسید. گرچه این شاخص حدود 2.5 سال نزولی بود، اما هیچ گاه به عددی که قبل از اجرای برجام در آن قرار داشت نرسید و در کل می توان گفت که اجرای برجام باعث رشد شاخص صنعت خودرو شد.