تقابل بایدن و قانونگذاران بر سر تحریمهای ایران
به گزارش اقتصادنیوز؛ نشریه پالیتیکو در گزارشی با نوشته است که بایدن برای احیای توافق هستهای ایران با سنگندازی جمهوریخواهان و بدبینی دموکراتها مواجه است.
مانعتراشیهای قانونی
پالیتیکو در ادامه این گزارش نوشته است: جمهوریخواهان تندرو این اطمینان را ایجاد کردهاند که توانایی بالقوهای برای رد هرگونه تلاش دولت بایدن در رفع تحریمهای سختی که توسط دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق علیه ایران اعمال شده بود، خواهند داشت. جمهوری خواهان آمریکا در تلاشند تا اطمینان حاصل کنند که بایدن نمیتواند پس از بازگشت به برجام، تحریمها علیه ایران را لغو کند.
به نوشته پولیتیکو، در حالی که مقامات دولت بایدن برای احیای برجام در وین در حال گفتوگوهای غیرمستقیم با نمایندگان ایران هستند، جمهوری خواهان در حال بحث درباره موانع قانونی مرتبط با تحریمهای اعمال شده به وسیله ترامپ هستند که ورود دوباره آمریکا به توافق هستهای را با مشکل روبهرو میکند.
همحزبیهای بایدن
علاوه بر مانع تراشی جمهوری خواهان، کاخ سفید درگیر مشکلات فزاینده دیگری برای بازگشت به برجام نیز هست. دموکراتها میخواهند بایدن در برابر خواست ایران برای اعطای امتیازات بیشتر مقاومت کند و باور دارند که این موضوع فرصت توافق مجدد با ایران را کاهش میدهد.
سناتور کریس مورفی در مصاحبهای ادعا کرد: «من هم به دنبال یک توافق طولانیتر و قویتر با ایران هستم، اما این تنها پس از بازگشت دوباره به برجام اتفاق میافتد. اگر ما قصد اجرای توافق جامعتری را داریم، نباید حمایت ایران از گروههای تروریستی و برنامه موشکی بالستیکی آن را نادیده بگیریم.»
اولویت نخست بایدن برای بازگشت به برجام این است که آمریکا و ایران مطابق با توافقنامه ۲۰۱۵ که منحصراً در مورد برنامه هستهای ایران بود، عمل کنند. با این حال تیم او به دنبال توافق گستردهتری هستند که بتواند نه تنها فعالیتهای هستهای ایران را در بر بگیرد بلکه از نفوذ ایران در منطقه خاورمیانه و توسعه فعالیتهای موشکی این کشور جلوگیری کند.
۲ لایحه ضد برجامی در ۲ مجلس آمریکا
جمهوری خواهان که از زمان اوباما مخالف این توافقنامه بودند، هیچ فرصتی را برای کارشکنی در مذاکرات وین و احیای برجام از دست نمیدهند. گروهی از سناتورهای جمهوری خواه اخیراً از لایحهای با هدف جلوگیری از پیوستن مجدد بایدن به توافق هستهای رونمایی کردند. در این لایحه اطمینان حاصل میشود که هر توافق جدیدی که رییس جمهور منعقد میکند به صورت معاهده در میآید و در نتیجه نیاز به تصویب کنگره دارد.
گروهی از جمهوری خواهان مجلس نمایندگان نیز لایحه مشابهی را وضع کردند که تحریمهای بیشتری را علیه ایران اعمال میکند؛ بنابراین تیم بایدن برای مذاکرات فعلی با موانع بیشتری مواجه است.
تأثیر انتشار فایل صوتی ظریف
حتی شماری از دموکراتها به خصوص پس از شنیدن صحبتهای لورفته جواد ظریف، وزیرخارجه ایران، درباره امکان بازگشت به برجام اظهار تردید میکنند.
به ادعای پالیتیکو حرفهای ظریف به قانونگذاران آمریکایی و بخصوص همحزبیهای بایدن نشان داد که دیپلماتها در ایران نفوذ چندانی ندارند. در همین باره، باب منندز، سناتور دموکرات اهل نیوجرسی، رئیس کمیته روابط خارجی سنا و از مخالفان صریح برجام، گفت: «اظهارات ظریف قطعاً وضعیت را پیچیده میکند. آدم باید فکر کند آنها [رهبران ایران] بر سر چه میتوانند موافقت کنند و اجرایش کنند؟»
به نظر باب منندز، اظهارات ظریف آدم را به فکر وا میدارد که به چه چیزهایی میشود «متعهد» شد. وی افزوده: «اگر ایرانیها در باب چیزهایی که برای ما مهم هستند انعطاف نشان دادند، آن وقت میشود تحریمها را کاهش داد. اما سوال این است که تحریمها را به چه ضمانتی میخواهید کاهش دهید؟ و در برابر گرفتن چه چیزی میخواهید این کار را بکنید؟»
پولیتیکو در ادامه نوشت: ورود مجدد به برنامه جامع اقدام مشترک، تقریبا به طور قطعی نیازمند آن است که دولت بایدن برخی از تحریمهای دوره ترامپ را بردارد که این موضوع نیازمند موافقت کنگره از جمله برخی از دموکراتهای تندرو نظیر منندز است که با توافق هستهای ایران مخالف بودهاند. این بار نیز، همان بازیگران مشتاق بازبینی توافق خواهند بود.
جیان شاهین سناتور دموکرات ایالت نیوهمپشایر در این زمینه ادعا کرد: «من نگران کاری که آنها در حمایت از تروریسم در سرتاسر خاورمیانه و مختل کردن نظم مسیرهای حمل و نقل انجام میدهند، هستم. من معتقدم که تمرکز باید بر دور نگه داشتن آنها از سلاح هستهای باشد.»
لیندسی گراهام سناتور جمهوریخواه ایالت کارولینای جنوبی نیز در این باره مدعی شد: «ایرانیها هیچ کاری برای دستیابی به گفتوگوهای مستقیم یا غیر مستقیم (با آمریکا) انجام ندادند. رفتار آنها تغییر نکرد. این کار به عنوان مماشات دیده میشود. با این اقدام، این برداشت تقویت میشود که غرب ضعیف است. من این گفتوگوها را برای منطقه بسیار بیثبات کننده میبینم.»
سناتور جمهوری خواه فلوریدا مارکو روبیو، نایب رئیس کمیته اطلاعات سنا ، در یک مصاحبه کوتاه مدعی شد: در این مرحله غیرممکن است که برنامه هستهای را از سایر فعالیتهای شرورانه ای که ایران انجام می دهد جدا کند. اگر آنها این کار را به عنوان معاهده انجام ندهند ، پس این فقط یک توافق سیاسی است که فقط به اندازه دولت فعلی خوب است. این می تواند توسط دولت آینده تغییر کند.
در این میان سناتور دموکرات ویرجینیا تیم کین از معدود کسانی بود که از موضع نرمتر وارد شد و گفت: با رویکرد دولت ترامپ صدمه ای وارد شده است که این مسئله را پیچیده تر خواهد کرد. اما هنوز تلاش صحیحی است که بخواهیم ایران را دوباره با توافق هسته ای سازگار کنیم و سپس تلاش های خود را روی فعالیتهای غیر هسته ای متمرکز کنیم.
این نشریه در پایان گزارش خود نوشت: «با وجود عدم تمایل ایران برای دیدار رو در رو با مقامات آمریکا در وین، برخی نشانههای مثبتی درباره تمایل ایران برای تعامل وجود دارد که از جمله می توان به تعامل اخیر این کشور با عربستان سعودی، رقیب دیرینه آن، درباره موضوعات مهم برای دولت بایدن نظیر آتش بس در یمن اشاره کرد.»