بی ثمربودن عضویت ایران در پیمان شانگهای، خیلی زود معلوم شد
اما چرا حضور در لیست خاکستری و سیاه برای کشورها خطرناک است؟ به این علت است که اگر کشوری در لیست خاکستری و سیاه FATF قرار گیرد، شانس ادغام در نظام بانکی جهانی را از دست خواهد داد. این پدیده منجر به کاهش مبادلات تجاری بین‌المللی چه در حوزه بخش خصوصی و چه در بخش کلان مثل فروش نفت خواهد شد و حریم‌های اقتصادی از سوی سایر کشورها و نهادهای مختلف ادامه‌دار می‌شود.
این در حالی است که به تازگی ایران توانست به عنوان عضو ناظر وارد پیمان شانگهای شود. در زمان اعلام این عضویت که حدود 50 روز پیش انجام شد؛ برخی رسانه‌های حامی دولت در کنار اینکه این خبر را یکی از مهم‌ترین دستاوردهای اقتصادی دولت و عاملی برای بهبود وضعیت اقتصاد تحریم‌زده ایران ارزیابی کردند؛ عنوان کردند که عضویت در سازمان شانگهای، موجب خروج خودکار ایران از لیست سیاه FATF خواهد شد، در حالی که تصمیم اخیر گروه اقدام مالی برعکس این موضوع را اثبات کرد.
ایران برای تغییر نوع عضویت خود از ناظر به دایم در سازمان همکاری‌های شانگهای یک فرآیند حداقل دوساله مربوط به پذیرش توافقنامه‌ها مطابق با رویه سازمان را پیش روی خود دارد. به‌طور کلی، هر کشوری که درخواست عضویت دایم در سازمان شانگهای دارد، باید تمام اسناد و دستورالعمل‌های آن را بررسی کرده و در فاصله زمانی چند ماهه به آنها ملحق شود. ایران فرصت دارد تا دسامبر به پنج سند ملحق شود. در واقع ایران متعهد می‌شود از تاریخ دریافت اطلاعیه دبیرخانه سازمان همکاری‌های شانگهای، حداکثر تا اول دسامبر ۲۰۲۲ به منشور، کنوانسیون مبارزه با تروریسم، جدایی‌طلبی و افراط‌گرایی شانگهای مورخ ۱۵ ژوئن ۲۰۰۱ و پروتکل‌های آن ملحق شود.
دور از دسترس شدن احیای برجام
در این راستا، سید حمید حسینی، فعال اقتصادی و عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی نیز در مصاحبه‌ای اعلام کرده که حضور ایران در قعر جدول فهرست سیاه FATF، در کنار کره شمالی و دور از دسترس شدن احیای برجام امید عضویت در FATF را از بین برده است.این عضو اتاق بازرگانی در ادامه گفته است: به تازگی عضویت ما در سازمان همکاری‌های شانگهای رسمی شده است و ما باید مورد به مورد قرارداد امضا کنیم، در یکی از بندهای شانگهای آمده است که تمام اعضای شانگهای باید به برجام متعهد باشند که از این لحاظ تعهدی در این سازمان داریم اما اگر نتوانیم مساله FATF را حل کنیم، نمی‌توانیم از امکانات تعامل با این کشورها استفاده کنیم و یکی از پایه‌های توافق بین‌المللی همین پروتکل‌هاست که اگر رعایت نشود هیچ گشایش جدی برای ما صورت نخواهد گرفت.
هزینه - فایده سیاستگذاریها
موسی احمدزاده، عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران نیز در خصوص باقی ماندن ایران در لیست سیاه FATF به «اعتماد» گفت: این موضوع باعث عدم اعتماد و اطمینان سایر کشورها در حوزه سرمایه‌گذاری خارجی به ایران خواهد شد. این نکته حایز اهمیت است که اقتصاد ایران نباید قربانی سیاستگذاری خارجی شود و اگر قرار است سیاستگذاری هم صورت گیرد باید از استراتژی‌های درست استفاده شود تا هزینه و فایده آن اقدام مشخص شود.
احمدزاده با بیان اینکه پیوستن به اقتصاد جهانی نیازمند شفافیت در عرصه بین‌المللی است، تصریح کرد: تسهیلگری در بخش سرمایه‌گذاری خارجی بسیار مهم است تا اقتصاد کشور وارد ریل اقتصاد جهانی شود و به رشدهای اقتصادی بالا دست یابیم و اشتغال پایدار در کشور ایجاد شود و تورم را هم مهار کنیم.
این عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران افزود: اکثر کشورهای دنیا در FATF عضو هستند و ما هم اگر قوانین مبارزه با پولشویی و بانکداری داخلی و خارجی را رعایت کنیم، محدودیت‌های کشور در روابط بین‌الملل از بین خواهد رفت.
کشورهای پرخطر سرمایه‌گذاری خارجی را فراری می‌دهند
احمدزاده با اشاره به مشخص نشدن نتیجه برجام نیز گفت: در صورتی که اخبار مثبتی از برجام منتشر شود کم‌کم محدودیت‌ها هم برطرف خواهند شد در غیر این صورت به عنوان کشوری پرخطر به شمار خواهیم رفت که به هیچ عنوان سرمایه‌گذار خارجی وارد ایران نخواهد شد . با این اتفاق ثبات اقتصادی و سیاسی نیز زیرسوال خواهد رفت.
این کارشناس حوزه تجارت خارجی در ادامه با اشاره به تصویب لوایح مربوط به FATF در مجلس افزود: زمانی که اقتصاد یک کشور قوی شود، روابط بین‌الملل و سیاست خارجی نیز قوی می‌شوند و مجلس باید در این خصوص تغییر رویه دهد و این موضوع را در اولویت خود قرار دهد، چراکه بی‌توجهی به این موضوع می‌تواند برای کشور آسیب‌زا باشد.
او تصریح کرد: داشتن درک درست از تبعات عدم پیوستن بهFATF بسیار مهم است و اگر می‌بینیم که یک سیاست اشتباه باعث آسیب جدی در کشور شده است باید آن را برطرف کرد و نه تنها مجلس باید این مساله را پیگیری کند، بلکه باید در اولویت اول خود نیز قرار دهد تا رقابت درستی با کشورهای منطقه داشته باشیم.
