نشانه‌های صورتبندی‌های جدید قدرت در خاورمیانه

دانا استرول، معاون وزیر دفاع آمریکا در امور خاورمیانه روز دوشنبه در ریاض ادعا کرد: «ما فکر می‌کنیم که همکاری کشورهای خلیج‌فارس و نشستن بر سر یک میز با اسرائیل به نفع ثبات و امنیت در منطقه است».

طرح جرج سوروس برای فروپاشی امپراطوری مسکو

پر کردن شکاف تاریخی بین دو متحد عمده ایالات متحده، اسرائیل و عربستان سعودی، بزرگترین اقتصاد خاورمیانه، می‌تواند نشان‌دهنده بازآرایی جدیدی در سیاست منطقه باشد. با این حال به گفته برخی، برقراری کامل روابط ممکن است به درخواست طولانی مدت و علناً اعلام شده عربستان سعودی برای ایجاد یک کشور فلسطینی بستگی داشته باشد.

اما در حال حاضر، این امر به دلیل تشدید خشونت‌ها بین اسرائیلی‌ها و فلسطینی‌ها پس از بازگشت به قدرت بنیامین نتانیاهو، کم‌تر از همیشه محتمل به نظر می رسد.

سایر شرایط

به گفته تحلیل‌گران، عربستان سعودی ممکن است پیش شرط‌های دیگری برای همکاری نزدیک با اسرائیل داشته باشد -در درجه اول تعهد گسترده و تجدید شده واشنگتن برای کمک به مقابله با ایران. دولت آمریکا و شش کشور خلیج فارس روز پنج‌شنبه به طور مشترک ادعا کردند تهران تهدیدی فزاینده برای امنیت منطقه است و جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا، نیز ادغام نزدیک‌تر اسرائیل در منطقه و جلوگیری از درگیری گسترده و نوسان قیمت نفت را جزء اولویت‌های خود می‌داند.

هم‌زمان ریاض با میانجی‌گری عراق با ایران گفت وگو می‌کند تا به نقاط اختلاف مشترک رسیدگی کنند.

واکنش قیمت خودروهای وارداتی به صعود دلار؛ افزایش 350 میلیون تومانی اوتلندر + جدول

فروش مدرسه خیریه افشار در لیست مولدسازی؟/ آقایان این مدرسه از اموال دولت نیست

پیمان ابراهیم

اتحاد بالقوه بین اسرائیل و عربستان سعودی پس از ترمیم روابط دیپلماتیک اسرائیل با امارات متحده عربی، بحرین، مراکش و سودان طی یک سری قراردادها با میانجیگری دولت دونالد ترامپ در سال 2020 حاصل می‌شود که به عنوان توافق نامه ابراهیم شناخته می‌شود. از آن زمان، تجارت رونق گرفته و صادرات دفاعی اسرائیل به این کشورها در سال 2021 به حدود 800 میلیون دلار رسید.

توافق با سودان از آن زمان به بن‌بست خورده، اما به نظر می رسد مذاکرات پس از سفر الی کوهن، وزیر خارجه اسرائیل به خارطوم در اوایل ماه جاری، دوباره شتاب گرفته است. بعید است که این اتفاق بدون تایید ریاض رخ داده باشد. ریاض مدت‌ها از خارطوم حمایت مالی کرده و روابط تاریخی و فرهنگی خود را با سودان حفظ کرده است.

نشانه‌های دیگری نیز از گرم شدن روابط بین اسرائیل و عربستان سعودی وجود دارد. درست قبل از سوگند خوردن به عنوان نخست وزیر در ماه دسامبر، نتانیاهو در مصاحبه‌ای با شبکه تلویزیونی العربیه متعلق به عربستان سعودی، عادی سازی روابط بین دو طرف را "جهشی کوانتومی" خواند که «منطقه ما را طوری تغییر خواهد داد که غیرقابل تصور است.»

عربستان سعودی به تازگی به پروازهایی از مبدا اسرائیل و مقصد آسیا و استرالیا در حریم هوایی‌اس اجازه عبور داده، چیزی که به عنوان یک پیروزی برای بایدن تلقی می‌شود. و از زمانی که اسرائیل در حوزه مسئولیت فرماندهی مرکزی آمریکا در خلیج فارس قرار گرفته است مقامات نظامی و اطلاعاتی عربستان و اسرائیل ، بیش‌تر با یکدیگر ملاقات می‌کنند.

یکی از اهداف اصلی دیدار اخیر مقامات آمریکا با گروه کاری شورای همکاری خلیج‌فارس که این هفته در ریاض برگزار شد، تشویق عربستان سعودی و سایر کشورهای عرب خلیج فارس برای به اشتراک گذاشتن اطلاعات بیشتر و ادغام دفاع هوایی و موشکی و امنیت دریایی با یکدیگر و همچنین با آمریکا بود. این کار با هدف مقابله با ایران انجام شد که به ادعای آمریکا از حمله روسیه به اوکراین حمایت می‌کند.

جان بی آلترمن، مدیر برنامه خاورمیانه در مرکز مطالعات استراتژیک و بین المللی، که اغلب برای دیدار با مقامات سعودی به ریاض سفر می کند، گفت در حالی که «هم‌سویی عمیقی در درک تهدید بین اسرائیلی‌ها و سعودی‌ها و سایرین وجود دارد، مسئله ایران به تنهایی به عنوان مبنای عادی‌سازی روابط عربستان و اسرائیل کافی نیست.»

آلترمن گفت محمد بن سلمان، ولی‌عهد سعودی ممکن است عادی سازی با اسرائیل را به عنوان راهی برای بهبود روابط با آمریکا معلق نگه داشته باشد، در حالی که نتانیاهو می تواند از این موضوع برای انحراف توجه از مسائل داخلی استفاده کند. او گفت: «آیا این دو از رابطه دوستی با مزایا فراتر خواهند رفت؟ شاید به این زودی نیازی به آن نباشد.»