تخم مرغ‌های پوتین در سبد حماس/ چرا روسیه، اسرائیل را دور زد؟

به گزارش اقتصادنیوز، در جنگ جاری اسرائیل و حماس، روسیه به شکلی قابل پیش بینی  از حماس حمایت می کند. پوتین پیش از حمله 7 اکتبر، روسیه تلاش کرد تصویری از صلح طلبی تزسیم کرده و در قابش با همه بازیگران اصلی در خاورمیانه، چون اسرائیل و ایران و حزب الله و حماس به عنوان نیروهای نزدیک و حامی تهران رایزنی داشته باشد. با این حال، پاسخ مسکو به حمله حماس نشان‌دهنده گسست اساسی از این استراتژی دیرینه است.

چرایی هم صدایی پوتین با حماس

کرملین به شکلی مستقیم حمله حماس را محکوم نکرد و ده روز منتظر بود تا با بنیامین نتانیاهو تماس بگیرد. او متعاقباً محاصره غزه توسط اسرائیل را با محاصره لنینگراد توسط آلمان نازی مقایسه کرد. با تشدید حملات گروه مقاومت در سراسر خاورمیانه علیه اسرائیل و نیروهای آمریکایی، روابط گرم اسرائیل با روسیه سرد شد.ناظران می گویند، فارغ از تنش در روابط دو بازیگر، پوتین می‌خواهد از تشدید درگیری های منطقه‌ای بهره برداری کند، چرا که به باورش تمرکز غرب، متحدانش و شرکای اوکراین بر موضوع غزه، رقیب مسکو را در موضع ضعف قرار می دهد. به نوشته موسسه مطالعات خاورمیانه،فارغ از روابط دیرینه و عمیق روسیه با ایران، گزارش ها حاکی از افزایش تلاش ها بین تهران، دمشق و مسکو برای بیرون راندن ایالات متحده از سوریه است.

به ادعای ناظران،گزارش‌های اخیر مبنی بر انتقال احتمالی سامانه ضدهوایی پانسیر اس-1 توسط گروه واگنر به حزب‌الله لبنان کی تواند آتش درگیری ها را شعله ور تر کند.این گروه مدعی اند، انتقال احتمالی چنین سامانه ای عملیات نظامی اسرائیل در امتداد مرز شمالی سرزمین های اشغالی را پیچیده خواهد کرد. اسرائیل امروز به شدت توسط نیروهای مقاومت، از انصار الله یمن گرفته، تا نیروهای مقاومت در عراق و سوریه و حزب الله لبنان تحت محاصره قرار دارد. در چنین شرایطی رویکرد روسیه نان از آن دارد که این بازیگر نه تنها با ایالات متحده، بلکه با اسرائیل متحد آمریکا نیز دشمن است.

خیز مسکو برای دور زدن واشنگتن

حمایت پوتین از حماس و تشدید درگیری ها در خاورمیانه را باید از منظر استراتژیک در قابی وسیع تر تبیین کرد.محاسبات پوتین نشان می دهد که هزینه بدتر شدن روابط روسیه و اسرائیل کمتر از منافع مرتبط با نزدیک شدن به نیروهای ضد آمریکایی در خاورمیانه است. بنابراین رئیس جمهوری روسیه برای تقویت احساسات ضد آمریکایی و ضد اسرائیلی در جهان عرب و فراتر از آن خیز برداشته است. او احتمالاً از مانعی که وضعیت فعلی برای عادی سازی اسرائیل با کشورهای عربی ایجاد می کند، استقبال می کند.در واقع، از منظر مسکو میانجیگری آمریکا به جای روسیه جهت اجرایی کردن ابتکار صلح خاورمیانه تلخ بود.

 پوتین تنها زمانی سود خواهد برد که واشنگتن از موضعش عقب نشینی کند.در همین حال، از منظر پوتین، افزایش هرج و مرج نظم جهانی لیبرال را در آستانه سقوط قرار می دهد، در این میان، افزایش درگیری ها با متحدان آمریکایی، به پوتین کمک می کند تا در جنگ اوکراین مانور دهد. تحلیلگران غربی که در حوزه خاورمیانه بر رقابت میان قدرت های بزرگ متمرکز هستند، تمایل دارند نمایش اروپا و خاورمیانه را جدا از هم ببینند. با این حال، از منظر کرملین، همه آنها یکی هستند و از نظر تاریخی هم ریشه ای مشترک دارند. پوتین همچنان متعهد به بازی طولانی با غرب است و منتظر است تا ایالات متحده و متحدانش اراده رقابت را از دست بدهند، گزاره ای که اساس وحدت و عزم غرب در کمک به اوکراین است.

خاورمیانه پوست انداخت

پوتین بدون توجه به تلاش هایش برای ایجاد روابط خوب با همه بازیگران خاورمیانه، همیشه به نیروهای ضد آمریکایی در منطقه نزدیک تر بود.مشارکت روسیه در جنگ سوریه، ر وهله اول روابط مسکو و تل آویو را نزدیک تر کرد، به طوری که کرملین با در دست گرفتن کنترل آسمان سوریه، توانست اهرم فشاری علیه اسرائیل در دست بگیرد – به ادعای ناظران، اسرائیل همچنین برای هدف قرار دادن نیروهای مقاومت  به حسن نیت روسیه وابسته شد.از زمان حمله روسیه به اوکراین، اسرائیل برای برقاری تعادل دچا چالشی جدی شد. تلاش برای حفظ روابط خود با مسکو و در عین حال به رسمیت شناختن پیامدهای اوکراین. اما همانطور که حمله روسیه به اوکراین رویدادی بود که جهان را تغییر داد، خاورمیانه نیز در 7 اکتبر تغییر کرد و پوتین اکنون از این لحظه نهایت استفاده را می‌کند.

ناظران بر این باورند که با مشخص شدن مواضع واقعی روسیه، اسرائیل باید روابطش با کرملین را بازتعریف کرده و در باب جنگ در اوکراین موضعی تازخ اتخاذ کند.اسرائیل می‌تواند با دعوت از زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین و دیگر رهبران ارشد اوکراین به بهانه رصد عملیات نظامی به غزه و گفتگو درباره چالش‌ها و درس‌های آموخته شده از تجربیات مشترک خود در جنگ، شروع کند. با توجه به اینکه حماس به شبکه خبری « آر تی»، کانال اصلی تبلیغات روسیه در خارج از کشور، دسترسی به شبکه تونل غزه را داده، اسرائیل می تواند از رسانه های اوکراینی بخواه تا جنگ با غزه را روایت کنند.دعوت از روزنامه نگاران اوکراینی جهت به حاشیه بردن روایت های روسیه در خاورمیانه با اهمیت است. مسکو تا به امروز در ارائه روایت خود از منطقه موفق بوده است.