معاون پیشین وزارت خارجه: وزن آمریکا از اروپا خیلی بیشتر است/ با آمدن ترامپ مذاکرات جدیدی باید شکل بگیرد
به گزارش اقتصادنیوز، ابراهیم رحیم‌پور، معاون پیشین وزارت امور خارجه درباره راهبرد مذاکره رفع تحریم در دولت چهاردهم به روزنامه «هم‌میهن» گفت: دولت چهاردهم با این دستور کار توانست از مردم رای بگیرد. وقتی چنین راهبردی مطرح شده، قطعاً سیاست‌های کلان کشور را هم در نظر گرفتند و در حال حاضر نیز در نظر دارند. طرف دیگر این موضوع، گرفتاری‌ها و مشکلات عدیده‌ایست که ما از جهت اقتصادی در کشور داریم. راهبرد نمی‌تواند طوری نوشته شود که حل مسائل و مشکلات مردم را شامل نشود و آن‌ها را باقی بگذارد.
دولت‌ها می‌آیند که مشکلات مردم را حل کنند نه اینکه فقط شعار بدهند.» او ادامه داد: «بنابراین طبیعی است که سخنگوی دولت، وزیر خارجه و وزرای اقتصادی در اظهارنظرهایشان به این موضوع توجه نشان بدهند. برخی رسانه‌ها یا سیاستمداران برای خدشه وارد کردن به این راهبرد، بر بحث خنثی‌سازی تحریم‌ها پافشاری می‌کنند.
اینکه با همین تحریم‌ها بتوانیم زنده بمانیم یا زندگی کنیم و بعد تلاش کنیم آن‌ها را رفع کنیم، مکمل یکدیگر هستند نه متضاد. طبیعتاً اگر می‌شد که تحریم‌ها را سریع برداشت، نیاز به زندگی با تحریم نبود. تحریم سریع برطرف نمی‌شود برای همین باید آب و نان مردم را تامین کرد و به قول آن‌هایی که بدبین هستند تحریم‌ها را دور زد. در نهایت باید این تحریم‌ها را رفع کنیم. این حتماً جزو سیاست‌هایی بوده که دنبال می‌شود و در نتیجه بتوانیم به قول آقای ظریف بازی برد – برد داشته باشیم.»
سفیر پیشین ایران در هند تاکید کرد: «این نکته باید مدنظر قرار بگیرد که ما در مذاکرات فقط گیرنده امتیاز نیستیم، بلکه دهنده و گیرنده هستیم. این بده‌بستان نیز با توجه سیاست‌ها، چارچوب‌ها و خطوط قرمز مشخص می‌شود. شکی در این موضوع نیست که باید از این وضعیت خارج شویم. هیچ شکی نیست که مردم چنین چیزی می‌خواهند. یک رفراندوم میان مردم درباره این موضوع تحریم‌ها برگزار کنیم تا متوجه شویم که مردم چه می‌خواهند.
نمی‌توانیم جشن بگیریم یا خوشحال باشیم از اینکه تحریم هستیم. تحریم ظالمانه یا غیرظالمانه، هر چه هست مردم ما را به زحمت و گرفتاری انداخته است. بنابراین، حاکمیت باید راهی برای بیرون رفتن از این وضعیت پیدا کند. مشخص است که دور زدن تحریم کافی نبوده و مشکلات مردم را حل نکرده. دور زدن تحریم این‌طور عمل کرده که فقط مردم از مشکلات نمیرند اما حلال مشکلات عدیده کشور نیست. در نهایت باید آن‌طور که شایسته است در این دنیا زندگی کنیم.»
معاون پیشین آسیا و اقیانوسیه وزارت امور خارجه یادآور شد: «با آمدن دوباره ترامپ که به عنوان مبتکر پاره کردن و آتش زدن برجام، به نظر می‌رسد باید برجام را از ذهن خارج کنیم. این توافق در مقطعی اتفاق افتاد و تقریباً در نطفه خفه شد. تا ایران آمد به فوایدش برسد مشکلات شروع شد، آقای ترامپ هم آمد و تیر خلاص را زد. اواخر دولت آقای روحانی تلاش‌های زیادی شد و آقای عراقچی به عنوان معاون، مذاکرات را انجام داد و به جاهای خوبی رسید. خیلی استدلال کردند که اجازه بدهید مذاکرات عراقچی نهایی شود، توافق در دولت سیزدهم به امضا برسد. در دولت سیزدهم هم آقای باقری به جای درستی در این موضوع رسید و پکیج خوبی آماده شد. اما در نهایت آن هم به دلیل چند اتفاقی که رخ داد، به سرانجام نرسید.»
رحیم‌پور ادامه داد: «با آمدن ترامپ مشخص است که مذاکرات جدیدی باید شکل بگیرد. حالا می‌توانیم اسم آن را هر چیزی بگذاریم. مذاکره با ۱+۵ یا دو کشور بیشتر یا کمتر. اما مشخص است که وزن آمریکا از پنج طرف دیگر این مذاکرات بیشتر است. وزن‌شان قابل مقایسه نیست. دفعه پیش هم در نهایت آقای ظریف و جان کری توافق را نهایی کردند. این را که نمی‌شد کتمان کرد. بنابراین در وضعیت جدید باید میزی با سلایق دو طرف چیده و مذاکرات شروع شود. برخی می‌گویند مذاکره مستقیم امکان ندارد اما اکثر کارشناسان می‌گویند مذاکرات باید مستقیم باشد.
در نهایت حاکمیت تصمیم می‌گیرد که این تشریفات به چه شکل باشد. این را هم بدانیم آن که قدرت بیشتری دارد، حرفش پای میز مذاکره خریدار پیدا می‌کند. ما باید برای این مذاکرات آماده و از قبل در داخل کشور هماهنگ باشیم. نه این که مذاکرات شروع شود، سپس هر دوره بیاییم، گزارش کنیم و بعد مشخص شود که باید چه کنیم. این روش سرعت لازم را ندارد. فردی که انتخاب می‌شود، باید چارچوب و خط قرمز به او ابلاغ شود و اختیار داشته باشد که توافق را امضا کند.»
وی خاطرنشان کرد: «به این نکته توجه داشته باشید که بخشی از خواسته‌ها یا نگرانی‌های غرب تقریباً حل شده و شاید مثل قبل در میان شروط جدی و حتی آن‌ها نباشد و این مسئله، منطقه است. استنباط‌شان این است که ایران دیگر در منطقه اهرم خیلی قوی ندارد که آن‌ها بخواهند آن را از ما بگیرند. تحولاتی که اتفاق افتاد این ابزارها را از ما گرفت یا به نحوی آن‌ها را کُند کرد. بعد از آن مسئله هسته‌ای و سلاح‌های کشتارجمعی‌ست که نظرات ما با هم متفاوت است.
مسائلی مانند حقوق بشر نیز در درجه‌های بعدی قرار می‌گیرد. در مجموعه‌ای که ما مذاکره خواهیم کرد، امیدواریم که به صورت موازی مسائلی مانند اوکراین که به ایران ارتباط رسمی ندارد اما بر مذاکرات تاثیر می‌گذارد، همزمان پیگیری شود. مشکلات آمریکا، روسیه و چین باید در پکیج دیگری پیگیری شود.»
