شوک برجام به بازار مسکن

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از  «دنیای اقتصاد» و بر اساس گزارش مرکز آمار ایران درباره تحولات بازار معاملات مسکن شهر تهران در مردادماه، تغییرات رخ داده در رفتار و عملکرد طیف فعال بازار ملک اعم از خریدار و فروشنده آپارتمان‌های مسکونی پایتخت در ماه ریزش بازارها، منجر به توقف رشد ماهانه قیمت مسکن در این ماه شد.

مردادماه امسال، تحت تاثیر پمپاژ خبرهای ناشی از مذاکرات برجامی، بازدهی بازارهای مهم اقتصادی یعنی بازار معاملات سهام، ارز و سکه منفی شد؛ واکنش بازار مسکن در ماه مذاکرات، هر چند در شکل رشد منفی قیمت نمود پیدا نکرده است، اما به صورت ثبات قیمت، قابل مشاهده است.

براساس آمارهای اعلام شده از سوی مرکز آمار ایران متوسط قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در شهر تهران در تیرماه امسال در مقایسه با ماه قبل- خرداد ۱۴۰۱- رشد محسوس پیدا کرده بود.

ثبات قیمت مسکن در ماه مذاکرات برجام و واکنش این بازار به تغییر رفتار اضلاع معاملات ملکی شهر تهران در میانه تابستان به اخبار مذاکرات است. در مردادماه امسال تحت تاثیر پمپاژ خبرهای برجامی، بازدهی ماهانه بازار معاملات سهام منفی ۳ درصد و بازدهی در بازارهای ارز و سکه هر کدام منفی ۷ درصد بود. این در حالی است که در مردادماه، تحقیقات میدانی «دنیای اقتصاد» از وضعیت بازار ملک در ماه مذاکرات برجام نیز از تغییر رفتار اضلاع درگیر در معاملات ملکی خبر داد.

در گزارشی که «دنیای اقتصاد» در ۲۷ مردادماه امسال، از وضعیت بازار معاملات مسکن شهر تهران در این ماه با عنوان «تلفن برجامی به دلالان ملکی» منتشر کرد، تغییر رفتار خریداران و فروشنده‌های بازار مسکن رصد شد.

تحقیقات میدانی «دنیای اقتصاد» از بازار معاملات مسکن در مردادماه نشان داد تحت تاثیر اخبار مذاکرات برجامی و انتظارات ایجاد شده در این زمینه، نوعی ایست معاملاتی در بازار معاملات مسکن شهر تهران در میانه تابستان و در ماه ریزش بازارها رخ داد.

گروهی از متقاضیان خرید مسکن در نتیجه انتشار اخبار مربوط به مذاکرات از متقاضی خرید به تماشاچی تغییر نقش داده و خرید خود را تا مشخص شدن نتایج مذاکرات به تعویق انداختند.

بررسی‌های «دنیای اقتصاد» در مردادماه نشان داد: در روزهای پایانی مردادماه جنس تماس با واسطه‌‌گران ملکی تفاوت آشکاری با تماس‌‌هایی که در ثلث اول مرداد با آنها برقرار می‌شد، پیدا کرد.‌

در روزهای پایانی مردادماه، محتوای گفت و شنود متقاضیان خرید ملک با واسطه‌ها عمدتا به موضوع برجام و اثر احتمالی آن بر قیمت‌‌ها اختصاص داشت. در این تلفن‌‌های برجامی دو گروه اصلی تماس‌‌گیرنده ‌بودند.

 یک گروه کسانی بودند که قصد داشتند به محض اطلاع از کاهش احتمالی قیمت، خرید خود را انجام دهند و گروهی نیز درصدد بودند در صورت اطمینان از شروع روند کاهشی قیمت، فعلا از بازار خارج شوند تا پس از طی دوره چربی‌‌سوزی در بازار مسکن، بار دیگر برای انجام معامله وارد بازار شوند.

علت این ایست معاملاتی، شرایط نامشخص مذاکرات برجامی در این ماه و انتظار برای مشخص شدن نتایج نهایی آن بود. در برخی مناطق بازار مسکن، خریداران بدون اینکه به‌طور کامل از بازار مسکن خارج شوند، به تماس برای کسب اطلاع از تغییر احتمالی قیمت‌‌ها یا پیش‌‌‌‌بینی واسطه‌‌گران از آینده قیمت مسکن بسنده کرده‌‌اند و از تعداد بازدیدهای حضوری نیز به‌طور نسبی، اما محسوس کاسته شد.

در واقع مردادماه را می‌توان به عنوان ماه برزخ بازارها به خصوص بازار معاملات مسکن، معرفی کرد. چرا که در این ماه بیم و امید ناشی از نتایج مذاکرات، به هم آمیخته بود و این موضوع رفتار فعالان در بازارهای مختلف از جمله بازار معاملات مسکن را تحت تاثیر قرار داد.

تحقیقات میدانی «دنیای اقتصاد» از بازار مسکن شهر تهران در مردادماه در حالی از ایست معاملاتی در این بازار خبر داد که آمار رسمی منتشر شده از سوی مرکز آمار این موضوع را تایید می‌کند.

 براساس اعلام مرکز آمار ایران در گزارشی که روز گذشته از تحولات بازار معاملات مسکن شهر تهران در مردادماه منتشر کرد در این ماه حجم معاملات خرید آپارتمان در پایتخت نسبت به تیرماه حدود ۲۰ درصد افت کرده است. در مرداد ماه ۶ هزار و ۸۵۲ فقره معامله خرید آپارتمان در شهر تهران انجام شده است؛ این میزان در تیرماه معادل ۸ هزار و ۶۸۵ فقره معامله خرید مسکن بوده است.

در واقع ایست نسبی معاملات خرید مسکن که در مردادماه رصد شده بود در آمارهای رسمی در شکل کاهش حدود ۲۰درصدی آمار واحدهای خریداری شده در این ماه نسبت به خانه‌های خریداری شده در تیرماه نشان داده شد. این افت ۲۰درصدی در حجم معاملات خرید آپارتمان‌های مسکونی در مرداد در واقع نتیجه آماری انصراف موقت برخی از خریداران از انجام معامله، در ماه مذاکرات برجام است. بررسی‌ها نشان می‌دهد این انتظار همچنان در بازار ادامه دارد.

این در حالی است که به لحاظ تورمی نیز بازار معاملات مسکن شهر تهران شیرجه زده و شتاب رشد قیمت مسکن به شکل محسوس کم شده است. بررسی‌های «دنیای اقتصاد» نشان می‌دهد این دو رویداد یعنی ثبات قیمت مسکن در مرداد ماه همراه با افت محسوس حجم معاملات خرید مسکن معادل حدود ۲۰ درصد، بازتاب رویدادهایی است که از بیرون بازار مسکن، معاملات ملک را در میانه تابستان تحت تاثیر قرار داد.

در واقع اگرچه بازدهی ماهانه بازار مسکن در مردادماه مانند بازارهای ارز، سکه و معاملات سهام منفی نشد، اما به دلیل ماهیت خاص بازار مسکن، کاهش شدید سرعت رشد قیمت در این بازار، در واقع واکنشی همسو و هم‌جهت با سایر بازارها در مردادماه محسوب می‌شود.