گزینه های پیش روی ترامپ در مواجهه با ایران
به گزارش اقتصادنیوز ، سیدحسین موسویان، معاون اسبق شورایعالی امنیت ملی و دیپلمات باسابقه ایران طی سخنانی در جمع استادان و دانشجویان دانشگاه براون آمریکا گفت که ترامپ در جهت تحقق شکست بنبست برای ایجاد تغییر بنیادین در روابط با ایران باید استانداردهای دوگانه را کنار بگذارد.
موسویان با بیان اینکه سه گزینه پیشروی ترامپ در مورد ایران وجود دارد که اولین گزینه «سیاست تغییر رژیم» است، ادامه داد: «گزینه سلطه و تغییر رژیم در ایران از قدمتی شصت ساله در ایران برخوردار است، یعنی از سال 1953 تا 2013. آمریکا در سال 1953 با تبانی با انگلیس، حکومت دموکراتیک مردمی مصدق در ایران را ساقط کرد و با منصوب کردن شاه، یک ربع قرن بر ایران سلطه یافت و از دیکتاتوری فاسد حمایت کرد.» او افزود: «انقلاب اسلامی ایران در حقیقت واکنش مردم ایران هم به حکومت دیکتاتوری و هم سلطه خارجی بود اما چون استراتژی آمریکا سلطه بر نفت منطقه بود، استقلال ایران را نمیتوانست تحمل کند
این دیپلمات با سابقه پیشین ایرانی با تاکید بر اینکه گزینه «تغییر رژیم» یک گزینه امتحان شده و شکستخورده است، افزود: «در عین حال سریعترین راه برای ورود به چنین استراتژی هم پاره کردن برجام است. ایران تاکنون به تمام تعهداتش در قالب برجام بدون کم و کاست عمل کرده است، در حالی که آمریکا در اجرای تعهداتش لنگ میزند. اخیرا هم که سنا با رای 99 به صفر، تمدید قانون تحریم ده ساله ایران را تصویب کرد. در عین حال مقام معظم رهبری ایران هم اعلام کرده که اگر آمریکا برجام را پاره کند، ایران هم آن را آتش خواهد زد.»
او گزینه دوم پیشروی ترامپ را «سیاست تعامل» عنوان کرد و گفت: «این سیاست توسط اوباما صرفا سه سال یعنی از سال 2013 تا 2016 در روابط با ایران اجرا شد. سیاست تعامل اوباما مبتنی بر خصومت حداقلی، کنار گذاشتن سیاست تغییر رژیم، اجتناب از درگیری نظامی، مذاکره مستقیم و بدون پیششرط در موضوعات مورد اختلاف بود. این سیاست موجب حل بخشی از اختلافات کهنه مالی شد و آمریکا 7/ 1 میلیارد دلار به ایران پرداخت. مقامات امنیتی دو کشور هم برای اولین بار بهطور مستقیم مذاکره و برخی از زندانیان دو کشور هم تبادل شدند. ضمن اینکه ایران هم از مجازات 16 ملوان آمریکایی بهخاطر ورود غیر قانونی به آبهای ایران گذشت و آنها را فورا آزاد کرد.»
به گفته موسویان، این سیاستی است که به مرور زمان میتواند به رفع تشنج در روابط دو کشور کمک کند و ادامه آن میتواند یک گزینه برای ترامپ باشد. فراتر از آن هم ترامپ میتواند از منطقهای شدن اصول برجام حمایت کند تا زمینه خاورمیانه عاری از سلاح هستهای فراهم شود.
در ادامه این سخنرانی موسویان، گزینه سوم پیش روی ترامپ را شکست بنبست برای ایجاد تغییر بنیادین در روابط با ایران دانست و گفت: «این گزینه به ترامپ کمک میکند تا بهدنبال روابطی سالم و واقعا دوستانه با ایران باشد. این نوع رابطه نیز قدمتی صدساله در تاریخ روابط ایران و آمریکا دارد یعنی از 1856 تا 1953. در این دوران آمریکا از نهضت ایرانیها برای مقابله با سلطه دو قدرت استعمارگر وقت، یعنی روسیه و انگلیس حمایت میکرد و روابطی دوستانه و سالم با ایران داشت.
البته من خوشبین نیستم که حتی اگر ترامپ هم بخواهد، بگذارند که در مورد چنین گزینهای موفق شود. در عین حال او چند روز پیش گفت که آمریکا از این به بعد سیاستهای اشتباه گذشته در مورد ساقط کردن رژیمها را کنار گذاشته و با هر کشوری که قصد مبارزه با داعش داشته باشد نیز شریک خواهد شد. این دو عنصر میتواند زمینهساز چنین گزینهای باشد. به هر حال اگر ترامپ بخواهد این گزینه را انتخاب کند، من نقشه راه زیر را به او پیشنهاد میکنم:
1-درک صحیح از ایران 2-ممانعت از دخالت کشورهای ثالث مثل اسرائیل و عربستان در روابط واشنگتن-تهران
3-پایان بخشیدن به سیاست تغییر رژیم در ایران 4-رعایت اصول احترام متقابل و عدم مداخله 5- احترام به منافع مشروع ایران در منطقه، 6- بهرهبرداری از زمینههای بهبود روابط اقتصادی همچون معامله 27 میلیارد دلاری بوئینگ 7-رفع موانع روابط مردمی 8-همکاری در منافع مشترک همزمان با گفتوگو در موارد اختلافی. مقام معظم رهبری ایران هم فرمودند که اگر برجام بدون ابهام اجرا شود میتواند زمینهای برای گفتوگو در سایر موضوعات شود.
این دیپلمات باسابقه ایرانی در نهایت با اشاره به اینکه آمریکا همیشه ایران را در مورد تروریسم محکوم کرده است در حالی که همه سران آمریکا و اروپا بهطور رسمی اعتراف کردهاند که عربستان و متحدان عربشان منبع اصلی مالی و تسلیحاتی و ایدئولوژیک گروههای تروریستی مثل داعش و القاعده هستند، افزود: «این هم یک واقعیت است که ایران تنها قدرت منطقهای است که در خط مقدم مبارزه با داعش و القاعده به کشورهای عراق و سوریه کمک میکند. از این رو آمریکا در جهت تحقق گزینه سوم باید استانداردهای دوگانه را کنار بگذارد.»