مذاکرات هسته ای عربستان- آمریکا؛ توازن قدرت در خاورمیانه؟

پایگاه اینترنتی هافینگتن پست در مطلبی مذاکرات انتقال فناوری هسته ای آمریکا به  عربستان را مورد بررسی قرار داد  و نوشت:  دولت دونالد ترامپ ، رئیس جمهور آمریکا چندی پیش اعلام کرد امکان انتقال فناوری هسته ای به عربستان را ارزیابی می کند؛ اقدامی که دولت های پیشین آمریکا با این توجیه که انتقال فناوری اتمی آمریکا به عربستان ممکن است به آغاز یک مسابقه تسلیحاتی در خاورمیانه منجر شود، از اجرای آن خودداری کرده بودند.

دولت ریاض مدت ها قبل اعلام کرد در راستای اجرای طرح چشم انداز 2030، پایان دادن به وابستگی نفتی و کاهش مصرف داخلی سوخت های فسیلی، درصدد دستیابی به فناوری انرژی هسته ای و ساخت نیروگاه های اتمی است. این در حالی است که بسیاری از مقامات پیشین آمریکا بر این باورند که هدف نهایی عربستان، دستیابی به قابلیت غنی سازی اورانیوم و رقابت با ایران در منطقه است. از سوی دیگر، هسته ای شدن عربستان زمینه تقویت اتحاد غیررسمی ریاض و تل آویو را فراهم می کند.

در بخش دیگری از این مطلب، نویسنده به سیاست کج دار و مریز عربستان در برابر تصمیم اخیر دونالد ترامپ درباره قدس اشغالی اشاره کرده است. سلمان بن عبدالعزیز آل‌سعود، پادشاه عربستان یک هفته پس از معرفی قدس به عنوان پایتخت رژیم صهیونیستی از سوی رئیس‌جمهور آمریکا از این تصمیم ابراز تاسف کرد. این در حالی بود که هیچ یک از مقامات سعودی در نشست سازمان همکاری اسلامی که در محکومیت تصمیم ترامپ در استانبول برگزار شده بود، حاضر نشدند و به انتقاد لفظی از تصمیم ترامپ بسنده کردند.  

اگرچه تصمیم ترامپ درباره قدس اشغالی، شرایط را در ظاهر برای عربستان دشوار ساخته است، رابطه نزدیک و غیر رسمی ریاض- تل آویو را بیش از پیش تقویت می کند. کارشناسان حوزه خاورمیانه  بر این باورند که انتقاد لفظی سعودی ها از  تصمیم ترامپ، از برخی روابط مخفی بین ریاض، واشنگتن و تل آویو پرده بر می دارد. ترامپ، پس از آنکه تصمیم خود درباره قدس را اعلام کرد، اقدام جدید خود برای هسته ای کردن عربستان را پیش کشید. یکی از مقامات شورای امنیت ملی آمریکا نیز  گفتگوهای محرمانه  دولت ترامپ برای انتقال فناوری اتمی به عربستان را تایید کرده بود. رئیس جمهور آمریکا هفته گذشته طی نشستی با نمایندگان ارشد کنگره در این باره مذاکره کرد. حمایت ترامپ از دولت ریاض در زمینه هسته ای شدن معامله ای دو سر سود است؛ انتقال فناوری هسته ای به عربستان،  منافع تجاری و اقتصادی زیادی برای آمریکا به همراه دارد ولی منفعت عربستان از این معامله به مراتب بیشتر است؛ چراکه احتمال آن می رود، این کشور را به یک قدرت منطقه ای تبدیل کند و به این ترتیب توازن قدرت میان عربستان  و ایران تقسیم شود.

نویسنده در پایان مطلب آورده است: عربستان سعودی درنظر دارد تا سال 2030 با اختصاص اعتباری بالغ بر 100 میلیارد دلار، 16 نیروگاه هسته ای راه اندازی کند. ساخت این نیروگاه های اتمی علاوه بر پیشبرد طرح «چشم انداز 2030» و کاهش وابستگی به نفت، زمینه قدرت نمایی عربستان در منطقه به خصوص در برابر ایران را فراهم می کند.