جان بولتون: رهبر ایران بسیار سرسختتر از روحانی در مذاکره بود
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از همشهری آنلاین، دیدار نخستوزیر ژاپن با رهبر انقلاب اسلامی ایران که با هدف میانجیگری بین ایران و آمریکا انجام شد، از نظر کاخ سفید چنان مهم بود که جریان کامل و لحظه به لحظه آن از سوی کاخ سفید رصد میشد. مشاور پیشین امنیت ملی آمریکا در کتاب جنجالی خود «در آن اتاق اتفاق افتاد؛ خاطرهای از کاخ سفید» روایتی دست اول و ناشنیده از حضور آبه شینزو در بیت رهبری و واکنش رئیس جمهوری آمریکا و نزدیکان او ارائه کرده است.
روایت جان بولتن از آن دیدار را میخوانید:
«وقتی همان روز نتایج دیدار آبه را با [آیتالله] خامنهای شنیدیم، مشخص شد باید درباره کدام موضوع بحث کنیم. وقتی آبه حرف میزد، [آیتالله] خامنهای یادداشت برمیداشت اما در پایان گفت که پاسخی ندارد که به نظرم توهینآمیز بود. گذشته از آن، [آیتالله] خامنهای در این دیدار بسیار سرسختتر از روحانی در دیدار روز گذشته با نخستوزیر ژاپن بود و این حماقت مکرون و دیگران (از جمله ترامپ) را نشان میداد که معتقد به گفتگو با روحانی بودند به جای «رهبر عالی» ایران. آیا درباره این عنوان نکتهای هست که شفاف نباشد؟
علاوه بر آن، حتی پیش از آنکه هواپیمای حامل آبه به ژاپن برسد و با وجود درخواست آشکار او برای عمومی نشدن محتوای آن دیدار، [آیتالله] خامنهای یک رشتهتوییت طولانی منتشر کرد که دو توییت حیاتی آن از نظر ما اینها بودند: «ما درباره حسن نیت و جدی بودن آبه شینزو تردید نداریم اما بر اساس آنچه شما از رئیس جمهوری آمریکا نقل کردید، من ترامپ را شایسته تبادل پیام نمیدانم. من پاسخی برای او نداریم و هرگز هم به او جواب نمیدهم… ما هرگز باور نمیکنیم که آمریکا در پی مذاکره واقعی با ایران باشد. چرا که مذاکره واقعی از سوی شخصی چون ترامپ رخ نمیدهد. اصالت بین مسئولان رسمی آمریکا نایاب است.»
نتیجه آشکار بود؛ ماموریت آبه شکست خورده و ایران با حمله کردن به کشتیهای غیرجنگی در آبهای خود یک سیلی محکم به صورت او زده بود. همزمان با دیدار آبه با [آیتالله] خامنهای یک کشتی غیرنظامی ژاپنی هم توقیف شده بود. هر چند مقامهای ژاپنی در مقام انکار برآمده بودند و شاید میکوشیدند آبه را از تحقیری که ترامپ مجبورش کرده بود، رهایی بخشند. پمپئو و من ساعت ۱۲:۱۵ با ترامپ و من توییتهای [آیتالله] خامنهای را نشانش دادم.
«تند و زننده، بسیار تند و زننده». ترامپ این دو عبارت را گفت و شروع کرد به حرف زدن از اینکه چطور جان کری او را از مذاکره کردن با ایران پرهیز میداد. ترامپ میخواست به توییتهای [آیتالله] خامنهای پاسخ بدهد که سرانجام متن نهایی این شد: «گرچه من نخستوزیر آبه شینزو را برای سفر به ایران و دیدار با آیتالله علی خامنهای تحسین میکنم اما شخصا معتقدم هنوز خیلی زود است که حتی درباره رسیدن به یک توافق فکر کنیم. نه آنها آمادهاند نه ما. این ارزیابی دولت آمریکاست که مسئولیت حمله امروز در خلیج عمان با ایران است…»
صبح جمعه آبه یک گزارش شخصی از سفر خود به ترامپ داد و گفت که تا وقتی تحریمهای اقتصادی پابرجا باشد، هیچ تمایلی از سوی روحانی و [آیتالله] خامنهای برای گفتگو با آمریکا وجود ندارد. از این ناراحت بود که ایرانیها خیلی زود محتوای دیدار را عمومی کرده بودند و در عین حال فکر میکرد روحانی واقعا در پی گفتگو با آمریکاست. نشانه شاعرانه آن را هم دویدن روحانی دنبال خود در راهرو پس از دیدار با [آیتالله] خامنهای میدانست که بگوید برداشته شدن تحریمها میتواند زمینهساز این گفتگوها باشد.
بدتر از همه اینکه آبه همچنان روی این ایده خود پافشاری میکرد که کره شمالی و ایران دو مورد کاملا متفاوت هستند و میگفت رویکرد ما به ایران باید به گونهای دیگر باشد. ترامپ هم معتقد بود آبه نباید از اینکه ماموریتش کاملا و مطلقا شکست خورده احساس گناه کند و خیلی زود از حرف خود برگشت و به آبه گفت که فقط میخواسته کمی شوخی کرده باشد. او انتظار نداشت آبه پیروز شود و اصلا از نتیجه دیدار شگفتزده نشد.
ترامپ سرانجام حرف خود را زد و گفت که واقعا تلاشهای آبه را تحسین میکند اما موضوع بسیار مهمتر برای شخص او این است که ژاپن بیشتر محصولات کشاورزی آمریکا را بخرد، چرا که آمریکا بارها از ژاپن و منافع آن دفاع کرده است… وقتی بحث دوباره به ایران بازگشت، ترامپ گفت لازم نیست آبه دیگر نگران مذاکره با ایران باشد و او خودش موضوع مذاکره را پیش میبرد…»