تهدیدی بهنام «دونالد ترامپ»
بهگزارش اقتصادنیوز، «دونالد ترامپ»، نامزد حزب جمهوریخواه را باید پرسروصداترین و جنجالیترین چهرهانتخاباتی آمریکا دانست. مجله اکونومیست، سرمقاله شماره جدید خود را با اشاره به سخنرانی اخیر «دونالد ترامپ» شروع کرده و به نقل از وی مینویسد: «آمریکا جهنم است و ما بهسرعت در حال سقوط هستیم. ما نمیتوانیم هیچ کاری را به درست انجام دهیم. ما امروز به مضحکهای برای تمام جهانیان بدل شدهایم که دارند به ما میخندند. رویای آمریکایی مرده و چشمانداز ملالآوری دارد اما نباید ترسید زیرا راه حل آن در دستان من است. من در دانشکده بازرگانی وارتون تحصیل کردهام و اکنون مانند یک فرد باهوش عمل میکنم.» دونالد ترامپ، نامزد حزب جمهوریخواه در انتخابات آتی ریاستجمهوری آمریکا در سخنرانی انتخاباتی خود با بیان مطالب بالا و محتمل خواندن انتخاب خود به عنوان رییسجمهور آینده آمریکا گفت که احتمالا نخستین کاندیدای ریاستجمهوری آمریکا خواهد بود که از این راه درآمد کسب خواهد کرد.
وقتی دونالد ترامپ برای نخستین بار اعلام کاندیداتوری کرد، این اقدام وی به یک شوخی تعبیر شد. همه این سوال را از خود میپرسیدند که چطور شخصیتی چون ترامپ که شهرتش تنها بهواسطه حضور در شوهای تلویزیونی است و حتی تجربه اداره یک دفتر انتخاباتی را ندارد چه برسد به ریاستجمهوری ایالات متحده، حالا برای انتخابات ریاستجمهوری اعلام کاندیداتوری کرده است؟ اما طی هفتههای اخیر، او در صدر نظرسنجیهای مربوط به کاندیداهای جمهوریخواه قرارگرفته است. به نظر میرسد آمریکاییها کمکم باید با این حقیقت کنار بیایند که دونالد ترامپ خود را نامزد حزبی کرده که نامهایی چون آبراهام لینکلن و رونالد ریگان را یدک میکشد.
ترامپ تاکنون در اظهارنظرهایش خود را مقید به اظهارات باثباتی نکرده مثلا راجع به مساله «سقط جنین» گفته که من هم طرفدار «انتخاب» (انتخاب والدین به نگهداشتن یا سقط جنین) و هم طرفدار «حیات» هستم؛ او همچنین درباره قانون فروش و حمل سلاح در آمریکا نیز نظرات دوگانهای دارد که از یک سو مخالف حمل سلاح است و از سویی با صراحت گفته که از قانون متمم حمل سلاح که به دارنده آن حق کامل حمل سلاح را میدهد، حمایت خواهد کرد. ترامپ همچنین بارها بر اعمال یک نظام تکپرداختی بیمه سلامت تاکید کرده و وعده داده تا برنامه نظام بهداشت و سلامت اوباما موسوم به «اوباماکر» (Obamacare) را با یک طرح شگفتانگیز جایگزین کند.
این درحالی است که دونالد ترامپ، در سال 2000، از حزب اصلاحطلب اعلام کاندیداتوری کرده بود. وی یک دهه پیش گفت که احساس میکنم دیدگاههایم به دموکراتها نزدیکتر است؛ اما امسال میبینیم که ناگهان از حزب جمهوریخواهان سردر آورده است!
در رویکرد داخلی، اگر بخواهیم صادقانه صحبت کنیم، ترامپ مواضع جسورانه و روشن اما در عینحال نفرت انگیزی دارد. مثلا او قصد دارد با هزینه خود مردم، دیواری در مرز کشورش با مکزیک بنا کند. وی همچنین قصد دارد حدود 11 میلیون مهاجر غیرقانونی که در آمریکا زندگی میکنند را از کشورش اخراج کند. سوای مصیبتی که این اقدامات بههمراه دارد، طبق یک برآورد 285 میلیارد دلار (900 دلار به ازای هر شهروند آمریکایی)، به مردم آمریکا مالیات جدید تحمیل میکند. اما ترامپ در توجیه این اقدام خود میگوید: مکزیکیهای مهاجر با خود مواد مخدر به خاک آمریکا میآورند.
رویکرد وی درباره مسائل خارجی نیز بههمان اندازه خام و نسنجیده است. او میخواهد گروه تروریستی داعش را سرکوب کند و نیروهای آمریکایی را به منطقه اعزام کند تا نفت خاورمیانه را صاحب شود. او میخواهد، از تمام مذاکرهکنندگان فریبکار آمریکایی که تاکنون در این کشور روی کار آمدهاند، بهتر عمل کند و دوباره شکوه اقتصادی و نظامی را به آمریکا برگرداند. البته یک لحظه باید خودبزرگبینی مردی که فکر میکند ژئوپولتیک از فروش املاک و مستغلات سختتر نیست را فراموش کرد. همینطور یادآوریهای گاه و بیگاه و اشتباه او را که ادعا میکند کتاب «هنر معامله کردن»، پرفروش ترین کتاب تجارت جهان است را نیز نباید جدی گرفت. درعوض، باید به هذیان گوییهای او درباره رویکردش به جهان توجه کرد. وی میگوید: هر کشوری که با آمریکا روابط تجاری دارد، درحال کلاهگذاشتن و سرقت از ماست. ترامپ میگوید: پولی که چین از آمریکا خارج میکند، بزرگترین و تاریخیترین سرقت از کشور است. وی با اشاره به خرید کالاهای چینی توسط آمریکا، دستکاریهای عمدی پولی توسط دولت چین را مورد انتقاد شدید قرار داده است.
وی به احتمال فراوان درباره حمایت از متحدان آمریکا، نظیر ژاپن و کرهجنوبی تجدیدنظر خواهد کرد چراکه درصورت عقب نشستن آمریکا از حمایت این کشورها، آنها بهخوبی قادر خواهند بود از خودشان محافظت کنند.
تشدید پوپولیسم
اما فرمول مخفی سس دونالد ترامپ، دو ماده اولیه دارد. نخست اینکه او نبوغ ذاتی برای معرفی و شناساندن خود را دارد و دوم اینکه او حرفهایی را به زبان میآورد که هیچ سیاستمدار دیگری به زبان نمیآورد. بنابراین مردم تصور میکنند که او اصلا سیاستمدار نیست؛ مثلا وقتی فردی را خوک چاق خطاب میکند، در گفت و گو یا با یک مصاحبهکننده زن که او را به چالش کشیده، بدترین الفاظ را بهکار میبرد، این بیادبیهای ترامپ مشکلساز میشود. بااینحال، بسیاری از طرفدارانش، این بینزاکتی و بددهانی را نشانه ای از اصالت رییسجمهوری میدانند که میتواند خشم و غضب افرادی را که احساس میکنند ازسوی نخبگان مورد خیانت واقع شده یا بهواسطه تغییرات اجتماعی فراموش شدهاند، هدایت کند.
بهنظر میرسد، درحال حاضر، دهها میلیون نفر از این افراد در آمریکا وجود دارند. به هرحال، این کشور از دیرباز با پوپولیسم عجین بوده، اما بعد از «ویلیام جنینگ برایان» در سال 1908 تاکنون، هیچکس نتوانسته اکثریت نامزدی ریاستجمهوری در حزب خود را کسب کند. اینبار به نظر میرسد روح پوپولیستهای تاریخی در دونالد ترامپ حلول کرده اما با این تفاوت که او از نیاکان خود خطرناکتر نیست زیرا به اندازه کافی ثروتمند است، لذا برای کمپین انتخاباتی خود به بیپولی برنمیخورد؛ ضمن اینکه او با رقبای جمهوریخواه بسیاری روبرو است که قادرند با رای متوسطی نامزدی این حزب را از او بربایند. اما جهان نمیتواند به این مساله دلخوش باشد. شاید در کشورهای دیگر، عوامفریبان برنده انتخابات شوند، اما دلیل قانع کنندهای وجود ندارد که چرا آمریکا باید دربرابر این عوامفریبیها همیشه ایمن باشد. بنابراین، جمهوریخواهان باید خوب به حرفهای دونالد ترامپ گوش کنند ولی درنهایت، به فرد دیگری بهعنوان نامزد حزب خود رای دهند!