در پیش‌بینی موسسه (A.T.Kearney) برای سال ۲۰۱۹ مطرح شد؛ ۱۰ تحول مهم بر کسب‌وکارهای جهانی

سال ۲۰۱۹ از نگاه موسسه بین‌المللی با ۱۰ اتفاق کلیدی همراه خواهد بود که پیامدهای مهمی بر محیط کسب‌وکار جهانی خواهد داشت. در میان این رویدادهای ۱۰گانه، برخی اتفاقات جنبه محیط‌زیستی، برخی سیاسی و برخی هم از مجرای اقتصادی و تجاری تاثیرات خود را بر کسب‌وکارها به‌جا خواهند گذاشت. پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که در سال ۲۰۱۹ تنش‌های تجاری و اصلاحات سیاسی تشدید خواهند شد و در عین حال، چالش‌های سایر منابع که کمتر مورد توجه قرار گرفته‌اند، افزایش خواهد یافت. وقوع ۱۰ اتفاق کلیدی در جهان در حالی از سوی موسسه (A.T.Kearney) پیش‌بینی شده است که پیش از این برخی موسسه‌ها و نهادهای بین‌المللی ریسک‌ها و فرصت‌ها در سال ۲۰۱۹ را مورد واکاوی قرار داده بودند. در ادامه این گزارش که توسط معاونت بررسی‌های اتاق بازرگانی تهران منتشر شده، ۱۰ اتفاق دگرگون‌ساز در سال ۲۰۱۹ از دریچه نگاه موسسه مشاوره مدیریتی آمریکایی کرنی مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفته است. بر اساس ارزیابی شورای سیاست‌گذاری کسب‌وکار جهانی موسسه کرنی (A.T.Kearney)، ۱۰ اتفاق کلیدی برای سال ۲۰۱۹ این‌گونه خواهند بود: ۱-جنگ تجاری آمریکا و چین تشدید خواهد شد؛ ۲-توسعه بیت‌کوین منجر به تثبیت و بلوغ بازار رمزارزها خواهد شد. ۳-بحران زباله‌های جهانی باعث نوآوری در مدیریت زباله خواهد شد. ۴-صنعت حمل‌ونقل جهانی تحت‌تاثیر مقررات جدید مصرف گوگرد قرار خواهد گرفت. ۵-روابط بین حزب سوسیالیست چین و پوتین، مهم‌ترین رابطه در جهان خواهد بود. ۶-شیوع اضطراب منجر به ترویج محصولات جدید خواهد شد. ۷-کمبود شن و ماسه، صنعت ساخت‌وساز جهانی را با مشکل روبه‌رو خواهد کرد. ۸-بحران‌های اعتباری بازارهای نوظهور از لحاظ دامنه و مقیاس رشد خواهد کرد. ۹-آفریقا بیشتر از همیشه یکپارچه خواهد شد. ۱۰-روبات «مرده آهنین» زندگی واقعی به شکل اگزواسکلتون‌ها (روبات پوشیدنی) طراحی خواهد شد.

تشدید جنگ تجاری

روابط ایالات‌متحده آمریکا و چین در سال ۲۰۱۸ به‌طور قابل‌ملاحظه‌ای وخیم‌تر شده و ایالات متحده آمریکا، رویکرد سختگیرانه‌ای برای کاهش کسری تجاری دوجانبه با چین داشته است. پیش‌بینی می‌شود جنگ تجاری ایالات‌متحده آمریکا و چین در سال ۲۰۱۹ تشدید شود. چین بر تنوع بخشیدن به تجارت خود و کاهش وابستگی به ایالات‌متحده از جمله موافقت‌نامه‌های تجارت آزاد، تمرکز خواهد کرد. کشورهای جنوب آسیا به احتمال زیاد از این جنگ تجاری منتفع خواهند شد، زیرا واردکنندگان آمریکا برای دوری از تعرفه‌های کالاهای چینی، زنجیره‌های تولید و تامین را تغییر جهت خواهند داد که فرآیند طولانی تجدیدساختار زنجیره‌های تامین را برای بسیاری از شرکت‌ها به دنبال خواهد داشت. صندوق بین‌المللی پول (IMF) پیش‌بینی می‌کند جنگ تجاری، در بلندمدت منجر به کاهش جزئی اما معنادار تولید اقتصاد جهان (۲/ ۰ تا ۴/ ۰ واحد درصد) خواهد شد.

بلوغ بیت‌کوین

در اکتبر سال ۲۰۱۸ میلادی، بیت‌کوین دهمین سال شکل‌گیری خود را با وجود تردید در مورد آینده رمزارزها جشن گرفت. در سال ۲۰۱۷، تمام رمزارزها با افزایش سریع قیمت روبه‌رو شدند، اما بیت‌کوین در این سال تنها ۳۷۵/ ۱ درصد رشد کرد. در ژانویه ۲۰۱۶ بیت‌کوین بیش از ۹۰ درصد از ارزش سرمایه‌گذاری خود در بازار رمزارزها را از دست داد تا در ماه فوریه ۲۰۱۸ به دلیل گسترش سریع آلتکوین‌ها (یک نوع ارز رمزگذاری شده دیجیتال مشابه بیت‌کوین)، به سهم ۳۳ درصدی رسید و بازار رمزارزها به‌طور چشمگیری در سال ۲۰۱۸ سقوط کرد؛ به‌طوری که ۱۰ ارز از بزرگ‌ترین رمزارزها بیش از ۸۰ درصد از ارزش جمعی خود را بین ژانویه و سپتامبر از دست دادند. این کاهش ناشی از نقض امنیتی و هک‌های افزایش هزینه‌ها و ترکیدن یک حباب سوداگرانه بزرگ بود. در ماه سپتامبر دفتر دادستان کل نیویورک گزارش داد که مبادلات رمزنگاری زمانی که از مصرف‌کننده اولیه حمایت نکنند، در معرض خطر دستکاری بازار هستند. به‌رغم این موانع، بازار رمزارزها، دهه دوم خود را در حالت تثبیت پس از سقوط آغاز خواهد کرد. در اواخر سال ۲۰۱۹، بیت‌کوین تقریبا دوسوم سرمایه بازار رمزنگاری شده را مجددا در اختیار خواهد گرفت زیرا محبوبیت آلتکوین‌ها به دلیل افزایش ریسک‌گریزی در میان سرمایه‌گذاران بازار ارز دیجیتال، کاهش پیدا می‌کند. به‌طورکلی، موضع تنظیم‌کننده‌های مالی نسبت به این بخش ملایم‌تر خواهد شد.

بحران زباله‌های جهانی

در سال ۲۰۱۸ جهان نتوانست از وضعیت کنونی ناپایدار در مدیریت زباله چشم‌پوشی کند. در طول سال، چین و چند کشور آسیای جنوب‌شرقی روی واردات پلاستیک محدودیت اعمال کردند. در نتیجه اعمال این محدودیت‌ها، حمل‌ونقل کانتینرهای حاوی زباله در خارج از بندرهای آسیایی صورت گرفته و بنابراین مکانی برای دفع مواد قابل بازیافت در جهان به‌جز دفن زباله‌ها یا تخلیه غیرقانونی آنها (مانند تخلیه در اقیانوس‌ها و رودخانه‌ها) وجود نداشت. تغییر سیاست منجر شد ممنوعیت‌هایی در کشورهای توسعه‌یافته، در مورد نی‌های پلاستیکی و دیگر اقلام پلاستیکی یکبار مصرف وضع شود، اما این ممنوعیت‌ها برای حل چالش کلی ارائه شده توسط مواد پلاستیکی یا برای حل مساله وسیع‌تر که جهان در برابر زباله‌ها مواجه است، کافی نیست. طبق گزارش بانک جهانی، بین سال‌های ۲۰۱۶ تا سال ۲۰۵۰، تولید سالانه زباله جهان به میزان ۷۰ درصد رشد خواهد کرد. زباله‌های مواد غذایی هنوز بزرگ‌ترین سهم را در اختیار دارند، اما افزایش تجارت الکترونیک نیز موجب افزایش چشمگیر زباله‌های مقوایی و سایر زباله‌های حاصل از بسته‌بندی می‌شود. در بازارهای نوظهور، تقریبا ۹۰ درصد زباله‌ها در فضای باز سوزانده شده یا به‌طور غیرقانونی تخلیه می‌شوند که در نتیجه در محل‌های دفن زباله انتشار گازهای گلخانه‌ای تشدید می‌شود. شناخت نسبت به بحران جهانی زباله همراه با تلاش برای ایجاد «اقتصاد گردشی» که به‌طور کارآمد در راستای کاهش زباله، استفاده مجدد و بازیافت زباله است در حال افزایش است.

در سال ۲۰۱۹ نوآوری در فرآیند مدیریت زباله سرعت می‌گیرد. طرح‌های دولتی مانند ماموریت هندوستان تمیز و زیباسازی مالاوی، همچنان به بهبود جمع‌آوری و دفع زباله در بازارهای نوظهور ادامه خواهد داد. در بازارهای توسعه‌یافته، سرمایه‌گذاری شهری بیشتر در فناوری‌های هوش مصنوعی و روبات‌هایی که بتوانند زباله‌ها را با توجه به نوع مواد شناسایی و مرتب‌سازی کنند، منجر به افزایش بهره‌وری و کاهش هزینه‌ها می‌شود. به این ترتیب امکان بازیافت بیشتر در بازارهایی که در آنها زباله تولید می‌شود، رخ می‌دهد.

تغییرات در صنعت حمل‌ونقل

سازمان بین‌المللی دریانوردی، محدودیت جدیدی روی میزان گوگرد حاصل از مصرف سوخت در صنعت کشتیرانی تنظیم خواهد کرد که تاثیر قابل‌توجهی روی صنعت حمل‌ونقل خواهد داشت. براساس ارزیابی‌ها، از اول ژانویه ۲۰۲۰، مقرراتی درخصوص ممنوع کردن کشتی‌هایی که سوخت با محتوای سولفور ۵/ ۰ درصد یا بیشتر استفاده کنند، وضع و اعمال خواهد شد. کشتی‌ها می‌توانند برای کاهش انتشار گازهای سولفوریک از اسکرابر (دستگاه‌های کنترل آلودگی هوا) استفاده کنند. اما چون هزینه آن بین یک تا ۱۰ میلیون دلار برای هر کشتی است، جای تعجب نیست که فقط کمتر از ۳ درصد ناوگان جهانی این سرمایه‌گذاری را انجام داده‌اند. مقررات جدید بخشی از تلاش سازمان بین‌المللی دریانوردی است تا انتشار گازهای گلخانه‌ای در صنعت حمل‌ونقل را از سال ۲۰۰۸ تا سال ۲۰۵۰ به میزان ۵۰ درصد کاهش دهد. افزایش هزینه‌های حمل‌ونقل دریایی، تا پایان سال ۲۰۱۹، قیمت‌ها را برای بنگاه‌ها و خانوارهای سراسر جهان افزایش خواهد داد. در حالی که اختلال در صنعت حمل‌ونقل جهانی در سال ۲۰۱۹ آغاز خواهد شد. این داستان در سال ۲۰۲۰ نیز ادامه خواهد یافت.

روابط دو رئیس‌جمهور

شی و پوتین در سال ۲۰۱۹ روابط ‌مابین خود را تقویت خواهند کرد. آنها هر دو به‌طور جداگانه و به‌صورت یکپارچه منتقدان صریح‌تر سیاست‌های تجاری ایالات متحده آمریکا و دیگر اقدامات «اول آمریکا» خواهند شد؛ چرا که آنها در تلاشند خود را به‌عنوان رهبران جهانی جایگزین و معتبر معرفی کنند. هماهنگی چین و روسیه در ارتباط با کره‌شمالی و سایر چالش‌های امنیتی جهان تقویت خواهد شد. دو کشور همچنین در قطب شمال همکاری بیشتری خواهند کرد، جایی که قبلا موافقت کرده‌اند تا مسیرهای تجاری را به‌طور مشترک توسعه دهند. افتتاح خط لوله برق سیبری در سال ۲۰۱۹ برای تامین چین با گاز طبیعی روسیه، روابط انرژی چین وروسیه را برای مدت طولانی تقویت خواهد کرد. این خط تولید، به دنبال شروع حمل‌ونقل گاز طبیعی مایع به چین موضوع پروژه LNG قطب شمال یامال در سال ۲۰۱۸ و افزایش تجارت کالاهای کشاورزی و نظامی، روابط اقتصادی دو جانبه را تقویت خواهد کرد. اگر چه روابط اقتصادی دو کشور با غرب همچنان بسیار مهم‌تر از روابط آنها با یکدیگر است، رشد اقتصادی، دیپلماتیک و قراردادهای نظامی، اهمیت ژئوپولیتیکی دوستی چین و روسیه را افزایش خواهد داد.

شیوع اضطراب

بیش از ۳۰۰ میلیون نفر یعنی تقریبا ۵ درصد از جمعیت جهان از افسردگی یا اضطراب بالینی رنج می‌برند که سالانه یک تریلیون دلار برای جهان هزینه دارد. تنها در ایالات‌متحده آمریکا ۲۰ درصد از جمعیت از اختلالات مرتبط با اضطراب رنج می‌برند. این مشکل به سرعت در حال افزایش است. شیوع جهانی اضطراب و افسردگی از سال ۲۰۰۵ به ترتیب ۱۵ و ۱۸ درصد افزایش یافته است. گزارش ارزیابی وضعیت احساسات جهانی گالوپ ۲۰۱۸ که در ۱۴۶ کشور مورد بررسی قرار می‌گیرد، نشان می‌دهد از زمانی که این نظرسنجی در سال ۲۰۰۶ انجام شد تا سال ۲۰۱۸، خوشبختی جهان در پایین‌ترین سطح خود قرار دارد. سازمان بهداشت جهانی تخمین می‌زند که افسردگی و اضطراب که منجر به بیماری‌های قلبی و عروقی می‌شود؛ تا سال ۲۰۲۰ بزرگترین اختلالات عمده سلامت جهان خواهد بود. جوانان به‌طور فزاینده‌ای از افسردگی و اضطراب آسیب‌پذیر می‌شوند و این نشان می‌دهد که این مشکل کماکان طی چند سال آینده ادامه خواهد داشت. برای تسکین این اپیدمی جهانی، مصرف‌کنندگان به دنبال یافتن روش درمانی نه فقط با داروها بلکه به دنبال انواع محصولاتی هستند که استرس و اضطراب آنها را کاهش دهد؛ محصولاتی مانند کتاب رنگ‌آمیزی بزرگسالان، روغن‌های ضروری، برنامه‌های مدیتیشن، پتوهای سبک‌وزن و ترکیبات غیر روان‌گردان‌ کانابیدیول کانابیس. افزایش باور نکردنی محبوبیت چنین محصولات ضداضطرابی، تنها آغازگر موج عظیمی از مصرف است. در سال ۲۰۱۹، چنین محصولات مصرفی در قفسه‌های فروشگاه‌ها، گسترش می‌یابد و از بازار چند میلیارد دلاری درمان اختلالات اضطراب و افسردگی حمایت خواهند کرد.

کمبود شن و ماسه

توسعه شهرنشینی و زیرساخت‌ها منجر به کمبود جهانی شن و ماسه که دومین منبع طبیعی استخراج شده پس از آب است، می‌شود. دو سوم مواد ساختمانی، بتنی است که خود از دو سوم شن و ماسه تشکیل شده است. بنابراین رونق ساخت‌وساز جهانی، تاثیر قابل‌توجهی بر قیمت شن و ماسه دارد. مصرف شن و ماسه چین از سال ۲۰۱۱ تا ۲۰۱۳ بیشتر از مصرف آمریکا بین ۲۰۱۰-۲۰۰۰ بوده است. در هندوستان، رونق ساخت‌وساز نه تنها موجب افزایش قیمت شده بلکه به مافیای شن و ماسه تبدیل و منجر به اعمالخشونت هم شده است. گروه‌های مجرم در اندونزی و سایر نقاط آسیا فعالیت می‌کنند. قیمت‌های ایالات‌ متحده برای سیمان و بتن تقریبا ۷۰ درصد بین سال‌های ۲۰۰۴ تا اواسط سال ۲۰۱۸ افزایش یافت، که بخشی از آن به علت شکستگی هیدرولیکی تراکم شن در بخش نفت و گاز بود. حتی حوزه‌های ساخت‌وساز که در منطقه بیابانی مانند دبی صورت می‌گیرند، باید واردات شن انجام دهند و از شن و ماسه ساختمانی استفاده کنند که اغلب از سواحل، رودخانه‌ها و دریاچه‌ها در سراسر جهان گرفته شده است. این تقاضای افزایش شن و ماسه اثرات محیط‌زیستی در بر خواهد داشت، از جمله افزایش سریع فرسایش و تخریب اکوسیستم‌های مبتنی بر آب در سراسر جهان. در سال ۲۰۱۹، افزایش قیمت‌های شن و ماسه باعث ایجاد فشار مالی بر صنعت ساخت‌وساز، به ویژه در بازارهای نوظهور و مرزی خواهد شد. این روند می‌تواند به کاهش یا لغو برخی پروژه‌ها منجر شود.

بحران‌های اعتباری

بعضی از بازارهای نوظهور به دلیل بدهی‌های خارجی و کاهش ارزش پول، تحت فشار جدی اقتصادی و مالی قرار گرفته‌اند. تراز پرداخت‌های آرژانتین توسط سرمایه‌گذاران داخلی و خارجی تضعیف شده است. پاکستان به تازگی اعلام کرده است که قصد دارد از صندوق بین‌المللی درخواست کمک مالی کند. زیرا ذخایر ارز خارجی آن کاهش یافته است. از ابتدای سال ۲۰۱۸، ارزش لیر ترکیه ۴۰ درصد نسبت به ارزش دلار آمریکا کاهش یافته است. در عین حال ارزش روپیه هند هم ۱۵ درصد کاهش یافته است. وضعیت ونزوئلاتحت فشار تورمی وخیم‌تر شده است و طبق پیش‌بینی صندوق بین‌المللی پول در سال ۲۰۱۸ به علت سوء مدیریت اقتصادی، تورماین کشور از یک میلیون درصد تجاوز خواهد کرد.

بحران اعتباری بازارهای نوظهور در سال ۲۰۱۹ بروز خواهد کرد. چین تا پایان سال، بدهی‌های خود را مطالبه نخواهد کرد، اما چنانچه از منابع خود برای کاهش آسیب به اقتصاد داخلی خود که ناشی از تنش‌های تجاری با ایالات متحده آمریکا است، استفاده کند، نقش آن به‌عنوان بزرگ‌ترین قرض‌دهنده بازارهای نوظهور کاهش می‌یابد. فشارها روی بازارهای در حال ظهور همچنان ادامه خواهد یافت، زیرا فدرال رزرو نرخ بهره را افزایش می‌دهد و دلار تقویت می‌شود و هزینه‌های بازپرداخت وام‌های ارزی خارجی را افزایش می‌دهد. به‌رغم بهبود قیمت کالاهای اساسی که بخش اصلی صادرات محسوب می‌شوند و به‌عنوان پایه و اساس بسیاری از اقتصادهای نوظهور عمل می‌کنند، کاهش ارزش پول برای بسیاری از صادرکنندگان مانند زامبیا مانع از این می‌شود که بتوانند از نوسانات سیستماتیک عبور کنند. در نتیجه، حداقل دو کشور برای درخواست کمک مالی از صندوق بین‌المللی پول در سال ۲۰۱۹ به پاکستان خواهند پیوست.

آفریقای یکپارچه

همکاری و ادغام اقتصادی بین کشورهای آفریقایی در سال ۲۰۱۹ تسریع خواهد شد. قرارداد منطقه آزاد تجاری قاره آفریقا، پس از آنکه حداقل ۲۲ کشور موافقت‌نامه را در مراجع ملی خود تصویب کنند، اجرا خواهد شد. کشور آفریقای جنوبی جزو امضاکنندگان خواهد بود که تاکنون به دلایل مسائل داخلی، موافقت خود را اعلام نکرده است. نیجریه که یکی از بزرگ‌ترین اقتصادهای قاره آفریقا است، احتمالا پس از انتخابات عمومی خود در ماه فوریه ۲۰۱۹ توافقنامه را امضا خواهد کرد. یکپارچگی اقتصادی بین کشورهای آفریقایی منجر به ایجاد چرخه فضیلت خواهد شد، به‌طوری که افزایش فعالیت اقتصادی، باعث افزایش مسیرهای خطوط هوایی در این قاره و سرمایه‌گذاری بیشتر در خطوط راه آهن خواهد شد. علاوه‌بر این، اتصال دیجیتالی هم تقویت خواهد شد. انتظار می‌رود که اتصال دیجیتالی بین کشورهای آفریقایی در سال ۲۰۱۹ سرعت بیشتری داشته باشد. در هر صورت هر یک از این تلاش‌ها نیازمند ایفای تعهدات متقابل کشورهای آفریقایی برای دستیابی به دستاوردهای بلندمدت ارتباطات اقتصادی است.

روبات «مرد آهنین»

در سال ۲۰۱۹، اگزواسکلتون‌ها تصاویر علمی-تخیلی خود را نشان خواهند داد و در میان تعدادی از صنایع محبوب خواهند شد. تولیدکنندگان زیادی از نمونه فورد با معرفی و همپوشانی کردن اگزواسکلتون‌ها در پروسه تولید خودشان پیروی خواهند کرد. فناوری‌های جدید همانند هوش مصنوعی نیز به چالش‌های دشوار طراحی پیش‌رو از قبیل عملکرد، وزن و تحرک کمک خواهد کرد. علاقه کارآفرینان و سرمایه‌داران به دنبال سود حاصل از این روند نوظهور، به‌عنوان یک کاتالیزور مهم در رشد تکنولوژی، برای راه‌اندازی بیشتر سرمایه‌گذاری‌ها در این زمینه عمل خواهد کرد. علاوه بر این، یک بازار رو به رشد برای محصولات مورد نظر به وجود می‌آید.