بایدن یا ترامپ؛ کدام یک برای چین فرصت ساز است؟
به گزارش اقتصادنیوز، برخی دیگر فکر می کنند که بازگشت ترامپ احتمال وقوع جنگ را افزایش می دهد. یکی دیگر از کاربران اینترنتی معتقد است که جهان با حضور ترامپ هرگز رنگ صلح را نخواهد دید. سومی نیز براین باور است: «این پیر دیوانه خیلی شرور است و باید نابود شود».
این بحث فقط در رسانه های آنلاین مطرح نیست، چشم انداز پیروزی ترامپ موضوع بحث نخبگان چین نیز هست. آنها می ترسند که بازگشت رئیس جمهوری پیشین به کاخ سفید منجر به یک جنگ تجاری حادتر و با هزینه های اقتصادی هنگفت شود. اما آنها بر این باورند که تحقیر ترامپ می تواند دستاوردهای تبلیغاتی عظیمی داشته باشد و سیستم امنیتی تحت رهبری آمریکا در آسیا را تضعیف و چین را آزاد کند تا هر طور که می خواهد در مورد تایوان و سایر سرزمین های این جغرافیا عمل کند. برخی از ملی‌گرایان چینی موفقیت‌های ترامپ را تشویق کرده و او را رفیق چوان جیانگو می‌خوانند: چوان ترجمه رایج نام خانوادگی ترامپ است و جیانگو به معنای «کشور را بساز». این راهی است که نشان می دهد زیاده روی های ترامپ چین را قوی تر می کند.به نوشته اکونومیست، از منظر شی جین پینگ، رهبر چین، ارزیابی مبادلات غیرقابل پیش‌بینی ریاست‌جمهوری ترامپ بسیار دشوار است، حتی اگر رابطه این دو مرد پس از برخوردهای متعدد از ضیافت‌ها در پکن تا صرف شام در مار-آ-لاگو به اندازه کافی معقول باشد. ترامپ اخیرا به فاکس نیوز گفت: من «شی را بسیار دوست دارم. او در دوران مسئولیتم دوست بسیار خوبی برای من بود.»
از یک سو، ریاست جمهوری ترامپ از سال 2017 تا 2021 شاهد تغییر عمیقی در سیاست آمریکا بود. دولت او در تلاش برای کاهش کسری تجاری آمریکا و محافظت از مشاغل، تعرفه‌ها را اعمال کرد. با موفقیت بحث داخلی در آمریکا را بازتعریف و چین به عنوان دشمن سیاسی، فنی و نظامی معرفی شد.از سوی دیگر، رویکرد سیستماتیک‌تر بایدن به حکومت‌داری، تهدیدی متفاوت از دوره اول ترامپ برای چین ایجاد کرده است. آمریکا تعرفه‌های ترامپ را پابرجا نگه داشته، اما علاوه بر آن، یک سیستم جامع برای محدود کردن جریان فناوری غربی به چین نیز تعریف کرده است. این کشور( واشنگتن) با سرمایه‌گذاری در مشارکت‌ها و اتحادهای امنیتی آمریکا، از استرالیا و هند گرفته تا فیلیپین و کره جنوبی، سیستم امنیتی آسیایی را برای بازدارندگی و مهار چین جوان‌سازی کرده است. بایدن ممکن است در چین با نام شویی وانگ یا "شاه خواب آلود" شناخته شود.با این حال، در حالی که نسبت به ترامپ خوددارتر است، از برخی جهات حریف قدرتمندتری بوده است.
هراس از مهره های رادیکال ترامپ
بخش بزرگی از محاسبات شی حول این محور است که ترامپ در دوره دوم ریاست جمهوری چه کاری می تواند در مورد چین انجام دهد. سیگنال‌های موجود نشان می‌دهد که مخالفت با چین در حلقه داخلی ترامپ ممکن است تشدید شده باشد. دیدگاه های رابرت لایتیزر، نماینده تجاری با نفوذ رئیس جمهوری پیشین را در نظر بگیرید که می تواند دوباره به کاخ سفید بازگردد. در دوره 2017 تا 2021 او تحقیقاتی را در مورد سرقت مالکیت معنوی چینی آغاز و به بخش 301 قانون تجارت آمریکا استناد کرد که به رئیس جمهور اجازه می دهد شرکای تجاری را که عادلانه بازی نمی کنند مجازات کرده و تعرفه ها را افزایش دهد.به همین ترتیب میانگین تعرفه‌هایی که شرکت‌های چینی با آن مواجه بودند از 3 درصد در سال 2018 به 21 درصد در پایان سال 2019، زمانی که دو کشور آتش‌بس منعقد کردند، افزایش یافت.
موضع لایتیزر در ارتباط با چین به شدت خصمانه است. او در کتابی که سال گذشته با عنوان «هیچ تجارتی آزاد نیست» استدلال می‌کند که چین «بزرگ‌ترین تهدیدی است که ملت آمریکا و سیستم دولت لیبرال دموکرات غربی از زمان انقلاب آمریکا با آن مواجه شده‌اند». این کتاب شامل چندین پیشنهاد سخت است، از جمله غربالگری سرمایه‌گذاری‌های چینی نه تنها بر اساس دلایل امنیتی، بلکه در راستای «مضرات اقتصادی بلندمدت». مهمتر از همه، این چهره افزایش تعرفه ها را توصیه می کند. لایتیزر استدلال می کند که هدف باید «تجارت متوازن» باشد – یعنی احتمالاً هیچ کسری تجاری کالا وجود ندارد. سال گذشته، چین همچنان با آمریکا نزدیک به 280 میلیارد دلار مازاد داشت که نسبت به رکورد 419 میلیارد دلاری در سال 2018 کاهش را تجربه کرد، اما این میزان فاصله چندانی با 347 میلیارد دلار قبل از روی کار آمدن ترامپ ندارد. برای اصلاح این موضوع، لایتیزر توصیه می‌کند «یکی از بدترین اشتباهات» در تاریخ آمریکا لغو شود: تصمیم این کشور برای ورود به «روابط تجاری عادی دائمی» با چین در سال 2000. این گزاره به چین اجازه داد همان تعرفه‌های پایینی را بپردازد.
سرگردان میان سیاست و اقتصاد
شی از مشاورانش خواسته تا میزان عواقب اقتصادی حاصل از بازگشت ترامپ را برآورد کنند. به گفته بانک گلدمن ساکس، جنگ تجاری در اوج خود، 0.8 درصد از تولید ناخالص داخلی سه ماهه چین را کاهش داد که معادل تقریبا 40 میلیارد دلار امروز است. به طور کلی، اثر خالص تجارت برای چین منفی و برای آمریکا مثبت بود. اما این کشمکش با افزایش قیمت‌ها، درآمدهای چینی‌ها و آمریکایی‌ها را کاهش داد، بازارهای مالی هر کشور را مختل و منجر به عدم اطمینان در سیاست‌ها شد که مخارج تجاری را مهار کرد. به گفته یکی از ناظران، در طول مذاکرات با چین، ترامپ دوست داشت هم آتش‌نشان و هم آتش‌نشان باشد و با توئیت‌های خشم‌آمیز شروع به آتش‌سوزی کند و سپس آنها را با شام دیپلماتیک خنثی. این زیگزاگ ها بازارهای جهانی را به وحشت انداختند.با قضاوت داده ها در عرصه تجارت و تعرفه ها، احتمالا شی طرفدار پیروزی بایدن است. دولت بایدن احتمالا محدودیت واردات خودروهای برقی چینی را تمدید خواهد کرد و مانع از جریان فناوری پیشرفته آمریکایی به چین در حوزه هایی از جمله نیمه هادی ها، هوش مصنوعی و محاسبات کوانتومی خواهد شد. اما احتمال ایجاد شوک تجاری بی‌ثبات‌کننده نسبت به دولت ترامپ بسیار کمتر است.با این حال، روابط آمریکا و چین بسیار فراتر از اقتصاد است و در اینجاست که محاسبات برای شی ممکن است به سمت دیگری گرایش پیدا کند. شی از نظم جهانی به رهبری غرب رنجیده و می خواهد چین را به عنوان یک مرکز قدرت جایگزین ایجاد کند. روابط طوفانی ترامپ با متحدان آمریکا در اروپا و آسیا می تواند انسجام این گروه از بازیگران را در مورد سیاست چین تضعیف کند.
از منظری دیگر،دولت ترامپ ممکن است تلاش های بایدن برای تقویت مشارکت های آسیایی را بی اثر کند. در باب تایوان نیز ترامپ ممکن است برای چین گزینه ارجح باشد. بایدن بارها در باب تعهدات آمریکا به جزایر وتهدید کرده که اگر چین به تایوان حمله کند، سربازان آمریکایی از این جزیره دفاع خواهند کرد، اما پس از خشم چین، دستیارانش عقب‌نشینی کردند. ترامپ علاقه کمتری به حفاظت از جزایر دارد. جان بولتون که در سال‌های 2018 و 2019 قبل از جدایی تلخ به عنوان مشاور امنیت ملی ترامپ خدمت می‌کرد، در خاطرات خود از «ناراحتی» ترامپ درباره فروش تسلیحات به تایوان نوشت. مهمتر از همه، شی خواهان ثبات است. نظرات دانشمندان چینی بازتاب تفکر رسمی است. یان ژئوتونگ از دانشگاه تسینگ‌هوا در پکن در مصاحبه‌ای با رسانه‌های دولتی گفت که نامزدها برای نشان دادن اینکه «چه کسی بیشتر از دیگری ضد چین است» با یکدیگر رقابت خواهند کرد. اگر می‌خواهیم از خارج شدن رویارویی بین دو طرف و تبدیل شدن آن به درگیری جلوگیری کنیم، کشور ما باید اقدامات پیشگیرانه‌ای انجام دهد.» رویکرد بایدن در قبال چین قابل پیش‌بینی‌تر است، اما سازمان‌یافته‌تر اجرا می‌شود و شاید در بلندمدت تهدیدی بزرگ‌تر باشد. پتانسیل ترامپ برای هرج و مرج و زیاده‌روی می‌تواند فرصت‌هایی را برای چین ایجاد کند تا بر آمریکا غلبه کند، اما بی‌ثباتی را که چین از آن می‌ترسد به ارمغان بیاورد.
