معمای سکوت الیگارش‌های روس در برابر پوتین/ تزار چگونه منتقدان رانده شده را رام کرد؟

به گزارش اقتصادنیوز، زمانی که جنگ در اوکراین آغاز شد، نخبگان روسیه شوک شدند. با اعمال تحریم‌ها و ممنوعیت‌های تعریف شده در باب سفر این گروه به غرب، شهروندان ثروتمند و مرتبط با ساختار سیاسی روسیه متقاعد شدند که زندگی پیشین آنها به پایان رسیده است. تلفات میدان نبرد به سرعت انباشته شد و بسیاری این حمله را یک اشتباه فاجعه بار تلقی کردند. رومن تروتسنکو، رئیس سابق بزرگترین شرکت کشتی سازی روسیه، در طی یک مکالمه تلفنی که محتوایش آوریل 2023 فاش شد، به یک تاجر دیگر گفت: "روسیه ای که ما عمیقا دوستش داریم به دست نادان ها افتاده است." -ایدئولوژی های این چنینی نمی تواند پایان خوبی داشته باشد و به فاجعه ختم خواهد شد.» در مکالمه فاش شده دیگری، ایوسف پریگوژین، تهیه کننده معروف موسیقی (که با یوگنی پریگوژین ارتباطی ندارد) ولادیمیر پوتین و دولت او را "جنایتکار" خواند. برخی از الیگارشی ها که در زمان حمله در خارج از کشور بودند از بازگشت به روسیه خودداری کردند، از جمله میخائیل فریدمن، مالک بزرگترین بانک خصوصی کشور.نشریه فارن افرز با انتشار یادداشتی به رویکرد الیگارش های روس در باب جنگ در اوکراین پرداخته است. اقتصادنیوز این یادداشت را در دو بخش ترجمه کرده که بخش نخست در ادامه آمده است.

فرضیه های الیگارش ها در باب سودای پوتین

با پایان سال 2023، نخبگان تداوم این جنگ را تایید کرده و به سرزمین های تصرف شده سفر داشتند.در ماه اکتبر، فریدمن از لندن به مسکو بازگشت و به این نتیجه رسید که زندگی در غرب تحت تحریم غیرقابل تحمل است و وضعیت در روسیه نسبتاً راحت است. از آن بازه زمانی تا به امروز هیچ مورد تازه ای از عصبانیت الیگارشی ها در مورد جنگ ثبت نشده است. در واقع تصور اینکه چنین مکالماتی اتفاق بیفتد سخت است.دلیلیش این است که نخبگان روسیه یاد گرفته اند که نگران درگیری نباشند. آنها به این نتیجه رسیده اند که این حمله، حتی اگر به طور کامل از آن حمایت نکنند، یک واقعیت است. در نتیجه، احتمال به چالش کشیدن تصمیمات کرملین به کلی از بین رفته است. پس آنها به جای بحث در مورد حمایت از پوتین، در حال بحث درباره یک سوال متفاوت هستند: چگونه ممکن است جنگ پایان یابد.

پاسخ ها متفاوت است؛ برخی بر این باورند که یک پیروزی بزرگ در میدان نبرد به پوتین اجازه می دهد تا یک پیروزی جزئی را ادعا کند و بنابراین، جنگ را متوقف نماید. دیگران براین باورند که پوتین تا زمانی که کی یف را در اختیار نداشته باشد متوقف نخواهد شد. برخی متقاعد شده‌اند که آنچه واقعاً برای پوتین اهمیت دارد، رویارویی با غرب است، نه پیروزی در اوکراین، و او به این ترتیب به کشور دیگری در اروپا حمله خواهد کرد، صرف نظر از اینکه در مناقشه فعلی چه اتفاقی می‌افتد. اما برخی از بدبینان باور دارند که پیش‌فرض این سؤال اشتباه است. به باورشان، جنگ با منافع سیاسی پوتین مطابقت دارد و بنابراین او تا زمانی که زنده است به مبارزه ادامه خواهد داد.

برنده محتاط بهتر از بازنده رانده شده است

دلایل متعددی وجود دارد که نخبگان روسیه به پوتین روی آورده اند. یکی این است که آنها با سرکوب مخالفان توسط مسکو محتاط تر شده اند. از طرفی دیگر الیگارش ها می دانند که اعتراض کردن بی‌معنی است. اما شاید بزرگترین دلیل برای تغییر رویکرد این گروه این این باشد که آنها این حمله را از منظری متفاوت تبیین می کنند. امروز الیگارش ها معتقدند روسیه به پیروزی نزدیک است. به هر حال، مسکو پیشرفت های ثابت، اگر کندی را در میدان نبرد تجربه می کند. اوکراین هدف حملات تندی قرار گرفته و با گلوله های توپخانه ای بسیار ضعیف از خود دفاع می کند. همزمان حمایت غرب از ک یف در حال کاهش است و دسترسی اوکراین به تجهیزات نظامی را به خطر می اندازد.

یکی از الیگارش های روسی که قبلاً از جنگ انتقاد کرده بود اما اکنون به نظر می رسد آن را درک می کند، گفت: «اینکه یک برنده رانده شده باشیم، بد است، اما به عنوان یک بازنده رانده شده، وضعیت مان بدتر خواهد بود.» (او، مانند دیگران، به شرط ناشناس ماندن، برای حفظ امنیت خود صحبت کرد.) این الیگارش روس در ادامه تاکید کرد که همه چیز در روسیه تغییر کرده است: نگرش نسبت به پوتین، دیدگاه ها در مورد اوکراین، و نگرش به غرب. او یادآوری کرد: «ما باید در این جنگ پیروز شویم. در غیر این صورت، آنها به ما اجازه زندگی نمی دهند. و البته روسیه از هم خواهد پاشید.»

تغییر چشم انداز الیگارشی ها موجب شده تا بحث ها در باب آن که چه شرایطی در اوکراین ممکن است یک پیروزی باشد، بالا بگیرد. برای خوش بینان، هر حمله موفقیت آمیز بزرگ کافی است. از نظر این گروه از نخبگان، چنین پیروزی پوتین را راضی می‌کند و اراده اوکراین برای آزادسازی مناطق بیشتری را می‌شکند، حتی اگر این کشور را از دفاع از آنچه که باقی مانده بازدارد. آنها معتقدند محتمل ترین هدف در این فرضیه حمله  به خارکف، دومین شهر بزرگ اوکراین است.

حمله همه جانبه به خارکف وحشتناک خواهد بود. این شهر، از سال 1919 تا 1934، قبل از شروع جنگ، مرکز پر جنب و جوش فرهنگ، علم و آموزش اوکراین و روسیه بود. اگر روسیه بخواهد آن را تصاحب کند، خارکف تقریباً تمام زیرساخت های باقیمانده خود را نابود خواهد کرد که منجر به کاهش سریع جمعیت می شود زیرا نگهداری از خدمات ضروری غیرممکن می شود. پس از آن مردمی که در اطراف می مانند باید تحت سلطه روسیه زنده بمانند.اما به همان اندازه که این نتیجه وحشتناک است، بدترین تصوری است که نخبگان روسیه از آن حمایت می کنند.

به گفته یکی از تاجران که رابطه ای نزدیک با کرملین دارد، پوتین با پیروزی در شمال شرق اوکراین راضی نخواهد شد. تنها نتیجه ای که او می پذیرد، تصرف کی یف است. پوتین ارتباطی خاص با پایتخت اوکراین دارد، سرزمینی که از نظر او مهد تمدن روسیه است. پوتین علاقه خاصی به لاورا کیف پچرسک دارد، یک صومعه قدیمی ارتدکس که در آخرین بازدید رسمی خود از شهر در سال 2013 تقریباً تمام وقت خود را در آن گذراند. پوتین حتی مجسمه استولیپین را سفارش داد که اکنون در نزدیکی کرملین قرار دارد. تمایل او به حفظ لاورا ممکن است توضیح دهد که چرا روسیه مانند سایر شهرهای اوکراین، کی یف را هدف بمباران شدید قرار نداد. (وزیر دفاع جدید روسیه، آندری بلوسوف با باورهای عمیقا مذهبی تمایل زیادی به لاورا دارد.)

در چنین شرایطی اگر روسیه کارزار دومی را برای تصرف پایتخت اوکراین آغاز کند، ارتش اوکراین احتمالا بلاروس را هدف قرار خواهند داد، درست مانند زمستان 2022. احتمالاً مانند آن زمان، نیروهای روسی به اطراف رانده خواهند شد. اما بسیاری در مسکو بر این باورند که این بار، با تقویت ارتش روسیه و تضعیف ذخایر اوکراین، کشورشان می تواند پیروز شود. از نظر نخبگان روسی، اوکراینی‌ها خیلی خسته‌تر از آن هستند که از منظر دفاعی در موضع سرسختانه ای قرار بگیرند.