هدیه کرونا به شرکت ها و بازارهای سهام

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از اکونومیست، در ماه مارس و با اوج‌گرفتن همه‌گیری ویروس کرونا، شرکت‌های بزرگ جهان خود را در لبه‌ی پرتگاه عظیمی یافتند. از نگاه گلدمن ساکس موسسه‌ای که بر بازارهای جهانی سرمایه نظارت دارد، شرکت‌ها و کسب‌وکارها برای ادامه کار و سرپا ماندن در شرایط پاندمی ناگزیر از جست‌وجوی سرمایه‌ بودند. بسیاری از سرمایه‌گذاران هم هراسان شدند، چرا که از دید آن‌ها در اثر بلاتکلیفی ناشی از کووید19 بازارها دچار رکود خواهند شد. اما در عوض، با سپری شدن تنها چند هفته همراه با تشویش و اضطراب، با تزریق تریلیون‌ها دلار پول و محرک‌های مالی مختلف از جانب دولت‌های مستاصل ورق برگشت.

طبق گزارش رفینیتیو، امسال شرکت‌های غیرمالی جهان یک افزایش سرمایه چشمگیر بالغ بر  3.6 تریلیونی دلاری از طریق سرمایه‌گذاران عمومی داشته‌اند (نگاه کنید به نمودار 1). انتشار اوراق قرضه سرمایه‌گذاری بااعتبار  و پرریسک به ترتیب رکوردهایی بالغ بر 2.4 تریلیون و 426 میلیارد دلار را ثبت کردند. در ضمن، 538 میلیارد دلار ناشی از فروش سهام ثانویه که نسبت به سال گذشته 70 درصد جهش داشته، روند اخیر خرید سهام به جای انتشار سهام جدید را وارونه کرده است.

نمودار شماره یک

عرضه‌های اولیه سهام نیز در بالاترین حد انجام می‌شوند، چرا که شرکت‌های نوپا سعی دارند با کسب اعتبار بیش‌تر، سرمایه‌گذاران خطرپذیر را امیدوار نگه دارند و بازارهای سهام خود را حفظ کنند. سرمایه‌گذاران خطرپذیر هنوز سه برابر سرمایه‌گذاران عمومی در شرکت‌های نوپای مشهور آمریکایی سرمایه‌گذاری می‌کنند. اما درآمد حاصل از آن‌ها در شرایط کنونی در مقایسه با دوره‌های پیش سریع‌تر رشد می‌کند (نمودار 2 را ببینید) و چنین رشدی ماهیت جهان‌گیر دارد (نمودار 3 را ببینید).  در تاریخ 2 دسامبر  jd Health ، یک داروخانه آنلاین چینی در هنگ کنگ 3.5 میلیارد دلار درآمد کسب کرد. یک هفته بعد DoorDash ، یک شرکت تحویل دهنده غذا در آمریکا و Airbnb ، یک پلتفرم اجاره خانه، هر دو در امریکا، وضعیت مشابهی را تجربه کردند.

نمودار شماره دو

در دنیایی با نرخ بهره نزدیک به صفر، به نظر می‌رسد سرمایه‌گذاران برای سرمایه‌گذاری روی گزینه‌هایی حساب باز می‌کنندکه زندگی در جهان پس از  کووید 19 را هدف گرفته‌اند و این باعث افزایش دارایی های شرکت‌ها شده و رقابت میان آن‌ها را افزایش می دهد.

کارلوس هرناندز  یادآوری می‌کند بازارهای سرمایه تحت تاثیر  6.25 میلیارد تامین بدهی و حقوق صاحبان سهام بود که خطوط کارناوال کروز در آوریل کسب کرد. سرمایه‌گذاران جدید استدلال می‌کردند که یک روز کشتی‌های دریایی دوباره مسیر اقیانوس‌ها را در خواهند نوردید و در آن روز رقبای پرطرفدار این شرکت غرق می‌شوند. سایر شرکت‌های برجسته نیز از چنین منطقی بهره‌مند شده‌اند. بوئینگ، بهار امسال 25 میلیارد دلار اوراق قرضه فروخت، آن هم در شرایطی که هواپیماهای پرفروش جت 737 مکس بر روی زمین آرام گرفته بودند و فعلا سرنوشت سفرهای هوایی در آتیه‌ای نزدیک پا در هواست. بسیاری از شرکت‌های چینی نیز برای متعادل نگه داشتن ترازنامه خود اقدام به انتشار اوراق قرضه بدون سررسید کرده‌اند، اوراقی که هرگز بازخرید نشده اما برای همیشه سود می‌پردازند.

با این حال موقعیت شکننده سرمایه‌گذاران به بسیاری از شرکت‌ها این امکان را داد تا بر اوراق کوتاه‌مدت  تمرکز کنند. طبق گزارش آژانس جهانی  S&p ، متوسط اوراق قرضه منتشر شده در سال جاری  سود 2.6 پرداخت کرده که از نرخ 2.8 درصد در سال 2019 کم‌تر است. به لطف رونق خرید آنلاین و رایانش ابری ، آمازون که در هر دو زمینه پیشتاز است ، هم اکنون می تواند با 1.5 درصد به مدت ده سال وام بگیرد، ارزان تر از هر شرکت آمریکایی از حداقل سال 1980 – و حتی نسبت به برخی دولت‌ها. غول‌های بدهکار مانند at& t ، یک گروه مخابراتی و سرگرمی، سررسید بدهی را طولانی می‌کنند. در ماه نوامبر شرکت سعودی آرامکو ، علی‌رغم سیاست های جدید آب و هوایی که ممکن است این صنعت را مدت‌ها قبل از سال 2070  مختل کند، اوراق قرضه 50 ساله به ارزش 2.3 میلیارد دلار فروخت.

با توجه به ارزیابی‌های بازار سهام از سیاست‌های پولی آتی ، بسیاری از شرکت‌ها ترجیح دادند ترازنامه‌های خود را با سهام جدید منتشر کنند. Danaher ، یک گروه صنعتی نورد، درست پس از بازگشت قیمت سهام به بالاترین حد خود در ماه مه، با فروش سهام جدید بیش از 1.5 میلیارد دلار درآمد کسب کرد. در 8 دسامبر ، تسلا ، سازنده اتومبیل‌های برقی که ارزش بازارش در این سال 7 برابر افزایش یافته و به 573 میلیارد دلار رسیده است، اعلام کرده که قصد دارد 5 میلیارد دلار سهام را منتشر کند.

با وجود خریداران سهام در کوتاه مدت و تنها زمانی که غبار کووید19 بلند شده، موجودی حساب 3000 شرکت معتبر غیرمالی برتر جهان از 5.7 تریلیون دلار در سال گذشته به 7.6 تریلیون دلار جهش یافته است (نمودار 4 را ببینید). حتی اگر غول‌های ابرفن‌آوری‌ها در آمریکا - اپل ، مایکروسافت ، آمازون ، آلفابت و فیس‌بوک - را مستثنی کنید، ترازنامه‌های شرکت سرشار نقدینگی است.

با این که هنوز خیلی زود است که پیش‌بینی کنیم بنگاه‌ها با این همه پول نقد چه خواهند کرد ولی ادغام بازار از جمله نشانه‌هایی از آینده را روشن می‌سازد. با این حال حداقل تا زمانی که واکسن به طور گسترده‌تری در دسترس نباشد‌، به نظر می‌رسد بسیاری از شرکت‌ها به حفظ نقدینگی اکتفا می‌کنند.

شرکت‌های نوپا (استارتاپ‌ها) نیز به نوبه خود از درآمد حاصل از عرضه اولیه سهام در جهت راه سریع سودآوری استفاده می‌کنند. همه‌گیری ، الگوهای تجاری‌ای را ناگهان قابل استفاده کرده که هنوز تکامل نیافته‌اند مانند سلامت دیجیتال و احتمالا بسیاری شکست خواهند خورد. اما در حال حاضر سرمایه‌گذاران نابخرد در حال ریختن پول به هر شرکتی هستند که در دفترچه عرصه اولیه سهام آن‌ها عبارت‌های دیجیتال، ابر یا سلامتی ذکر شده باشد. شرکت‌های با هدف خاص که چیزی جز این وعده نمی‌دهند که بعداً با یک استارت‌آپ عالی ادغام می‌شوند و البته در سال 2020 بالغ بر 70 میلیارد دلار سرمایه جمع کرده اند و در وال استریت هر چه بیش‌تر در حال شکستن رکوردهای قبلی هستند.

در بازارهای چین نیز، درآمد حاصل از عرضه اولیه سهام به 63 میلیارد دلار رسیده، که بالاترین نرخ از سال 2010 است و هنگ کنگ نیز شاهد افزودن عرضه 46 میلیارد دلار دیگر است.

در حال حاضر ، احتمالاً جریان سرمایه همین مسیر را ادامه می‌دهد. بازده ده‌ساله خزانه‌داری  زیر یک درصد است و اختلاف بین اوراق قرضه دولت و شرکت های آمریکایی به سطح قبل از همه‌گیری کاهش یافته است. حتی نرخ بازدهی اوراق شرکت های با ریسک بالاتر  نیز کم‌تر از 5 درصد است. در این شرایط سرمایه‌گذاران کل سرمایه خود را صرف سهام شرکت ها و اوراق بدهی آنها کرده اند زیرا تصور می کنند شرکت ها پس از پاندمی سود قابل توجهی دارند و در انتظار چنین اتفاقی هستند.این انتظار موجب شده شرکت ها با دو انتخاب مواجه باشند اخذ وام و دیگری انتشار اوراق. با توجه به نرخ بهره پایین هر دو ابزار برای شرکت ها یک مثابه یک بازی برد- برد است.