دزدی نفت در این کشور بیداد می‌کند!

گستردگی این مشکل از سوی شرکت ملی نفت مکزیک (پمکس) بارز شده که اوایل سال ۲۰۱۸ برآورد کرد دزدی نفت سالانه بیش از ۱.۶ میلیارد دلار زیان وارد می کند. دزدی نفت و فرآورده های نفتی در این کشور آمریکای لاتین معمولا با استفاده از شیرهای غیرقانونی در خطوط لوله انجام می گیرد.

کاهش تولید نفت و بدهی سنگین به همراه دزدی نفت بر عملکرد شرکت پمکس به شدت تاثیر منفی گذاشته است. این مشکل تا سال ۲۰۱۸ به حدی حاد بود که در طول آن سال برآورد شد حدود ۱۴ هزار و ۹۱۰ شیر غیرقانونی در طول شبکه خط لوله به طول ۱۰ هزار و ۵۶۳ مایل (۱۶۹۹۹ کیلومتر) شناسایی شده اند. شرکت ملی نفت مکزیک برآورد کرد که در سال ۲۰۱۸ حدود ۷۴ هزار بشکه در روز نفت را به دلیل سرقت از دست داده است. وضعیت به حدی وخیم بود که مداخله پلیس جواب نداد و ارتش مکزیک برای مقابله با دزدانی که به سلاحهای اتوماتیک ارتشی در خودروهای زرهی سبک مجهز بودند، فراخوانده شد. این حجم دزدی نفت روی اقتصاد مکزیک که بیش از دو درصد تولید ناخالص داخلی و حدود شش درصد درآمد صادراتی آن از صنعت نفت تامین می شود، تاثیر منفی چشمگیری گذاشته است. این مشکل به حدی وخیم بود و تاثیر چشمگیری روی پمکس و درآمد دولت داشت که آندرس مانوئل لوپز اوبرادور پس از رسیدن به ریاست جمهوری در دسامبر سال ۲۰۱۸، مقابله گسترده با دزدی نفت را آغاز کرد. در نتیجه حجم نفتی که پمکس به دلیل دزدی از دست می داد، به حدود ۵۶۰۰ بشکه در روز تا پایان سال ۲۰۲۰ کاهش یافت که معادل کمتر از یک دهم حجم نفتی بود که دو سال پیش سرقت می شد. این کاهش قابل توجه دزدی نفت باعث شد رییس جمهور مکزیک اوایل سال ۲۰۱۹ در برابر نفت دزدی اعلام پیروزی کند. با وجود پیشرفت قابل ملاحظه ای که در مهار دزدی هیدروکربن صورت گرفت، دزدی نفت یک بار دیگر افزایش پیدا کرده و اعلام پیروزی مقامات مکزیک زودهنگام بوده است.

همه گیری کووید ۱۹ هم روی دومین اقتصاد بزرگ آمریکای لاتین تاثیر گذاشت و باعث شد تولید ناخالص داخلی مکزیک در سال ۲۰۲۰ به میزان ۸.۲ درصد کوچک شود و فقر و بیکاری در این کشور رشد چشمگیری پیدا کرد. این وضعیت به همراه افزایش دوباره فعالیتهای مجرمانه سازمان یافته، باعث رشد قابل ملاحظه سرقت نفت در مکزیک شد. آمار نشان می دهد شیرهای غیرقانونی در خطوط لوله پمکس در مدت ژانویه تا آوریل سال ۲۰۲۱ به میزان ۹.۵ درصد در مقایسه با مدت مشابه سال پیش افزایش پیدا کردند. دزدی نفت در ایالتهای هیدالگو، پوئبلا و مکزیکو متمرکز است و عمده فرآورده های نفتی مسروقه در این ایالتها توسط مقامات دولتی کشف شده است. این آمار نشان می دهد نه تنها اعلام پیروزی از سوی دولت اوبرادور زودهنگام بوده بلکه مشکل دزدی نفت با ناکامی مقامات برای جلوگیری از وقوع آن افزایش پیدا می کند.

کشف حجم بالاتر سوختهای مسروقه و سایر مشتقات نفتی از سوی مقامات گویای افزایش شدید دزدی هیدروکربن است. ایالتهای هیدالگو، پوئبلا و مکزیکو هستند که بزرگترین افزایش آمار را داشته اند. در دو ماه نخست امسال مقامات دولتی ۷۹۴ مورد سرقتی را در هیدالگو کشف کردند که مدتها کانون دزدی نفت بوده در حالی که آمار در مدت مشابه سال گذشته ۵۸۱ مورد بود. افزایش ۳۷ درصدی نگران کننده نشان می دهد که دزدی فرآورده های نفتی از ابتدای سال ۲۰۲۱ افزایش پیدا کرده و این همزمان با تشدید تبعات اقتصادی همه گیری کووید ۱۹ در مکزیک بوده است. دزدان نفت در این کشور به میزان فزاینده ای مبتکر و متهور شده اند تا از شناسایی شدن در زمان سرقت مقادیر زیادی نفت و مشتقات نفتی اجتناب کنند. آنها به استفاده از تونلهای زیرزمینی روی آورده اند تا از شناسایی شدن جلوگیری کنند و سوخت را از شیرهای غیرقانونی که در خطوط لوله کار گذاشته اند، بیرون کشیده و به انبارهای مخفی منتقل کنند. افزایش سرقت نفت از ابتدای سال ۲۰۲۱ روی فعالیتهای پمکس و درآمدهای دولتی و متعاقب آن اقتصاد مکزیک تاثیر منفی خواهد گذاشت.

بر اساس گزارش اویل پرایس، اگرچه دوران استفاده از شیرهای غیرقانونی و دزدی آشکار فرآورده های نفتی از خطوط لوله مکزیک به سر آمده است اما دزدی هیدروکربن همچنان یک مشکل جدی مانده که صنعت نفت این کشور را از نظر اقتصادی متاثر کرده است. به همین دلیل دولت مکزیک باید منابع قابل توجهی را برای مبارزه با دزدی نفت در این کشور اختصاص دهد.