سهم دهک فقیر از درآمد کل؛ فقط 2 درصد!

به گزارش اقتصادنیوز، ضریب جینی در سال 99 نسبت به سال 98 با افزایشی جزئی به 0.4006 درصد رسیده بود که بیانگر نامطلوب تر شدن وضعیت توزیع درآمد در سال 99 است.

بر همین اساس سهم دهک های کم درآمد جامعه از درآمد کل در سال گذشته نسبت به سال 98 کمتر شده بود. این در حالیست که سهم دهک ها ثروتمند از درآمد کل افزایش یافته است. همچنین بررسی ها نشان می دهد شکاف درآمدی موجود بین دهک دهم و سایر دهک ها بسیار بالاست، به عبارت دیگر سهم دهک دهم از درآمد کل نسبت به سهم دیگر دهک ها با فاصله بیشتر است. در این گزارش به بررسی سهم دهک ها از درآمد کل در سال 99 پرداخته شده است.

سهم 2 درصدی دهک اول

سهم هر یک از دهک ها از هزینه کل یکی از شاخص های سنجش برای وضعیت توزیع درآمد است، چراکه هزینه تابعی از درآمد محسوب می شود و از این جهت می توان سهم دهک ها در هزینه کل را سهم آن ها در درآمد کل هم در نظر گرفت. سهم دهک اول از درآمد کل در سال 99 حدود 2.2 درصد برآورد می شود، به بیان ساده 8.5 نفر از جمعیت ایران که فقیر ترین افراد جامعه را تشکیل می دهند، تنها 2.2 درصد از درآمد را به خود اختصاص داده اند.

این در حالیست که سهم دهک دهم بالغ بر 31 درصد برآورد شده است. بر این اساس ثروتمند ترین دهک جامعه نزدیک به 14 برابر فقیرترین دهک جامعه هزینه یا درآمد دارد.

بررسی ها نشان می دهد سهم پنج دهک کم درآمد(یک تا پنج) از درآمد کل در سال 99 نسبت به سهم شان در سال 98 کاهش یافته است. در مقابل سهم پنج دهک پر درآمد از کل درآمد در سال 99 نسبت به 98 افزایش یافته است.

به عنوان مثال سهم دهک اول در سال 98 2.3 درصد بوده که در سال گذشته به 2.2 درصد رسیده است. همچنین سهم دهک نهم در سال 98 حدود 15.8 درصد به ثبت رسیده که این درصد در سال 99 به بالاتر از 16 رسیده است.

دهک دهم؛ تافته جدا بافته

بررسی ها نشان می دهد سهم هر دهک از درآمد کل نسبت به دهک قبلی خود رشد مشخصی در محدوده 20 تا 30 درصد داشته است، این موضوع برای دهک های اول تا نهم صادق است. به بیان ساده تر سهم دهک چهارم از درآمد کل نسبت به سهم دهک سوم از درآمد کل 21 درصد بیشتر بوده است، برای دهک هشتم به هفتم نیز این عدد 24 درصد بوده است.

اما سهم دهک دهم از درآمد کل نسبت به سهم دهک نهم 96 درصد بیشتر بوده است. این موضوع بیانگر این است که شکاف درآمدی بین دهک‌های دوم تا نهم در یک بازه منطقی و مشخصی بوده اما به یکباره شکاف یا نابرابری درآمدی به دهک دهم که می رسد بسیار شدید می‌شود. این امر موجب شده تا دهک دهم با سایر دهک فاصله زیادی به لحاظ درآمدی داشته باشد.

سهم هر دهک در مناطق شهری

در سال 99 سهم دهک ها در مناطق شهری نسبت به سال قبل چطور بوده است؟ بررسی ها نشان می دهد این سهم از دهک اول تا چهارم کاهش یافته، در دهک پنچم ثابت مانده و در دهک های ششم تا دهم هم افزایشی بوده است.

سهم دهک اول در مناطق شهری 2.5 درصد و سهم دهک دهم 30 درصد برآورد شده است. به عبارت دیگر درآمد ثروتمندترین دهک جامعه در مناطق شهری 12 برابر فقیرترین دهک جامعه در مناطق شهری بوده است. به مانند روندی که در مورد کل کشور شاهد آن بودیم در شهرها نیز شکاف درآمدی دهک دهم با 9 دهک دیگر بسیار زیاد است.

سهم هر دهک در مناطق روستایی کشور

در سال 99 سهم دهک ها از درآمد کل در مناطق روستایی کشور برای هفت دهک کم درآمد نسبت به سال 98 کاهشی و برای دهک های هشتم، نهم و دهم افزایشی بوده است. این امر بیانگر تشدید نابرابری در روستا های کشور در سال 99 نسبت به سال 98 است. افزایش ضریب جینی از 0.3539 در سال 98 به 0.3590 در سال 99 در مناطق روستایی نیز گویای تشدید نابرابری در سال 99 در این مناطق است. همچنین بررسی ها نشان می دهد شکاف دهک دهم با سایر دهک دهک ها در مناطق روستایی نسبت به مناطق شهری و کل کشور کمی کمتر است.

سهم بیست درصد فقیر و ثروتمند

سهم بیست درصد پردرآمدترین در سال 99 از درآمد کل 47.4 درصد برآورد شده است، این در حالیست که سهم بیست درصد کم درآمد ترین از درآمد کل تنها 5.8 درصد برآورد شده است. به عبارت دیگر دهک های نهم و دهم بالغ بر 8 برابر دهک اول و دوم هزینه می کنند. سهم بیست درصد ثروتمند جامعه و همچنین سهم بیست درصد فقیر جامعه از درآمد درپنج سال گذشته تغییر محسوسی نکرده است.

بالاترین میزان سهم دو دهک پردرآمد از درآمد کل در سال 97 رقم خورده است، در این سال ضریب جینی نیز نسبت به سایر سال های دهه 90 بالاترین حد خود را به ثبت رسانید.