واکنش قیمت نفت به مذاکرات هسته ای ایران
به گزارش اقتصاد نیوز به نقل از اکوایران، در طول یک دهه گذشته صادرات نفت خام ایران نوسان زیادی داشته است. این وضعیت سبب شده بسیاری این موضوع را مطرح کنند که بازار دیگر به نفت خام ایران نیاز چندانی ندارد. اما نگاهی به واکنش بازار به مذاکرات هسته‌ای ایران چه چیزی را نشان می‌دهد؟
حساسیت قیمت نفت به مذاکرات
نوامبر 2013 و در آستانه‌ی مذاکرات ژنو بهای نفت خام افت کرد. ایران در این زمان 3.3 درصد تولید نفت خام جهان را در اختیار داشت. 11 اکتبر بهای نفت خام 102 دلار در هر بشکه بود و 5 صبح 18 اکتبر که توافقنامه اعلام شد قیمت به 100 دلار در هر بشکه افت کرده بود. بازار نفت خام در حال سپری کردن آخرین روزهای شیرین خود بود و می‌رفت تا وارد دوران افت شدید شود.
ژانویه سال بعد وقتی کاخ بو ریواژ میزبان مذاکراتی بود که با مذاکرات لوزان شناخته می‌شوند، بازار نفت خام با مازاد عرضه شدیدی روبرو بود که قیمت‌ها را به سطح نصف سال قبل رسانده بود. در این شرایط انتظار برای مذاکرات لوزان توانست بازار نفت خام را با 1.81 درصد افت روبرو کند.
ساعت‌های حساس منتهی به 14 ژوئیه سال 2015 و انعقاد توافق جامع و نهایی هسته‌ای که به برجام معروف شد نیز توانست بهای نفت خام برنت را 1.98 درصد در هر بشکه کاهش دهد و به 56.70 دلار در هر بشکه برساند. ایران در این تاریخ 3 میلیون و 130 هزار بشکه در روز نفت خام تولید داشت.
در اکتبر همین سال با برداشته شدن نخستین قدم‌ها برای رفع تحریم‌ها بهای نفت خام برنت با 0.75 درصد کاهش روبرو شد. ایران در فاصله‌ی تقریبا 6 ماهه توانست تولید نفت خام خود را افزایش دهد و صادرات نیز به همین ترتیب بالاتر رفت تا جایی که قبل از تصمیم دونالد ترامپ برای عدم اجرای برجام؛ صادرات نفت خام ایران به روزانه 2 میلیون و 500 هزار بشکه رسید.
شک، ترید و انتظار
اما واکنش بازار نفت در دور جدید مذاکرات که برای احیای برجام صورت گرفتند توام با شک و تردید و انتظار بوده است.
آوریل سال 2021 و بعد از اینکه مذاکرات با دولت جدید در ایالات متحده از سر گرفته شد چند عامل از جمله افزایش عرضه اوپک و نگرانی در مورد اقتصاد جهانی در کنار آغاز دور نخست مذاکرات احیای برجام، بهای نفت خام را با 4 درصد افت روبرو کرد.
بعد از اینکه 21 آوریل حسن روحانی در جلسه هیات دولت اعلام کرد که علی‌الظاهر امریکا در برداشتن تحریم‌ها جدی است بهای نفت خام 2 درصد افت کرد. 7 می و در حالی که نفت خام در دوران پرشتاب افزایشی قرار داشت، نزدیک شدن به دور ششم مذاکرات ترمز این حرکت را کشید و قیمت نفت خام برنت بیش از 1 درصد افت کرد.از سوی دیگر 24 ماه می و به دنبال به وجود آمدن اختلافاتی میان ایران و آژانس بهای نفت خام برنت 1.19 درصد رشد کرد. در ماه ژوئن و دور پنجم مذاکرات قیمت نفت خام در یک هفته در مجموع 4 درصد در هر بشکه کاهش یافته و به بشکه‌ای 65 دلار رسید.
در همین روزها اظهار نظری از سوی مقامات ایرانی در مورد مبهم بودن دستیابی به توافق هسته‌ای توانست رشدی 0.5 درصدی را در بازار نفت رقم بزند.
با از سرگیری مذاکرات در 8 آذر مصادف 29 نوامبر و همزمان شدن آن با فراگیری سویه اومیکرون بهای نفت خام باز هم افت کرد. حساسیت بازار به مذاکرات همچنان ادامه دارد و به تازگی در معاملات روز چهارشنبه نیز افت بهای طلای سیاه به از سرگیری مذاکرات ایران و غرب نسبت داده شده است. اما مقایسه اعداد با یکدیگر نشان می‌دهد که حساسیت بازار نسبت به مذاکرات هسته‌ای در طی سال‌های اخیر کاهش یافته است.
