بار سنگین تامین کسری بودجه بر شانه بورس
گزارش اقتصادنیوز به نقل از اکو ایران، روند خرید اوراق بدهی دولتی در بازار اولیه صعودی شده و به دومین رکورد خود در تاریخ برگزاری حراج اوراق بدهی دولتی رسید.
این بازار به منظور تامین مالی دولت و جلوگیری از تورم زایی در کشور از سال گذشته راه اندازی شده و اکنون به مرحله سی و سوم خود در سال 1400 رسیده است.
آن چه دولت در این بازار به فروش می رساند اوراق نقدی جهت تامین کسری بودجه بوده که در ابتدای پاییز مجوز 50 هزار میلیاردی آن را اخذ کرد. اکنون دو هفته است که میزان فروش در این بازار رشد داشته و به سطوح قابل توجهی دست یافته است.
دومین رکورد خرید اوراق بدهی دولتی
خرید اوراق بدهی دولتی در بازار اولیه در هفته منتهی به 4 اسفند ماه برابر با 5 هزار و 600 میلیارد تومان ثبت شد. کلا در هفته گذشته 6 هزار و 500 میلیارد تومان اوراق بدهی از سوی دولت در این بازار عرضه شده که 85 درصد آن به وسیله مشتریان خریداری شده است.
اما سهم بالای خرید در حراج هفتگی اوراق تنها اتفاق مهم در این هفته نبود. طبق آمارهای این بازار حجم معاملات در هفته اخیر دومین رکورد خرید اوراق در زمستان امسال بوده است. رکورد نخست نیز مر بوط به هفته گذشته بوده که معادل با 6 هزار و 640 میلیارد تومان بوده است.
به عبارت دیگر در دو هفته اخیر در مجموع 12 هزار و 240 میلیارد تومان اوراق دولتی فروخته شده است. نکته مهم تر آن است که در این دو هفته متوالی تمام خرید ها از سوی بورسی ها بوده و بانک ها دو هفته متوالی در این خرید هیچ سهمی نداشته اند.
سهم 67 درصدی بورس در حراج اوراق بدهی
در مجموع در بازار اولیه در سال جاری، 81 هزار و 150 میلیارد تومان اوراق بدهی دولتی در بازار فروخته شده است. از این میزان 54 هزار و 240 میلیارد تومان را بورسی ها و 26 هزار و 910 میلیارد تومان را نهادهای مالی تامین کرده اند.
به عبارت دیگر در این سال 67 درصد از معاملات حراج اوراق را تاکنون نهادهای تامین سرمایه و 33 درصد باقیمانده را بانک ها انجام داده اند که نشان از سهم پایین نهادهای مالی در این بازار داشته است.
علت این اتفاق می تواند ریشه در دو موضوع داشته باشد. نخست بد تر بودن وضعیت نقدینگی بانک ها در امسال و دوم احتمال پیش بینی بورسی ها از بازدهی پایین بازار سرمایه در سال های آتی.
در ادامه بررسی های هفتگی اما نشان می دهد در تعداد هفته های عدم مشارکت مشتریان در حراج اوراق بازار سرمایه و بانک ها سهمی برابر داشته اند.
به بیان دیگر در این سال 10 هفته را بانک ها در بازار سرمایه غایب بوده و ده مرحله نیز بورسی ها. اما به هر شکل حضور بازار سرمایه نقش موثرتری را در تامین کسری بودجه تا کنون داشته است.
هفته ای 4 هزار میلیارد تومان تا پایان سال
تا کنون سی و سه مرحله از حراج اوراق بدهی دولتی گذشته و در این مدت 81 هزار و 150 میلیارد تومان اوراق از دولت خریداری شده است. این درآمد مستقیما صرف تامین کسری بودجه می شود و با توجه به آنکه در این مسیر پولی به چاپ نمی رسد بازاری موثر برای اقتصادکشور به حساب می آید.
در هر حال محاسبات نشان می دهد تا پایان سال دولت می تواند 12 هزار میلیارد تومان دیگر اوراق به مشتریان خود بفروشد یعنی تقریبا هفته ای 4 هزار میلیارد تومان تا پایان سال.
این در حالی است که در این سال به طور متوسط خرید هفتگی اوراق برابر با 2 هزار و 460 میلیارد تومان بوده است.
