برای قطع یارانه نقدی، از مجلس اصرار از دولت انکار/ کدام یک پیروز می‌شوند؟

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از روزنامه ایران،  در نشست مشترک دولت و مجلس که دوشنبه گذشته برگزار شد، رئیس جمهور بر ابلاغ بدون معطلی و اجرای بدون تأخیر قوانین تأکید کرد، اما این را نیز اضافه کرد اگر قانونی از نظر دولت نقص یا ضعفی دارد، «باید تلاش کرد در حین اجرا اشکالات آن در خود مجلس برطرف شود.» آیت‌الله رئیسی اضافه کرد: «ضرورت دارد دولت و نمایندگان مجلس بویژه درباره طرح‌هایی که دارای بار مالی است، هماهنگی بیشتری داشته باشند.» برخی ناظران این جملات را ناظر بر برخی مسائل باقیمانده میان دولت و مجلس، از جمله مسأله ارائه کالاهای کالابرگی به قیمت شهریور 1400 ارزیابی کردند. به عبارت دیگر، یکی از محورهای این نشست، یافتن راه حل برای این نقطه اختلافی بود. براساس آنچه بهارستان‌نشینان بر آن اصرار دارند، دولت باید پرداخت یارانه نقدی را متوقف و به جای آن برای چهار قلم محدود کالای اساسی کالابرگ الکترونیک توزیع کند که قیمت این کالاها نیز باید بر اساس شهریور سال گذشته باشد؛ اما در مقابل دولت اعتقاد دارد که یا باید پرداخت یارانه نقدی ماهانه 300 تا 400 هزار تومانی به هر نفر ادامه یابد یا در صورت توزیع کالابرگ، تعداد بیشتری از کالاها مشمول شود.
درباره این مسأله با سیدمسعود میرکاظمی، رئیس سازمان برنامه و بودجه و سید احسان خاندوزی وزیر امور اقتصادی و دارایی گفت‌وگو کرده‌ایم. کاظمی و خاندوزی در این گفت‌وگو که در حاشیه جلسه هیأت دولت انجام شد، این مسأله را قابل حل دانسته و تأکید کرده اند که مجلس نیز استدلال‌های دولت در این زمینه را قبول دارد. 

سیدمسعود میرکاظمی، رئیس سازمان برنامه و بودجه در پاسخ به سؤال «ایران» که در زمینه ارائه کالابرگ به مردم به قیمت شهریور 1400، استدلال دولت چیست. با بیان اینکه قیمت‌های جهانی در چندین مرحله تغییر کرد و افزایش یافت، اظهارکرد: یک تغییر مربوط به اوایل سال 1400 بود که دولت قبل درگیر آن بود و به همین دلیل از 8 میلیارد دلاری که در بودجه سال گذشته برای تأمین کالاهای اساسی تعیین شده بود، تقریباً 6.5 میلیارد دلار را خرید کرد، در صورتی که ذخایر خیلی کاهش پیدا کرد، به این دلیل که قیمت‌ها بسیار بالا رفته بود و دولت قبل نتوانسته بود آن حجمی را که در بودجه تعهد کرده بود به دلیل افزایش قیمت‌ها خرید کند. میرکاظمی با بیان اینکه نیمه دوم سال 1400 اتفاق دیگری افتاد و دوباره یک افزایش قیمت جهانی داشتیم، افزود: این افزایش جهانی قیمت ناشی از خشکسالی و مشکلاتی در سطح جهان بود، در کنار این، در داخل کشور هم تولید مواد غذایی و محصولات کشاورزی کاهش پیدا کرد که باعث شد احتیاج کشور به واردات بیشتر شود.
معاون رئیس جمهور ادامه داد: اتفاق دیگری هم بعد از ارائه بودجه رخ داد، زیرا می‌‌دانید که دولت لایحه بودجه را آذرماه به مجلس شورای اسلامی تقدیم می‌‌کند و مجلس محترم هم تا اسفند کار بررسی و تصویب بودجه را به اتمام می‌‌رساند. اما بعد از تدوین و تصویب بودجه، اتفاق اوکراین و روسیه رخ داد که باعث شد دوباره یک افزایش قیمت جهانی را تجربه کنیم. وی با اشاره به اینکه در بودجه، یارانه‌ها بر اساس قیمت‌های تا اسفندماه تعیین شده بود، اظهار کرد: قاعدتاً می‌‌بایست میزان یارانه بعد از افزایش قیمت افزایش یابد، اما در بودجه این عدد پیش‌بینی نشده بود، یعنی میزان یارانه‌ای که تعیین شده بود، ثابت بود و این طور تعریف نشده بود که با افزایش قیمت‌ها یارانه هم افزایش یابد.
میرکاظمی گفت: مجموع این شرایط، به این معنی است که پس از افزایش جهانی قیمت‌ها، یا باید یارانه را افزایش می‌‌دادیم یا باید می‌‌گفتیم که نمی‌توانیم قیمت‌ها را براساس شهریور 1400 تعیین کنیم. رئیس سازمان برنامه و بودجه با بیان اینکه دوستان مجلس هم این استدلال را قبول دارند که بعد از ابلاغ بودجه، اتفاقاتی در سطح جهانی افتاد و قیمت‌ها افزایش یافته است، تصریح کرد: در حال صحبت و رایزنی با مجلس هستیم که میزان یارانه را تغییر دهیم، البته اگر مجلس موافقت کند که (تأکید بر ارائه کالاها به قیمت شهریور 1400 را حذف کند) احتیاجی نیست یارانه‌ها افزایش یابد. به گفته میرکاظمی، اگر مجلس پیشنهاد دولت را بپذیرد، کار راحت‌تر می‌‌شود و اگر نپذیرد ما باید جبران کنیم و یارانه جبرانی بدهیم.

رئیس سازمان برنامه و بودجه در پاسخ به اینکه آیا دولت و مجلس به راه‌حلی در این زمینه خواهند رسید یا خیر، اظهار کرد: امروز دولت دارد عدد بیشتری نسبت به سقف مجلس به عنوان یارانه پرداخت می‌‌کند، به این دلیل که قیمت‌ها خیلی تغییر کرد.
وی با بیان اینکه پس از افزایش قیمت‌ها در سطح جهانی، بسیاری از کشورها حمایتی از مردم خودشان نکردند و صرفاً گفتند که  قیمت‌ها بالا رفته است، افزود: اما در ایران بحث ما این است که از مردم در مقابل گرانی‌ها حمایت بکنیم، بنابراین در این جهت، هم منابع ارز ترجیحی به صورت مستقیم به مردم پرداخت شد و هم به دلیل افزایش قیمت‌های جهانی، در هر دو زمینه با پرداخت یارانه‌های 300 و 400 هزار تومانی از مردم حمایت شد.
میرکاظمی تأکید کرد: تلاش کردیم این افزایش‌ها را پوشش دهیم. امروز هم بحث پوشش مطرح است، به این معنی که دولت یارانه‌ها را به 9دهک پرداخت می‌‌کند، نظر مجلس این بود که 7 دهک را پوشش دهد. یک اختلاف آمار پرداخت یارانه ای داریم که باید به مجلس اصلاحیه بدهیم.
تشکیل کمیته مشترک دولت و مجلس
وزیر امور اقتصادی و دارایی نیز با اشاره به اینکه یکی از موارد بحث در جلسه مشترک دولت و مجلس، ارائه کالاهای کالابرگی به قیمت 1400 بود، اظهار کرد: از آنجا که اجرای آن حکم از قانون بودجه 1401 جزو نقاط اختلافی بود که بین دولت و مجلس شورای اسلامی وجود داشت، در جلسه‌ای که به صورت مشترک میان رؤسای کمیسیون‌ها و اعضای هیأت رئیسه مجلس و اعضای هیأت دولت برگزار شد، این مسأله مطرح و بنا شد که از طریق یک کمیته مشترکی این مسأله دنبال شود.
سید احسان خاندوزی با بیان اینکه امیدواریم در این زمینه به یک تفاهم مشترک بین دولت و مجلس برسیم، افزود: در این کمیته مشترک، دو سه نکته، از جمله این مسأله پیگیری خواهد شود و یک زمانبندی هم گذاشته شد که این اتفاق خیلی زود بیفتد.
وی در پاسخ به اینکه آیا منابع ارائه کالاهای کالابرگی به قیمت 1400 در بودجه تعریف شده است، گفت: اساساً شاید به آن معنا نیازمند تزریق منبع جدید نباشد، مسأله این است که اگر این را نوعی یارانه محسوب کنیم، باید ببینیم که در ردیف‌های موجود یارانه‌ها، چه از جدول تبصره 14 و چه از یارانه‌هایی که در سایر منابع عمومی بودجه وجود دارد، قابل تأمین است یا خیر.