یک برگ برنده برای اندونزی/ عربستانی تازه در راه است؟

کانادا، یکی دیگر از تولیدکنندگان برتر، گفته است که شرکت در این برنامه "بسیار بعید" است؛ ساختار بازار نیکل نیز بسیار متفاوت از بازار نفت خام است و شرکت های خصوصی به جای شرکت های ملی در این بازار سهیم هستند.

کمپین اندونزی برای راه‌اندازی کارتل نیکل، کبالت و لیتیوم نشان می دهد که چگونه انتقال انرژی پاک می تواند ژئوپلیتیک را تغییر دهد، زیرا کشورهایی که دارای ذخایر با ارزش نیکل، کبالت و لیتیوم هستند به جای کشورهایی که دارای ذخایر نفت هستند در مرکز توجه قرار می‌گیرند.

راه‌اندازی کارتل بین‌المللی مواد اولیه ساخت باتری راهی است که کشورهایی مانند اندوزی گمان می‌کنند با آن می‌توانند به بازار جهانی انرژی مرتبط شوند و بخشی از اقتصاد انرژی در حال ظهور شوند.

در ۶۲ سال پس از تأسیس، سازمان کشورهای صادرکننده نفت که بیشتر به عنوان اوپک شناخته می شود، در مقاطعی نقش مهمی در شکل دادن به بازار جهانی نفت ایفا کرده است، اما با توجه به اینکه تقاضای جهانی برای سوخت‌های فسیلی در حال کاهش است، جایگاه سیاسی آن‌در حال متزلزل شدن است، در حالی که کشورهایی که به فلزات و مواد معدنی ضروری برای انتقال انرژی پاک دسترسی دارند، ممکن است نفوذ خود را افزایش دهند.

آژانس بین‌المللی انرژی در گزارشی که در سال ۲۰۲۱ منتشر شد، با اشاره به اینکه یک وسیله نقلیه الکتریکی معمولی به شش برابر بیشتر از یک خودروی معمولی به مواد معدنی نیاز دارد، گفت: «گذر به انرژی پاک به معنای تغییر سیستم سوخت‌بر به یک سیستم پرمصرف مواد است». این پروژه پیش‌بینی می‌کند که خودروهای برقی و سیستم‌های ذخیره‌سازی باتری تا سال ۲۰۴۰ بزرگترین مصرف‌کنندگان نهایی نیکل خواهند بود و جای صنعت فولاد ضد زنگ را خواهند گرفت.

اندونزی از این تغییر سود می برد. پس از ممنوعیت صادرات سنگ نیکل در سال ۲۰۲۰ - که منجر به ایجاد اختلاف تجاری با اتحادیه اروپا شد - به سرعت ظرفیت پردازش پایین دستی خود را با کمک سرمایه گذاران خارجی توسعه داد. بر اساس داده های شرکت اطلاعات بازار CRU Group، این کشور اکنون بیش از ۳۸ درصد از عرضه جهانی نیکل تصفیه شده را در اختیار دارد و سهم آن همچنان در حال افزایش است و انتظار می رود این کشور بزرگترین پتانسیل رشد در سال های آینده را داشته‌باشد چراکه تولید نیکل در حال افزایش است تا تقاضای رو به رشد بخش باتری EV را برآورده کند.

اندونزی در سال ۲۰۰۹ و بار دیگر در سال ۲۰۱۶ به دلیل اختلاف نظر در مورد کاهش تولید از اوپک خارج شد. اما رهبران دولت اکنون استدلال می کنند که کارتل مشابه برای نیکل می تواند سودمند باشد و هماهنگی با سایر تولیدکنندگان برتر را تقویت کند. گفتنی است که روسیه تقریباً ۲۰ درصد از منابع جهانی از نیکل مورد نیاز برای باتری ها را در اختیار دارد. کانادا و استرالیا نیز بازیکنان بزرگی هستند. این کشورها برای کسب بزرگترین ذخایر نیکل جهان با اندونزی رقابت می کند.

اندونزی با همکاری با تولیدکنندگان دیگر، از نظر تئوری می‌تواند تأثیر بیشتری بر قیمت‌ها داشته باشد. علیرغم چشم انداز امیدوارکننده تقاضا، قیمت نیکل در بورس فلزات لندن می تواند بسیار بی ثبات باشد. پس از اوایل سال جاری پس از تهاجم به اوکراین - که در مقطعی LME را مجبور به توقف تجارت کرد - قیمت نیکل به شدت کاهش یافت. در حال حاضر عرضه مازاد وجود دارد زیرا چشم انداز اقتصاد جهانی ضعیف شده است و تقاضا از سوی سازندگان فولاد ضد زنگ کاهش می یابد و اگر آنها بتوانند عرضه را کمی بهتر کنترل کنند، می توانند قیمت نیکل را کمی افزایش دهند.

این تئوری چقدر عملیاتی است؟

افرادی که بازار نیکل را ردیابی می کنند، تردید دارند که چنین ترتیبی قابل اجرا باشد. این تا حدی به دلیل نحوه راه اندازی این صنعت است. در حالی که عرضه در میان چند کشور متمرکز است، شرکت های خصوصی آنهایی هستند که تولید را کنترل می کنند. این با تولید نفت در کشورهایی مانند عربستان سعودی، روسیه یا امارات متحده عربی، برای مثال، که تحت سلطه شرکت های دولتی است، متفاوت است.

اندونزی نیز در حال حاضر محبوبیت سیاسی ندارد. یک منبع دولتی به رویترز گفت که کانادا "بسیار بعید" است که به این تلاش بپیوندد.