زندگی روزمره و کسب‌ و کار اوکراینی؛ چرخ اقتصاد به آرامی می‌چرخد

اما به نوشته اکونومیست، فیالا تصمیم گرفت که بماند. در ماه مارس، او 90 درصد کاهش درآمد را تجربه کرد. اما تا ماه سپتامبر، 50 تا 70 درصد آن را جبران کرد.

سپس روسیه به زیرساخت‌های حیاتی اوکراین حمله کرد. ظرفیت تولید برق کشور به نصف کاهش یافت. انتظار می‌رود تولید ناخالص داخلی اوکراین در سال جاری بین 32 تا 37 درصد کم شود. اما آقای فیالا، مانند بسیاری دیگر، به راه خود ادامه می‌دهد. کارخانه او در پولتاوا، در مرکز اوکراین که تجهیزات حمل و نگهداری غلات تولید می‌کند، برای مواجه نشدن با قطع برد، به شیفت شب رو آورد. هنگامی که برق می‌رود، ژنراتور دیزلی را روشن می‌کند (اوکراین تنها در ماه اکتبر، 120 میلیون دلار دیزل وارد کرد). این کار شدت هزینه‌ها را افزایش می‌دهد، اما دستگاه‌ها را روشن نگه می‌دارد.

ولادیمیر پوتین که در تسخیر اوکراین یا محوکردن هویت آن، شکست خورد، تلاش می‌کند تا اقتصاد این کشور را نابود کند. او ابتدا سعی کرد بنادر را محاصره کرده و جلوی بزرگ‌ترین صادرات اوکراین یعنی غلات بگیرد. اما باعث شد تمام کشورهای واردکننده غذا آسیب ببینند که هزینه دیپلماتیک سنگینی برای پوتین داشت؛ بنابراین او تسلیم شد و در ماه ژوئن، قراردادی که با میانجیگری ترکیه و سازمان ملل انجام شد، اجازه داد حمل‌ونقل غلات از سه بندر بزرگ اوکراین از سر گرفته شود. در ماه اکتبر، اوکراین ۴.۲ میلیون تن از طریق این بنادر و ۲.۸ میلیون تن از طریق راه زمینی صادر کرد. اما از ماه گذشته روسیه بازرسی کشتی‌ها را با دقت بیشتر و سرعت کمتری انجام می‌دهد؛ بنابراین اوکراین، تنها قادر به ارسال ۲.۸ میلیون تن از طریق دریا بود.

در همان زمان روسیه بمباران زیرساخت‌های برق را آغاز کرد که باعث تعطیلی دومین صادرات بزرگ اوکراین، یعنی صنعت فولاد و سنگ‌آهن شد. کوره‌های کارخانه بزرگ آرسلور میتال در، کریفیی ریه، زادگاه ولودیمیر زلنسکی نیز خاموش شدند. این شرکت، قبل از جنگ ۶۰۰ هزار کارگر داشت و بزرگ‌ترین کارفرمای شهر بود. اکنون به لطف موشک‌ها و پهپادهای روسی، کریفیی ریه در خاموشی به سر می‌برد. اما مغازه‌ها، کافه‌ها و رستوران‌ها چراغ‌های خود را با ژنراتور روشن نگه می‌دارند.

در کیف اکثر مشاغل کوچک و متوسط با ظرفیت کامل فعال‌اند. در حالی که اکثر مناطق مسکونی ساعت‌ها برق ندارند، از مرکز شهر صدای ژنراتورها به گوش می‌رسد. مردم برای گرما و نور به مغازه‌ها می‌روند.

سرهی مارچنکو، وزیر دارایی اوکراین می‌گوید: حفظ ظاهر یک زندگی عادی برای اقتصاد دوران جنگ، اشتغال و روحیه مردم اوکراین بسیار مهم است؛ مصرف داخلی، چرخ اقتصاد ما را می‌چرخاند.

وی با اشاره به افزایش ۴۰ درصدی مالیات بر ارزش‌افزوده داخلی نسبت به ماه‌های اولیه جنگ می‌گوید: اقتصاد اوکراین به خاطر استقامت مردم و سخاوتمندی کشورهای حامی، مقاومت می‌کند.

اوکراین از آغاز جنگ، ماهانه 3 تا ۳.۵ میلیارد دلار از متحدان غربی دریافت می‌کند. بیش‌تر کمک‌های مالی از طرف آمریکا است و اروپا نیز وام‌های ارزان می‌دهد. این مبالغ، بیش از نیمی از کسری بودجه اوکراین را پوشش داده است. اخیراً اتحادیه اروپا 18 میلیارد یورو (19 میلیارد دلار) دیگر را برای سال آینده تصویب کرد. مارچنکو می‌گوید: ما قابلیت پیش‌بینی ما نسبت به چند ماه پیش بیشتر شده و می‌توانیم برنامه بودجه سال آینده را ببندیم.

دیگر صادرات سودآور اوکراین، یعنی فناوری اطلاعات نیز به برق و اینترنت نیاز دارد. مهندسان نرم‌افزار به خاطر نبود برق نمی‌توانند دورکاری کنند. خروج مردان واجد شرایط سربازی نیز از کشور ممنوع است؛ بنابراین فعالین حوزه آی‌تی در فضاهای اشتراکی با همکارانشان کار می‌کنند. تقاضا برای میز و مکان کار، از همیشه بیشتر است. جوانان ۲۰ تا ۳۰ ساله به سراغ کامپیوترهایشان رفته به دنبال جایی برای کارکردن می‌گردند.

به گفته مارچنکو، ساختار اقتصاد اوکراین در حال تغییر است. پس از فروپاشی شوروی شرکت‌های بزرگ بر اقتصاد این کشور تسلط داشتند که بیشتر آنها بر پایه کارخانه‌ها و خطوط لوله انرژی دوران شوروی استوار بودند. حدود 90 درصد تولید توسط آن‌ها انجام می‌شد و عمدتاً توسط الیگارش‌های اوکراینی کنترل می‌شدند. مارچنکو امیدوار است که جنگ در نهایت، وابستگی اوکراین الیگارش‌ها یا روسیه را کم کند. اما اول باید کشور باید نجات پیدا کند.