2 اهرم جدید بازارساز برای کنترل قیمت دلار/افزایش سخت گیری بر گواهی سکه

به گزارش اقتصادنیوز به نقل از اکوایران، شنیده ها از قیمت نفت برای بودجه سال آتی نشان از خوش بینی در تخمین قیمت دارد، وقتی کشورهای صادرکننده اوپک قیمت نفت را در محدوده ۷۰ تا ۸۰ دلاری برای سال ۲۰۲۳ تخمین زده اند نفت ۸۰ دلاری بودجه ۱۴۰۲ با وجود پایداری تحریم ها بسیار خوشبینانه است

سایه سنگین نفت بر آینده دلار

سال ۲۰۲۳ روی خوش به نفت نشان نداده و این مایع سیاه سال جدید را منفی شروع کرده است. رکود ناشی از سیاست های انقباضی کشور ها و چشم انداز مبهم بازگشایی اقتصاد چین در ازدحام کرونا، باعث شده که معامله گران نسبت به نفت خوش بین نباشند و چشم انداز خوبی برای بازار نفت وجود نداشته باشد.

‌در چنین شرایطی بررسی ها نشان می دهد که احتمالا عربستان قیمت نفت در بودجه را ۷۸ دلار در نظر گرفته، کشورهای عضو اوپک هم محدوده ۷۰ تا ۸۰ دلاری را برای نفت متصور شده و موسسات بین المللی انرژی نفت برنت ۹۰ دلاری را برای سال جدید تخمین زده اند. در چنین شرایطی خبرها حاکی از آنست که قیمت نفت برای بودجه سال ۱۴۰۲ حدود ۸۰ دلار در نظر گرفته شده است.

نفت کالای جذابی در جریانات درآمدی کشورهاست، کشورهای صادرکننده نفت جریانات درآمدی ورودی ناشی از صادرات نفت را در حالی ثبت می کنند که نسبت به سایر تولیدات و مواد صادراتی هزینه کمتری دارد و بیشترین سهم سود از در آمد را در شرایطی نصیب کشورها می کند که دولت ها هزینه چندانی را در برابر درآمدی که کسب می کنند ثبت نمی کنند.

درآمد آسان خدادادی ایران را به منابع درآمدی وصل کرده که در طول این سال ها دولت ها گره بسیاری از مشکلات خود در زمینه قیمت ها در سایر بازارها را با آن رفع کرده اند. بسیاری از اوقات وقتی قیمت بخشی از تولیدات افزایش پیدا کرده دولت با توسل به همین درآمدهای نفتی و افزایش واردات سعی کرده تا ناراحتی مردم در آن بخش را تعدیل کند و راحت ترین راه سیاست گذاران اقتصادی برای کنترل بازارها تمسک به دلار های نفتی است.

سهم بالای درآمدهای نفتی از بودجه اقتصادی کشور فقط واردات را افزایش نداده است بلکه تکیه دولت به این منابع باعث شده لزوما سود صنایع و چشم انداز رو به پیشرفت سهم بعضی از صنایع در اقتصاد نادیده گرفته شود و به جای اینکه اولویت اقتصادی سیاست مداران چشم انداز یک صنعت در توسعه اقتصادی باشد روی قیمت گذاری دستوری و افزایش واردات برای کنترل قیمت تمرکز کنند به عنوان مثال به جای آنکه در بخش صنایع فلزی روی افزایش روز افزون تقاضای مس و آلمینیوم، رابطه مصرف این فلزات با توسعه کشورها و آینده رو به رشد استفاده از این مواد در خودروها، ساختمان سازی و سایر صنایع توجه شود، تمرکز سیاست گذار بر روی تعیین قیمت دستوری در این بازار بازار با فشار بر فروش ارز صادراتی با نرخ مصوب و تامین سوخت خانوار در زمان اوج مصرف زمستان از قطع گاز در این صنایع است.

تمرکز دولت بر کنترل قیمت ها با تکیه بر منابع نفتی، تمرکز بر توسعه صنایع را تحت تاثیر قرار داده و استفاده از دلارهای نفتی در حکم مسکن دولتی در مواجهه با مشکلات به امری رایج تبدیل شده است ولی مشکلات این نوع سیاست گذاری خودش هنگامی بروز میکند که سهم درآمدی دلارهای نفتی دچار شوک کاهشی شود،. در چنین شرایطی توانایی دولت در واردات برای تنظیم بازار کاهش پیدا کرده و صنایعی که در زمان رونق درآمدهای نفتی آسیب دیده اند نمی توانند تکیه گاه درآمدی و توسعه ای خوبی به جای درآمدهای نفتی باشند.

در حالیکه اظهار نظر افراد بدنه دولت و مجلس از کسری بودجه سال جاری متناقض است ولی برخی کارشناسان با بررسی صورت های مالی بانک ها و رشد پایه پولی، احتمال استفاده از منابع بانکی برای جبران کسری بودجه توسط دولت را رهگیری کرده اند، این درحالی است که قیمت نفت در سال جاری در سایه جنگ روسیه و اوکراین رشد قابل توجهی را کسب کرده بود ویک بهشت درآمدی را نصیب کشور های صادرکننده نفت کرد.

شنیده ها از قیمت نفت برای بودجه سال آتی نشان از خوش بینی در تخمین قیمت دارد، وقتی کشورهای صادرکننده اوپک قیمت نفت را در محدوده ۷۰ تا ۸۰ دلاری برای سال ۲۰۲۳ تخمین زده اند نفت ۸۰ دلاری بودجه ۱۴۰۲ با وجود پایداری تحریم ها بسیار خوشبینانه است زیرا تخفیفات بالای فروش نفت در شرایط تحریم نادیده گرفته می شود.بررسی قیمت فروش نفت روسیه بعد از اعمال تحریم ها نشان دهنده سهم بالای تخفیفات در کاهش درآمدهای نفتی در زمان تحریم ها دارد.

در چنین شرایطی اگر درآمد های فروش نفت دولت با محاسبات بودجه جور نیاید، دولت دچار کسری بودجه خواهد شد که هم توانایی دولت بر واردات و تنظیم قیمت ها کاهش پیدا می کند و تورم در بعضی بازارها که تحت تأثیر دلارهای نفتی کنترل شده بودند رشد می کند و هم اثرات تورمی کسری بودجه گریبانگیر اقتصاد خواهد شد، بررسی نوسانات قیمت دلار و نفت در ایران نشان داده که کاهش درآمدهای نفتی اثر مستقیم بر نوسانات ارزی در ایران داشته است و این نگرانی وقتی تشدید می شود که شنیده ها حاکی از بودجه انبساطی برای سال آتی است.

سخت گیری ها بر گواهی سکه تشدید شد

قیمت سکه امامی فعلا در مسیر پولبک به مقاومت قیمتی رشد کرده است، این درحالی است که سردار رادان به ریاست فرماندهی انتظامی منصوب شده و همین مسئله نگرانی از تشدید فضای امنیتی را در کوتاه مدت افزایش خواهد داد، به نظر می رسد انتصاب سردار رادان در کنار تغییر رییس کل بانک مرکزی در کوتاه مدت اهرم های اصلی بازارساز برای کنترل قیمت دلار است که می تواند رشد قیمت‌ها در این بازار را محدود کند.

بررسی معاملات سکه در بورس کالا نشان می‌دهد که افزایش قیمت سکه امامی در بازار آزاد، سخت گیری های هفته آخر آقای صالح آبادی رییس پیشین بانک مرکزی را به معاملات گواهی سکه بازگردانده و دامنه نوسانات سکه رفاه محدودتر شده است.