تتر، دلار را زیر گرفت/ طلا بلای جان بازار سکه شد!

سال ۱۴۰۱ قیمت تضمینی خرید گندم بر اساس قیمت جهانی گندم در آن زمان و  قیمت دلار  نیمایی به دست آمد ولی کشاورزان برای سال جاری با توجه به  افزایش قیمت دلار  خواهان افزایش قیمت خرید تضمین شده گندم هستند. در سال گذشته قیمت جهانی گندم به دلیل حمله روسیه به اوکراین دو برابر قیمت کنونی بود به همین خاطر با اعمال نصف شدن قیمت هر بوشل گندم و رشد قیمت دلار، قیمت منصفانه خرید گندم تغییر چندانی نمی‌کند ولی با توجه به آنکه ایران در منطقه خشکی قرار دارد که همسایگانش هم واردکننده عمده گندم و محصولات غذایی هستند گندم ایران خریدار در قیمت های بالاتر را دارد. کشاورزی ایران کاملا صنعتی نیست و بهره وری بالایی ندارد به همین دلیل با افزایش تورم و قیمت دلار در شرایطی که قیمت فروش رشد نکند اشتغال از کشاورزی کم می‌شود در حال حاضر در هر دو دقیقه یک روستایی کشاورزی را رها می کند که در صورتی که ناشی از صنعتی شدن کشاورزی نباشد و تولید کاهش یابد نیاز به تامین محصولات کشاورزی از واردات رشد می کند که بر منابع ارزی اثر مطلوبی ندارد.

با رشد قیمت دلار و تورم، کشاورز به دنبال افزایش قیمت محصولات و درآمد خودش است و در صورتی که نتواند درآمد خودش را افزایش دهد از شغل کشاورزی دست می‌کشد و به همین دلیل با وجود نصف شدن قیمت جهانی گندم کشاورز رشد قیمت دلار را مبنا قرار داده و برای قیمت‌گذاری به رشد قیمت دلار بهای بیشتری می‌دهد.

با اعمال تحریم ها بر کشور و برای خنثی‌سازی اثر تحریم ها میزان مبادلات تجاری با دلار کاهش یافت و مبادله با سایر ارزهای رایج در دستور کار قرار گرفت امروزه سهم دلار از تجارت خارجی کشور کاهش محسوسی داشته ولی قیمت گذاری کالاهای داخلی از گندم گرفته تا مسکن با دلار انجام میشود زیرا دلار رایج ترین ارز جهان است که مبنای قیمت گذاری و زبان مشترک پولی در جهان هست. تمام کشورها برای اعلام واقعیات و آمار اقتصادی در سطح بین المللی مجبور هستند تا ارقام را به دلار اعلام کنند تا در سطح جهانی قابل بررسی و مقایسه با سایر اقتصاد ها باشد. تجربه مشکلات و نوسانات ارزی در کشورهایی مانند زیمباوه، آرژانتین، ونزوئلا نشان میدهد که با افزایش فشار و مشکلات ارزی اهمیت دلار در قیمت‌گذاری افزایش می‌یابد.

در ایران هم با توجه به تجربه بیش از ۱۰ ساله تحریم های شدید، اهمیت دلار در قیمت گذاری افزایش پیدا کرده و اسکناس آمریکایی به عنوان بازار گردان و بازیگر اول سایر بازارها در شرایط کنونی برای تعیین قیمت نقش ایفا می کند. علاوه بر گندم که یک محصول تولید داخل است ردپای دلار در قیمت گذاری مسکن هم به عنوان نمونه دیگری از تولیدات داخلی دیده می‌شود.

بنا بر گزارشی که دنیای اقتصاد هم در روز قبل منتشر کرد میان افزایش قیمت دلار و رشد  قیمت مسکن  رابطه وجود دارد و فروشندگان و معامله گران به دنبال آن هستند که بتوانند این رابطه و معادله را کشف کنند تا به نشانگر دماسنج دلاری مسکن برسند و متوجه شوند متوسط قیمت ‌مسکن در تهران در نهایت تا چند دلار رشد خواهد کرد. به همین خاطر در شرایطی که دلار نقش مهمی در مبادلات و تجارت هم ندارد و سهم آن در تجارت کاهش محسوسی داشته ولی جایگاه خودش را به عنوان یکی از عوامل تعیین قیمت حفظ کرده و بررسی نحوه قیمت گذاری در بازارها نشان میدهد با آنکه از نقش و موقعیت خود در مبادلات تجاری عقب نشینی کرده ولی به عنوان بازار گردان اصلی تعیین قیمت در بازارها نقش خود را تقویت کرده است.

تعادل درهم و دلار تهران

روز قبل دلار تهران رشد کرد و  قیمت تتر  نسبت به سایر بازارها رشد بیشتری را تجربه کرد ولی  سکه امامی  در خلاف جهت دلار تغییر محسوسی نداشت. دلیل این اتفاق کاهش ارزش اونس طلا بود که به عنوان عامل تعیین کننده  قیمت طلا  در خلاف جهت قیمت دلار عمل کرد و اثر افزایشی رشد قیمت دلار را خنثی کرد.

اختلاف نرخ دلاری درهم و دلار آزاد به حداقل رسیده است که نشان می‌دهد انتظارات افزایشی از جانب درهم امارات هنوز بازار را تهدید نمی‌کند و  درهم امارات  و دلار تهران در تعادل هستند.