بازگشت پرحاشیه همتی به ساختمان بانک مرکزی/ از کنایه با اسم رمز کنترل تورم تا پیام مهم وزیر اقتصاد به تیم اقتصادی پزشکیان+ فیلم
به گزارش اقتصادنیوز، عبدالناصر همتی در حالی پس از سه سال برای شرکت در سی و چهارمین همایش بانکداری اسلامی در قامت وزیر اقتصاد دولت پزشکیان به ساختمان بانک مرکزی بازگشت که همچنان رئیس کل بانک مرکزی تغییر نکرده است و محمدرضا فرزین، چهره‌ای که حدود یک سال و نیم پیش و در دومین سال فعالیت دولت ابراهیم رئیسی سکان دار ساختمان شیشه‌ای میرداماد شد، میزبانی همایش یاد شده را بر عهده داشت؛ همایشی که البته فارغ از مسایل و موضوعات مطرح شده درباره نظام اقتصادی و بانکداری اسلامی در ایران، به محل نزاع تریبونی عبدالناصر همتی و مسئولان فعلی بانک مرکزی تبدیل شد. اما همتی در این نشست چه گفت و چه شنید؟
اولین کنایه با اسم رمز کنترل تورم و یک واکنش غیرمنتظره
عبدالناصر همتی در حالی در این همایش پشت تریبون حاضر شد که در بخشی از سخنان خود به اظهارات غلامرضا مصباحی مقدم، عضو شورای فقهی بانک مرکزی کنایه زد و با یادآوری «وظیفه بانک مرکزی در کنترل تورم»، گفت: «باید بپذیریم که بانک مرکزی مسئول کنترل تورم است و در قانون جدید هم با قاطعیت تاکید شده است که مسئولیت و وظیفه اصلی بانک مرکزی کنترل تورم است، تورم وظیفه بانک مرکزی است نه من ولی به بانک مرکزی کمک میکنیم.»
این در حالیست که مصباحی مقدم هم در سخنانی درباره کنترل تورم و چگونگی اجرای آن گفته بود: «ببینیم آقای همتی با تورم چه کار می‌کند؟»
البته ماجرا به همین نقطه ختم نشد و سخنان همتی درباره «وظیفه بانک مرکزی برای کنترل تورم» واکنش محمود بهمنی، رئیس اسبق بانک مرکزی هم در پی داشت که تاکید کرد «بانک مرکزی» و «وزارت اقتصاد» باید توامان به کنترل تورم بپردازند.
انتقاد از سیاست‌های بانک مرکزی
نقد سیاست‌های اعمال شده توسط بانک مرکزی در یک سال و نیم اخیر، محور دیگر سخنان وزیر اقتصاد بود. در واقع همتی به نوعی با کنایه به عملکرد محمدرضا فرزین در بانک مرکزی، از عدم همخوانی دو سیاست مهم به کار گرفته شده در بانک مرکزی سخن گفت.
وزیر اقتصاد دولت پزشکیان تاکید کرد نمی‌توان همزمان «سیاست تثبیت نرخ ارز» و «رها کردن نرخ بهره» را اجرا کرد و «دو سیاست متفاوت» را در پیش گرفت و «مشکل ناترازی بانک‌ها» مانع اجرای سیاست «رهاسازی نرخ بهره» خواهد شد.
واکنش به آمار متفاوت تورم در مرکز آمار و بانک مرکزی
حواشی اظهارات همتی درباره «تورم 35 درصدی» عاملی شد تا وزیر پزشکیان توضیح درباره آن را به جلسه امروز اختصاص دهد و با کنایه به منتقدان خود بگوید: «فکر کردند من نمی‌دانستم چه گفتم. در حالی مرکز آمار یک آمار دارد و بانک مرکزی آمار دیگری. مرکز آمار می‌گوید تورم 30 درصد است ولی بانک مرکزی می گوید 40 درصد است.»
در واقع وزیر امور اقتصاد به نوعی «عدم هماهنگی مرکز آمار ایران و بانک مرکزی» در «ارائه آمار تورم» را دستمایه نقد قرار داد و در نهایت از بانک مرکزی خواست تا به شکل شفاف به ارائه آمار واقعی از تورم در کشور بپردازد.
توضیح درباره وام ازدواج
«وام ازدواج جوانان» موضوع دیگری بود که همتی در این همایش به آن پرداخت. دومین موضوعی که به مانند «تورم 35 درصد»، به واسطه سخنان همتی طی روزهای اخیر در کانون توجه فعالان اقتصادی و زوج‌های جوان قرار گرفت. وزیر اقتصاد پیش از این با اشاره به صف طویل 300 هزار نفری متقاضیان دریافت وام ازدواج و محدودیت منابع مالی بانک‌ها پیشنهاد «طرح امکان تامین لوازم خانگی» مورد نیاز زوج‌های جوان را در کنار «پرداخت وام نقدی» ارائه کرده بود. همتی البته بر «بررسی» این موضوع و چگونگی اجرای آن هم تاکید داشت اما منتقدان برداشت‌های متفاوتی از این پیشنهاد کردند که با واکنش رئیس دستگاه اقتصادی کشور رو به رو شد.
همتی تاکید بر اینکه «کی گفتم به جای وام ازدواج کالا بدهید؟»، پیشنهاد مطرح شده درباره خود را تشریح کرد و گفت: «من گفتم اگر نیاز دارند و متقاضی هستند از این ابزار استفاده کنید.»
کنایه به علاقه‌مندان به حضور در هیات مدیره بانک‌ها
او همچنین به یکی دیگر از موضوعات چالش برانگیز اخیر، یعنی «وام میلیاردی هیات مدیره‌ها» ورود کرد؛ موضوعی که پس از افشای وام میلیاردی رئیس و هیات رئیسه سازمان بورس در هفته گذشته، سروصدای بسیار به پا کرد. براساس این خبر، در سال گذشته بانک‌ها بیش از ۹۰ هزار میلیارد تومان وام به کارکنان و مدیران خود داده‌اند که تنها 9 بانک از مجموع 29 بانک و موسسه اعتباری در کشور، سال گذشته، مجموعا 156میلیارد و750 میلیون تومان به 44 نفر عضو هیات مدیره خود پاداش دادند.
همتی با بیان اینکه «از وام میلیاردی هیات مدیره‌ها دفاع نمیکند» با کنایه به برخی افراد که سودای حضور در هیات های مدیره را دارند، توضیح داد: «برخی می‌گویند انگیزه ندارند هیات مدیره شوند! اگر ندارند پس چرا در این دو هفته در اتاق من را شکستند؟»
شرح سیاست‌های اقتصادی دولت چهاردهم و تک نرخی شدن ارز
اما سخنان همتی تنها به موضوعات یاد شده خلاصه نشد و او در ادامه این همایش و پس از واکنش به انتقادات و حواشی اخیر، به شرح سیاست های اقتصادی دولت چهاردهم پرداخت که مهم‌ترین آن پایان وضعیت چند نرخی در بازار ارز بود. وزیر اقتصاد معتقد است باید «قیمت ارز نیما افزایش» و «نرخ ارز آزاد پایین بیاید» و «ارز نیما به ارز آزاد نزدیک» شود.
اهمیت هماهنگی در تیم اقتصادی دولت
وزیر اقتصاد همچنین به «استقلال کارشناسی بانک مرکزی» اشاره و تاکید کرد «بانک مرکزی باید وظیفه خود را درست انجام دهد» و باید بپذیریم «وزیر اقتصاد به عنوان تنها عضو ستاد اقتصادی دولت» به «مجلس پاسخگو است» و «سیاست‌های اقتصادی پولی، ارزی و مالی» باید «در هماهنگی انجام شود». او همچنین خطاب به تیم اقتصادی دولت بیان کرد: «دوستان به این موضوع توجه کنند و ما هم به آنها برای تحقق این موضوع کمک میکنیم.»
رفع تحریم‌ها و نظام بانکی کشور
وضعیت فعلی نظام بانکی کشور، دیگر محور سخنان همتی بود. او در خلال سخنان خود به پیوستن به FATF هم اشاره کرد؛ یکی دیگر از اخبار اقتصادی مهم هفته گذشته که در نخستین جلسه شورای معاونین وزارت امور اقتصادی و دارایی در دولت چهاردهم بررسی شد. وزیر اقتصاد هم در جلسه امروز با تاکید بر اینکه «4 دهه از بانکداری اسلامی و تدوین بانکداری بدون ربا گذشته است»، بیان کرد: «سیستم بانکی در رقابت بین المللی حتی اگر تحریم های بین المللی برداشته شود و عضو FATF بشویم و از لیست سیاه در بیاییم باز هم آغاز شروع مشکلات سیستم بانکی ماست.»
همتی همچنین به حواشی «حمایت اخیر خود از کارمندان بانک‌ها» اشاره کرد و گفت: «من وظیفه دارم به عنوان وزیر اقتصاد از کارمندان بانکی دفاع کنیم؛ از همه دفاع میکنیم هفته قبل از کشاورزان دفاع کردیم که پولشان را بدهند، از پرستاران و بازنشستگان دفاع کردیم از همه دفاع می کنیم.»
دفاع فرزین از عملکرد بانک مرکزی
اما بازیگر دیگر همایش امروز محمدرضا فرزین، رئیس کل بانک مرکزی بود که همچنان پس از روی کار آمدن دولت چهاردهم در سمت خود باقی مانده است. فرزین در این همایش به دفاع از اقدامات یک و سال نیم اخیر بانک مرکزی پرداخت و با اشاره به رصد فعالیت بانک ها گفت: «سال گذشته به 8 بانک برنامه اصلاحی دادیم و به صورت ماهانه وضعیت این بانک ها را رصد و ارزیابی می کنیم.»
فرزین «اصلاح نظام بانکی» را نیازمند «کمک نظام اقتصادی کشور» دانست و با تاکید بر اینکه «برخی ناترازی ها در نظام بانکی» به «بخش دولتی و مجلس» مربوط است، گفت: «باید همه دستگاه های ذیربط برای رفع این ناترازی ها کمک کنند.»
ادامه سخنان رئیس کل بانک مرکزی درباره وضعیت نرخ رشد پول و تورم بود تا اولین موضوع مشترک سخنان وزیر اقتصاد و فرزین محسوب شود. او با اشاره به نرخ رشد ۲۳ درصدی پول گفت: «کاهش نرخ رشد پول نشان می‌دهد که انتظارات تورمی به دلیل آرامش در حوزه سیاست و اقتصاد کنترل شده است. همچنین نرخ رشد شبه پول نیز به ۲۹ درصد کاهش یافته است. کنترل نقدینگی و ثبات بخشی به بازار ارز دو لنگر اصلی کنترل تورم است و بانک مرکزی برای نقدینگی رشد ۲۳ مثبت و منفی ۲ درصدی را در سال جاری هدف گذاری کرده است. هرچند این نرخ در مردادماه به ۲۷.۵ درصد رسیده است، اما تلاش میکنیم با اعمال سیاست‌های پولی و انضباطی، نرخ رشد نقدینگی به هدف اعلام شده برسد.»
موضوع مهم دیگری که رئیس کل بانک مرکزی به آن پرداخت، وضعیت رشد اقتصادی بود و او ارائه آماری درباره «تولید ناخالص داخلی کشور»، تاکید کرد: «بر اساس برآوردهای اولیه «رشد 3.7 درصدی» را تجربه کردیم که در مقایسه با رشد 4.2 درصدی بهار سال گذشته کمتر بود.»
وام ازدواج دومین موضوع مشترک سخنان وزیر اقتصاد و رئیس کل بانک مرکزی بود و فرزین از وضعیت منابع وام ازدواج خبر داد و گفت: «قرار بود سال جاری ۱۴۴ همت وام ازدواج دهیم که با وام فرزندآوری به ۲۰۰ همت می‌رسد، اما در مجموع ۸۰۰ همت نیاز داریم و انتظار مردم و متقاضیان در صف بسیار بیشتر از این رقم است.»
