روایت آماری از رشد 9 ماهه پایه‌پولی در دهه 90/ پایه پولی چگونه منجر به افزایش قیمت‌ها می‌شود؟ + نمودار
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از اکوایران، حجم پایه‌پولی که در اسفند سال گذشته معادل یک هزار و 90 میلیارد تومان بوده در آذر امسال به یک هزار و 216 میلیارد تومان رسیده که نشان از رشد 11.4 درصدی پایه‌پولی در این 9 دارد.
براساس آمارهای بانک مرکزی از پایه‌پولی ، به نظر می‌رسد تنگنای مالی دولت در اثر تحریم‌ها در روند افزایشی پایه‌پولی و تورم تاثیر زیادی داشته است.
با این‌وجود رشد 9 ماهه این متغیر در سال گذشته و امسال کمتر از سال 1401 بوده است. می‌توان امیدوار بود که اگر این روند ادامه یابد تورم در اقتصاد کشور بیش از پیش کاهش یابد که البته این امر به رفع تحریم‌ها نیز به شدت وابسته است.
هر پولی که از بانک مرکزی به بیرون انتشار یابد و در جریان فعالیت‌های بانکی و خلق اعتبار قرار گیرد، پایه پولی یا پول پرقدرت نامیده می‌شود. از این جهت به این پول، پول پرقدرت گفته می‌شود، که وقتی از بانک مرکزی به بیرون انتشار می‌یابد، در یک فرایند خلق بدهی و سپرده‌گذاری به نقدینگی که به عبارتی به چاشنی تورم معروف است تبدیل می‌شود. این نقدینگی نیز در نهایت خود را در افزایش قیمت کالاها و خدمات در اقتصاد نشان می‌دهد که آن را تورم می‌گویند. لذا سیاستگذاران پولی در یک اقتصاد برای کنترل تورم اقدام به کاهش رشد پایه پولی کرده و از این طریق تب تورم در اقتصاد را آرام می‌کنند.
منابع پایه پولی شامل خالص دارایی خارجی بانک مرکزی ، خالص بدهی دولتی و خالص بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی است. در سمت مصارف نیز سکه و اسناس به عنوان تعهدات بانک مرکزی و حساب ذخیره قانونی و ذخایر اضافی قرار می‌گیرند.
با این‌وجود برخی کارشناسان اقتصادی باور دارند که اصلی‌ترین عامل تورم، خلق درون‌زای نقدینگی توسط دولت و سیستم بانکی است. به عبارت دیگر این اقتصاددانان معتقدند که جهت علیت از نقدینگی به سمت پایه‌پولی است و نه از پایه‌پولی به سمت نقدینگی. از همین‌رو تمرکز در سیاست‌های مالی و پولی باید به کنترل کسری بودجه دولتی و شبکه بانکی معطوف باشد.
مشروح این گزارش را در اکوایران با تیتر «ذوب هسته تورم‌ساز در 1403؛ رشد پایه پولی در کف 7 ساله+ نمودار» بخوانید.
