انتظارات درآمدی دولت از بورس در 1400
به گزارش اقتصادنیوز، دولت در شرایطی بودجه سال آینده را به مجلس تقدیم کرد که همگان از کسری بودجه و افزایش رقم آن صحبت می‌کنند. گفته می‌شود دولت به همه گزینه‌ها برای افزایش درآمد و تامین منابع لازم برای کاستن از حجم کسری بودجه متوسل شده است. یکی از ردیف‌های درآمدی دولت مالیات اخذ شده از نقل و انتقال سهام در بازار سرمایه است که دولت دوازدهم در بودجه سال آینده میزان آن را 14 هزار میلیارد تومان برآورد کرده است.
بر اساس اعلام شرکت سپرده‌گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه، میزان درآمد مالیاتی دولت از نقل‌وانتقال سهام در بازار سرمایه طی ۶ ماهه اول سال جاری ۱۳ هزار و ۱۷۰ میلیارد تومان بوده است که نسبت به رقم هزار و 17 میلیارد تومانی ۶ ماهه اول سال گذشته رشد ۹۲ درصدی نشان می‌دهد. به بیان دیگر دولت طی 6 ماه ابتدای سال حدود 11 هزار و 400 میلیارد تومان مازاد بر رقم پیش بینی شده در قانون بودجه از محل مالیات بر نقل و انتقال سهام درآمد به دست آورده است.
از آن جایی که مالیات بر نقل و انتقال سهام 0.5 درصد است، رقم 13 هزار و 170 میلیارد تومانی درآمد مالیاتی از این محل به معنی آن است که ارزش معاملات بازار در 6 ماهه نخست امسال رقمی معادل 2 هزار و 634 تریلیون تومان (2,634,000 میلیارد تومان) داشته است. اما پس از رشد بی سابقه شاخص بورس و ورود بیش از 100 هزار میلیارد تومان نقدینگی به بازار سهام در نیمه اول سال 1399، بورس از انتهای فصل تابستان روندی نزولی پیدا کرد، به طوری که از 20 مرداد ماه تا پایان آذرماه خالص خروج پول حقیقی از بورس 43 هزار و 880 میلیارد تومان بوده است که 23 هزار میلیارد تومان آن به فصل پاییز اختصاص دارد. در نتیجه به نظر می‌رسد انتظار دولت تحت تاثیر رشد ارزش معاملات در 6 ماه نخست سال بر افزایش درآمدها از این ردیف بودجه‌ای شکل گرفته و در بودجه سال آینده انتظارات و برآورد خود را بیان کرده است. اما رقم 14 هزار میلیارد تومانی به چه معناست؟
انتظار دولت برای رونق بورس
دولت در لایحه بودجه سال آینده رقم بودجه عمومی را 929 هزار میلیارد تومان پیش بینی کرده است که نسبت به سال 99، 366 هزار میلیاردتومان معادل 65 درصد افزایش یافته است. در نتیجه هزینه‌های عمومی دولت افزایش چشم‌گیری داشته است، برخی‌ها معتقدند افزایش هزینه‌ها و کسری بودجه موجب شده برآورد دولت از منابع درآمدی خوش‌بینانه انجام شده باشد.
دولت دوازدهم در حالی در لایحه بودجه 1400 پیش بینی کرده که درآمدش از محل مالیات بر نقل و انتقال سهام 14 هزار میلیارد تومان باشد که این رقم در قانون بودجه سال 99، 2 هزار و 300 میلیارد تومان بود. رقم مالیات بر نقل و انتقال سهام در کل سال 97 و 98 به ترتیب معادل 330 و 3 هزار و 314 میلیارد تومان بوده است.
افزایش 600 درصدی رقم مالیات بر خرید و فروش سهام به این معنی است که دولت انتظار دارد بورس در سال آینده پررونق باشد. با توجه به نرخ 0.5 درصدی مالیات بر خرید و فروش سهام، رقم 14 هزار میلیارد تومانی برآورد شده یعنی این رقم 0.5 درصد کل ارزش معاملات بازار سهام در سال آینده خواهد بود. در واقع دولت انتظار دارد ارزش معاملات بورس در سال آینده 2 هزار و 800 تریلیون تومان (2,800,000 میلیارد تومان) باشد.
در 9 ماه ابتدای سال ارزش معاملات بازار سرمایه 3 هزار و 608 تریلیون تومان (3,608,218 میلیارد تومان) بوده است، اگر ارزش معاملات فصل زمستان را برابر با پائیز در نظر بگیریم، درآمد دولت از محل نقل و انتقال سهام در کل سال 99 رقمی معادل 22 هزار و 913 میلیارد تومان خواهد بود. در نتیجه به نظر می‌رسد که پیش‌بینی دولت واقع‌بینانه بوده است.
پیش بینی بر مبنای فصل پاییز
اگر ارزش معاملات بورس در 4 فصل سال 1400 را برابر با ارزش معاملات پائیز 99 در نظر بگیریم، ارزش معاملات کل سال 1400 رقمی معادل 3 هزار و 897 تریلیون تومان (3,897,000 میلیارد تومان) خواهد بود و با توجه به نرخ 0.5 درصدی مالیات، درآمد مالیات دولت از محل نقل و انتقال سهام در سال 1400 رقمی معادل 19 هزار و 484 میلیارد تومان خواهد بود.
در نتیجه هرچند که به نظر می‌رسد رونق بورس در نیمه اول سال 99 دیگر تکرار نخواهد شد اما پیش بینی رقم 14 هزار میلیارد تومانی واقع بینانه بوده است.
اما نکته هشدار دهنده این است که روند خروج پول‌های حقیقی از بورس که از پایان مردادماه آغاز شد، تا پایان پائیز ادامه داشته است. با توجه به خروج 23 هزار میلیارد تومانی پول‌های حقیقی در فصل پائیز، بورس برای تکرار رقم ارزش معاملات این فصل در فصل‌های آینده به ورود پول‌های حقیقی نیاز دارد.
