مردم کشورهای جهان برای تامین برق چقدر هزینه می‌کنند؟
نظام تعرفه‌گذاری انرژی برق در کشور ما به صورت پلکانی طراحی شده است اما قیمت‌های مطرح شده در هر پلکان مصرف هیچ تناسبی با قیمت تمام شده تولید و توزیع برق ندارد.
ایرانی‌ها از هر ۱۰۰ هزار تومان درآمد، ۲۰۰ تومان هزینه برق می‌پردازند
به استناد آخرین جزئیات منتشر شده از وضعیت تعرفه برق در ایران، قیمت هر کیلووات ساعت برق در اولین پله یعنی مصرف بین ۰ تا ۱۰۰ کیلووات ساعت در ماه معادل ۵۶ تومان هزینه دارد.
با افزایش مصرف نیز قیمت‌ها افزایش یافته و در آخرین پله مصرفی یعنی مازاد بر ۶۰۰ کیلووات ساعت استفاده از انرژی برق ۴۱۹ تومان برای مشترکان خانگی هزینه دارد.
در همین راستا، با تصویب طرح برق امید در هیئت وزیران از ابتدای آبان ماه سال جاری، تعرفه برق خانوارهای کم مصرف که کمتر از ۱۰۰ کیلووات ساعت برق در طول ماه استفاده می‌کنند، رایگان خواهد شد.
حال فرض کنید، این مصوبه در کشور اجرایی نشده باشد. با در نظر گرفتن این فرض اگر شما یک خانوار با حداقل درآمد ثابت در کشور باشید، به استناد آمار، ۱ میلیون و ۹۱۰ هزار تومان در ماه درآمد دارید. حال اگر این خانوار در جرگه خانوارهای کم مصرف قرار گیرد، در بیشترین حالت با مصرف ۱۰۰ کیلووات ساعت انرژی برق باید مبلغ ۵۶۰۰ تومان را برای بهای انرژی برق پرداخت کند.
یک تقسیم ساده مشخص می‌کند، این خانوار کم مصرف در هر ماه ۰.۲ درصد از درآمد خود را بابت پرداخت بهای انرژی هزینه می‌کند. به عبارت دیگر، از هر ۱۰۰ هزار تومان درآمد این خانوار ۲۰۰ تومان برای هزینه برق می‌رود. البته که پس از اجرای طرح برق امید همین هزینه اندک نیز از خانوارهای کم مصرف گرفته نمی‌شود.
حال که از سهم هزینه برق در سبد درآمدی خانوارهای کم مصرف ایرانی با خبر شدیم، بهتر است، پیرامون میانگین تعرفه برق سایر کشورهای دنیا اطلاعاتی کسب کنیم.
خانوارهای ترکیه‌ای ۵۳ برابر ایرانی‌ها هزینه برق می‌دهند
در همین راستا، با در نظر گرفتن نرخ دلار ۲۵ هزار تومانی، متوسط قیمت هر کیلووات ساعت انرژی برق در کشوری نظیر استرالیا معادل ۸ هزار ۴۵۰ تومان هزینه دارد. از طرفی، مشترکان عراقی نیز به طور متوسط برای قیمت هر کیلووات ساعت برق حدود ۳۰۰۰ تومان می‌پردازند.
مقایسه قیمت برق در ایران با قیمت سایر کشورهای جهانی بیانگر آن است که متوسط هزینه برق خانگی در کشورهای استرالیا، آلمان، بلژیک، آمریکا، ترکیه و عراق به ترتیب ۱۷۸، ۱۶۲، ۱۴۸، ۷۰، ۵۳ و ۶۳ برابر متوسط قیمت برق خانگی در ایران است.
مردم کشورهای محتلف به نسبت درآمد چه هزینه برای تامین انرژی برق می‌پردازند
ممکن است این موضوع برای شما مطرح شود که میزان درآمد کشورها عنوان شده نیز بسیار بیشتر از ایران است و طبیعی است که آن‌ها بهای بیشتری برای برق بپردازند.
به منظور بررسی این مسئله، شاخص سهم هزینه برق از سبد حداقل درآمد کشورهای مختلف را بررسی می‌کنیم. این شاخص از تقسیم هزینه برق ماهانه خانوارهایی با مصرف ۱۰۰ کیلووات ساعت در ماه بر حداقل درآمد ماهانه کشورهای مختلف محاسبه می‌شود. به عبارت دیگر با این شاخص می‌توان به این سوال پاسخ داد، خانوارهای ساکن کشورهای مختلف از هر ۱۰۰ هزار تومان درآمد خود چه مبلغی را برای پرداخت هزینه ۱۰۰ کیلووات ساعت برق مصرف می‌کنند.
در همین راستا، مشخص شد که استرالیایی‌ها و آلمانی‌ها ۱.۷ درصد از درآمد خود را برای پرداخت انرژی برق هزینه می‌کنند. همچنین خانوارهای انگلیسی نیز ۱.۵ درصد از حقوق خود را به پرداخت انرژی برق تخصیص می‌دهند.
در شرایطی که خانوارهای ایرانی تنها ۰.۲ درصد از حقوق ماهیانه خود را برای پرداخت هزینه برق مصرف می‌کنند، خانوارهای ساکن در ترکیه و عراق مجبور به تخصیص ۲.۶ درصد و ۳.۲ درصد از درآمد خود برای تامین انرژی برق هستند.
بنابراین، با مقایسه شاخص سهم هزینه انرژی برق از درآمد کشورهای مختلف دانستیم که خانوراهای ایرانی در بین کشورهای مورد بررسی کمترین بخش از درآمد خود را برای تامین برق مصرف می‌نمایند و این انرژی در کشور ما ارزان تر از هرجای دنیا به دست مصرف کننده می‌رسد.
چرا برق در ایران برای مشترکان خانگی ارزان است؟
در همین راستا باید گفت، ایران از معدود کشورهای جهان است که حاکمیت در آن یارانه انرژی پرداخت می‌کند. به عبارت دیگر، وقتی هزینه تولید و توزیع ۱ کیلووات انرژی برق با فرض تقریبا رایگان بودن هزینه سوخت نیروگاهی معادل ۶۰۰ تومان هزینه دارد، مشترک خانگی استفاده کننده کمتر از ۶۰ تومان از این هزینه را پرداخت کرده و ما به تفاوت این قیمت در قالب یارانه انرژی توسط دولت و از منابع متعلق به مردم تامین می‌شود.
در همین راستا، محمد پورحمید، با اشاره به این نکته که دولت در سال گذشته ۸۶ هزار میلیارد تومان برای پرداخت یارانه حامل‌های انرژی پرداخت کرده است، گفت: «با در نظر گرفتن نرخ ۲۵۰۰۰ هزار تومان برای هر دلار، خوب است بدایند، یارانه انرژی پرداخت شده توسط دولت ۲۱۵۰ هزار میلیارد تومان معادل ۴.۳ برابر بودجه عمومی سال جاری است.»
همین پرداخت یارانه انرژی سبب شده تا برق در ایران به یکی از ارزان‌ترین برق‌های دنیا برای مشترکان خانگی تبدیل شود و پرداخت هزینه انرژی در کشور فاصله زیادی با سایر کشورهای دنیا داشته باشد.
