خبرسازان عرصه سیاست، از دخترِ آیت‌الله و احمدی‌نژاد تا کاندیداهای توئیت باز

سال ۱۳۹۹ درحالی در فضای سیاسی کشور پایان یافت که شیوع ویروس کرونا و مشکلات اقتصادی بر کشور سایه انداخته بود و همین موضوع بر التهاب فضای سیاسی افزود. در این سال مجلس دهم به کار خود پایان داد، مجلس یازدهم روی کار آمد، دولت دوازدهم ماه‌های پایانی کار خود را طی کرد و با نزدیک شدن به روزهای انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم در خرداد ۱۴۰۰، بازار تحرکات و اظهارات جنجالی سیاسیون داغ شد و مجموع این شرایط سبب شد در بسیاری موارد شاهد تنزل ادبیات سیاسی در کشور باشیم.

در این میان برخی در فضای مجازی فعال شدند و توییتر و اینستاگرام را به جولانگاهی برای نقد و حمله به این و آن بدل کردند ، بعضی در روزهای کرونایی سفرهای انتخاباتی را آغاز کردند و عده ای هم با تغییر مواضع و افشاگری سعی در جذب مخاطب داشتند.

احمدی‌نژاد؛ گام به گام با حاشیه‌ و جنجال

حالا هشت سالی هست که جایگاهی در قدرت سیاسی کشور ندارد اما همچنان تیتر یک رسانه هاست؛ رفتارهای ساختارشکنانه محمود احمدی نژاد نه تنها تمامی ندارد بلکه هر روز با انتشار مصاحبه جدیدی در رسانه های داخلی، خارجی و حتی رسانه های فارسی زبانِ خارج از کشور شاهد تغییر مواضع یا اعلام نظر تازه ای از او هستیم.

یک روز از حجاب اجباری انتقاد می کند، روزی می گوید شجریان و حبیب گوش می دهد و دیگر روز خطاب به آنجلینا جولی تویی می زند. اما حواشی به اینجا ختم نمی شود؛ ماجرای اتهام او به غلامعلی حدادعادل وقتی که گفته بود احمدی نژاد در انتخابات رد صلاحیت می شود هم خبرساز شد. احمدی نژاد او را به دست بوسی فرح متهم کرد و حامیان حدادعادل هم احمدی نژاد را به بوسیدن مادر چاوز.

از سویی تحرکات انتخاباتی احمدی نژاد رنگ و بویی تازه گرفته و علاوه بر سفرهایی که در روزهای کرونایی به بعضی شهرهای کشور داشته، تجمع هوادارانش در روز ۲۲ بهمن را در محله نارمک ترتیب داد.

توییت ها و پیام های ویدئویی اش به زبان انگلیسی، مطرح کردن ادعایی مبنی بر اینکه قصد ترور او وجود دارد و ادعایش درباره آزمایش داروی کرونا بر روی ۳۵۰۰ ایرانی هم مسائلی بود که واکنش مسئولان را در پی داشت.

داستان نامه نگاری های احمدی نژاد هم که تمامی ندارد؛ او این نامه‌نگاری‌ها را از زمان ریاست جمهوری اش با ارسال نامه به جرج بوش و آنگلا مرکل، ژاک شیراک و سارکوزی و پاپ بندیک شانزدهم و اوباما آغازکرد، سال ۹۹ هم به جوزف بایدن(بعد از پیروزی در انتخابات آمریکا) و پوتین و محمد بن سلمان نامه نوشت تا کلکسیون نامه نگاری هایش را کامل کند و این روسای جمهور هم از نامه‌هایش بی نصیب نباشند.

دخترِ خبرسازِ آیت‌الله

انتقادات فائزه هاشمی، فرزند مرحوم هاشمی رفسنجانی به عملکرد اصلاح طلبان در سال منتهی به انتخابات ۱۴۰۰ بیش از پیش مطرح می شد، او که خود عضو حزب کارگزاران سازندگی است مانند دیگر هم حزبی هایش سعی کرد از هر تریبون نظرات خود را مطرح کند تا جایی که حتی اعلام کرد عده ای از اصلاح طلبان به هر قیمتی می خواهند در حاکمیت بمانند.

نام «فائزه» اما آنجا به تیتر رسانه ها شد که در اظهارنظری گفت «دوست داشتم ترامپ رای بیاورد.»  او دلیل این را هم امکان تغییر در سیاست‌های داخلی کشور معرفی کرد. اظهار نظری که چندان به مذاق برادرش، محسن که بر مسند ریاست شورای شهر نشسته خوش نیامد و برای همین هم دست به قلم شد و اعتراض خود را با یک نامه سرگشاده به سمع و نظر همگان رساند. او در این نامه از خواهرش خواست که به خاطر مواضعش عذرخواهی کند. 

هرچند پیش از این نامه‌ محسن هاشمی کم و بیش از اختلاف نظر فرزندان هاشمی سخن به میان آمده بود و حتی فائزه هاشمی از تمایل برادرش برای کنترل دیگران صحبت کرده  بود؛ اما با پاسخ فائزه به محسن هاشمی این اختلاف نظرها عیان‌تر شد. او در پاسخ به محسن نوشت: «به او حق می دهم چون برای خودش آینده ای ترسیم کرده و دنبال حذف موانع است.»

اختلاف در خانواده آیت‌الله هاشمی آنجا بیشتر شد که محمد هاشمی برادر آیت‌الله هاشمی رفسنجانی نیز بلافاصله بعد از محسن در مصاحبه‌ای اعتراضش را به اظهارات فائزه نشان داد و یاسر هاشمی پسر دوم آیت‌الله نیز دست به قلم شد تا به نوعی هم صحبت‌های برادر را تائید کند.

سال ۹۹ رو به پایان بود که فائزه هاشمی باز به تیتر رسانه ها بازگشت، اواعلام کرد در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ کاندیدا خواهد شد هرچند گفت که از آن جایی که من سابقه‌ی زندان، پرونده و حکم دارم قطعا ردصلاحیت می‌شوم اما از آن جایی که اعتقادم به ثبت نام زنان در انتخابات است اگر لازم باشد این کار را به‌صورت نمادین انجام خواهم داد،  فقط برای ثبت نام و نه ادامه‌ی ماجرا، چون با شرایط فعلی بنای ورود به انتخابات حتی برای رأی دادن ندارم.

علی مطهری و دوری از عرصه سیاسی

۹۹ نخستین سال دوری علی مطهری از مجلس شورای اسلامی بود. او بعد از ۱۲ سال از صندلی های سبز بهارستان خداحافظی کرد. خداحافظی ای که با رد صلاحیت او در جریان انتخابات مجلس یازدهم همراه بود و همین موضوع باعث رویارویی جدی مطهری با شورای نگهبان شد. تا جایی که از هر فرصت برای اعتراض به عملکرد اعضای این شورا و نظارت استصوابی آن استفاده می کرد و حتی اعلام کرد که درخواست مناظره با آیت الله جنتی(رئیس شورای نگهبان) را دارد. او با نگارش نامه‌ای سرگشاده خطاب به رهبر انقلاب هم به روند ردصلاحیت‌ها از سوی شورای نگهبان در انتخابات مجلس اعتراض کرد.

حضور علی مطهری در فضای مجازی هم پررنگ تر شد، توییت های او پیرامون انتقاد از تغییر تابلوی خیابان شجریان، تسخیر سفارت آمریکا، تصویب نشدن لوایح FATF، رئیس جمهوری نظامیان و حمایت از بهبود روابط با عربستان و دفاع از چرخاندن ارازل و مجرمان در خیابان ها مورد توجه بود.

او در روزهای پایانی سال ۱۳۹۹ هم اعلام کرد که می خواهد کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری سیزدهم شود؛ هرچند احتمال تایید صلاحیت او با توجه به پیشینه روابطش با شورای نگهبان با اما و اگرهایی رو به روست.

اولین کاندیدای نظامی انتخابات ۱۴۰۰

به نظر می رسد حسین دهقان بعد از پایان مسئولیت در وزارت دفاع دولت یازدهم  مقدمات حضور در انتخابات ۱۴۰۰ را کلید زد و با تدوین برنامه، رفته رفته خود را بیش از پیش به مردم شناساند. مصاحبه با رسانه های خارجی درباره سیاست خارجی ایران، نوع ارتباط ایران با آمریکا و تحریم ها، گام های نخست سردار دهقان بود.

گام بعدی حضور در فضای مجازی و شبکه اجتماعی توییتر بود. ارتباط با کاربران همچنین موضع گیری های مختلف دهقان را بیشتر معرفی کرد که این حضور خالی از حاشیه هم نبوده تا جایی که او گفت: «حضور نظامیان در انتخابات حق شهروندی آنان است.» و همین کافی بود تا هجمه ها به سمت او سرازیر شود.

او نخستین چهره نظامی بود که رسما برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ اعلام کاندیداتوری و تاکید کرد به نفع هیچکس کنار نمی رود. در همین راستا به قم هم سفر کرد و دیداری با مراجع تقلید داشت. هرچند روزنامه اصولگرای جوان معتقد است که دهقان از سمت مشاور رهبری خود سواستفاده می کند.

سودای ریاست جمهوریِ برادر محسن

تحرکات، اظهارات و فعالیت های محسن رضایی در سال ۹۹ نشان از آن داشت که او همچنان سودای تکیه بر صندلی ریاست جمهوری را در سر می پروراند. او که ید طولایی در کاندیداتوری دارد از فرماندهان نظامی ارشد جمهوری اسلامی ایران است و تاکنون بارها در انتخابات مجلس شورای اسلامی و ریاست جمهوری شرکت کرده اما هربار در کسب آرا موفق نبوده است.

با نزدیک شدن به موسم انتخابات ۱۴۰۰ به نظر می رسد او هم می خواهد  در قامت یک کاندیدای نظامی با ژست اقتصاددان بودن و البته گریز زدن گاه و بیگاه به فضای دیپلماتیک، رأی مردم را به سمت خود بکشاند. او در گفت و گویی از ایده رئیس جمهور نظامی هم دفاع کرده است.

اظهارات او به ویژه در فضای توییتر در سال ۹۹ بیش از پیش خبرساز بود؛ از شرط و شروط گذاشتن برای مذاکره با آمریکا، تاخیر در تصویب FATF، تا انتقاد از سقط جنین و ساز و کارهای بورس و برجام.

حضور جنجالی سردارِ سپاه در انتخابات

فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا بود، تا همین دو هفته پیش که استعفا داد تا برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ آماده شود. استعفایی که چند روزی خبرساز شد. ساعات اولیه این استعفا تعدادی از سایت های اصولگرا خبر از برکناری او دادند اما متن استعفای او یک ساعت و نیم پس از خبر برکناری منتشر شد. بعد از آن یک فیلم از سوی هواداران او در حرم مطهر رضوی منتشر شد که نشان می داد در روزهایی که سفر ممنوع است، بدون رعایت پروتکل های بهداشتی در حرم حاضر شده که این موضوع واکنش کاربران فضای مجازی را هم به همراه داشت.

البته گمانه زنی ها درباره حضور او در انتخابات از ماه ها پیش آغاز شده و اسمش بر سر زبان ها افتاده بود. هرچند اصولگرایان تاکنون از کاندیداتوری او حمایت نکردند و به نظر می رسد به دلیل ناشناخته بودن شخصیتش، ترجیح می دهند اشتباه سال ۸۴ را تکرار نکنند.

حدادعادل در پیچ و خمِ حاشیه

غلامعلی حدادعادل که به نظر می رسد در سال های اخیر بیش از پیش به بازنشستگی سیاسی نزدیک شده، سال ۹۹ را با جنجال های زیادی سپری کرد و مدت ها چهره خبرسازی بود. هرچند او هنوز سودای لیدری جریان اصولگرا را در سر می پروراند اما روی کار آمدن چهره های جدید و قدرت گرفتن آنها در مجموعه اصولگرایی، تا حدی حداد را کنار زده است.

اولین ماجرای حاشیه ساز او در سال ۹۹ مربوط به زمانی است که پرویز فتاح، رئیس بنیاد مستضعفان انگشت اتهامی به سوی او برد و اعلام کرد حدادعادل باید ساختمان مدرسه فرهنگ در خیابان فرشته تهران که متعلق به بنیاد مستضعفان است را پس دهد.

حدادعادل در نهایت اعلام کرد آنچه را که از بنیاد گرفته بود با اجازه رهبری بوده است و در برخی موارد زمین و ملک به بنیاد پس داده شد؛ او درباره فرزندانش و حقوقی که به آنها در مدرسه فرهنگ پرداخت می‌شود نیز توضیحاتی داد که خودش باب جدیدی برای جنجال آفرینی آغاز کرد تا جایی که برخی معتقد بودند حدادعادل اگر سکوت می‌کرد و پاسخ نمی‌داد بهتر از این دفاعیه بود.

هرچند فتاح از حدادعادل و دیگر کسانی که نام برده بود عذرخواهی کرد اما برخی براین اعتقادند که حاشیه های ایجاد شده برای حدادعادل که نامش در لیست کاندیداهای ۱۴۰۰ بود بسیار گران تمام شد. شاید حدادعادل مجبور باشد قدم های سیاست ورزی اش را در همین سازکارهای مقطعی و گاه و بیگاه انتخاباتی بردارد و فراتر از آن رویایی نداشته باشد.

ماجرای دیگر مصاحبه ای بود که حدادعادل در آن اعلام کرد احمدی نژاد حتی اگر کاندیدا شود ردصلاحیت خواهد شد. این اظهارات باب جدیدی از رویارویی حداد و احمدی نژاد آغاز کرد و به نامه نگاری و انتشار پیام ویدئویی میان این دو انجامید و هر دو گویی کینه ای چند ساله را علنی کردند.

فتاح و اتهام‌زنی به چپ و راست

نام پرویز فتاح آن زمان بر سر زبان ها افتاد که در یک گفت و گوی زنده تلویزیونی ادعاهایی مالی علیه برخی چهره ها مطرح کرد. ادعاهایی که پای تعدادی از شخصیت های نام آشنای سیاسی اعم از اصلاح طلب و اصولگرا مانند سیدمحمد خاتمی، محمود احمدی نژاد، غلامعلی حدادعادل، علیرضا زاکانی، معصومه ابتکار، شهین‌دخت مولاوردی و برخی نهادها چون مجمع تشخیص مصلحت نظام را به میدان آورد و بازار بیانیه و جوابیه به او در چند روز داغ شد و نهایتا فتاح از گفته‌های خود عذرخواست و بسیاری این عذرخواهی را پایانی بر سیاست ورزی رییس بنیاد مستضعفان به ویژه در انتخابات دانستند.

درحالی که برخی احتمال حضور او در انتخابات ۱۴۰۰ را مطرح می کردند و پیش بینی می شد شاید مورد حمایت پایداری ها هم قرار بگیرد اما او خود هم در گفت و گویی احتمال حضورش در انتخابات را رد کرد و در ماه های پایانی سال ۹۹ کمتر کسی از او به عنوان یک کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری در سال ۱۴۰۰ نام می برد.

مرد توییت‌بازِ سیاست

استراتژی ضرغامی پس از پایان دوره ریاستش بر صدا و سیما و ماندگاری در عرصه سیاست ابتکاراتی چون صبحانه‌های سیاسی؛ فعالیت در فضای مجازی توییت‌ها و اظهاراتی علیه دولت بود. در سالی که گذشت هم در توییتر از هر بابی سخن گفت؛ وضعیت اقتصادی، نقد و حمله به دولت، تعداد فالوئرهای کیم کارداشیان، رابطه با آمریکا و ...

او که خود را در نیمکت جمهوری اسلامی آماده هرکاری می‌داند، تا روزهای پایانی سال گذشته درباره حضور یا عدم حضور خود به عنوان نامزد انتخابات سخنی نگفت اما اگر حضور نیافتنش در سخنرانی‌های مناسبتی سال گذشته را به گفته خودش به عنوان فرار از شائبه انتخاباتی بودن آن‌ها بدانیم، می‌توان گفت که او برای ریاست جمهوری مشتاق است اما اینکه مردم و همفکرانش مشتاق این حضور باشند؛ علامت سوال و البته بر اساس تحلیل‌هایی بعید است.

پرحاشیه‌ترین امام جمعه

جمعه ای نمی گذرد مگر اینکه احمد علم الهدی در خطبه های نماز جمعه مشهد اظهاراتی واکنش برانگیز و جنجالی مطرح نکند. سال ۹۹ هم با اینکه چند وقتی نماز جمعه ها به دلیل شیوع ویروس کرونا تعطیل بود، اما بعد از آن علم الهدی در خطبه های مجازی نماز جمعه هر هفته از هر دری سخن گفت. یک هفته حمله به دولت و برجام بود، هفته دیگر واکنش به دیدار پاپ و آیت الله سیستانی و اینکه پاپ فرستاده آمریکا بوده و دیگر روز درخواست از مردم برای عزاداری در محرم و راه اندازی کارناوال ها در نیمه شعبان در روزهایی کرونایی.

از همان روزهای اوج شیوع ویروس کرونا هم بارها اعلام کرد که تعطیلی حرم و نماز جمعه راه علاج نیست و همین موضوع واکنش بسیاری از مردم و کارشناسان را در فضای مجازی در پی داشت. او حتی کرونا را نعمت خدا می دانست.

اظهار نظرات علم الهدی درباره مضرات پیشگیری از بارداری، لزوم صدا نزدن همسر با اسم کوچک، شرط و شروط برای دوچرخه سواری زنان و خائن خطاب کردن هرکس دم از مذاکره بزند هم مدت ها حاشیه ساز شد.

از خرافه تا واقعیت

شاید خطبه ها و اظهارات کاظم صدیقی مانند علم الهدی همواره با حاشیه همراه نباشد اما در سال ۹۹ سخنی از او مطرح شد که صدای بسیاری از روحانیون و شخصیت های دینی را درآورد.

صدیقی در اظهاراتی در رسانه ملی پس از درگذشت آیت الله مصباح، گفت که  او زمان غسل دادن چشمانش را باز ، یک نگاه مهربانانه‌ای کرده و دوباره چشمانش را بسته است. ادعایی که هرچند بعد از واکنش های فراوان منجر به عذرخواهی صدیقی شد اما فضای پرحاشیه ای درباره فوت آیت الله مصباح ایجاد کرد.

از دیگر سخنان حاشیه ساز او می توان به توصیه های انتخاباتی از تریبون نماز جمعه و اینکه کرونا را بلای خدا و نتیجه گناهان مردم دانست، اشاره کرد.

معترضِ تنها

هرچند نام مصطفی میرسلیم در یک لیست انتخاباتی با محمدباقر قالیباف قرار گرفت و هر دو با حمایت اصولگرایان وارد مجلس یازدهم شدند، اما دعوای او با قالیباف و رقابت بر سر کرسی ریاست مجلس خیلی زود آغاز شد و تداوم یافت.

میرسلیم حتی ادعایی در خصوص پرداخت رشوه ۶۵ میلیارد تومانی قالیباف در زمانی مسئولیت در شهرداری تهران برای خارج کردن طرح تحقیق و تفحص از شهرداری تهران، از دستورکار مجلس دهم را مطرح کرده بود و دعوا تا جایی بالا گرفت که اعلام شد رئیس مجلس هم از میرسلیم نماینده تهران شکایت کرده است و بازار حاشیه و اتهام زنی داغ بود.

هرچند نهایتا سخنگوی هیات نظارت بر رفتار نمایندگان از رد ادعای دریافت ۶۵ میلیارد تومانی میرسلیم درباره تفحص از شهرداری تهران در این هیات به دلیل قانع کننده نبودن دلایل، اسناد و مستندات محکمه پسند خبر داد اما کنابه های میرسلیم به قالیباف و نوع عملکرد هیئت رئیسه مجلس یازدهم تمامی نداشت.

جنجال های دیگر میرسلیم انتقاد و حملاتی به دولت بود تا جایی که به عنوان یکی از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام در مخالفت جدی با لوایح FATF گفت که پذیرش این لوایح  باعث براندازی جمهوری اسلامی می شود.

میرسلیم در حاشیه دیگری در توئیتی، فضای مجازی را لجام گسیخته و شبهه آفرین خواند هرچند که خود یکی از فعالان فضای مجازی است!

در روزهای پایانی سال ۹۹ هم حزب موتلفه اسلامی از میرسلیم به عنوان یکی از نامزدهای این حزب برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ نام برد هرچند که او درجریان انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۶ ناکام بود.

سیلی به سرباز، توهین به رئیس‌جمهور

نام علی اصغر عنابستانی، نماینده سبزار در مجلس به دلیل توهین به رئیس جمهور در ماه های آغازین کار مجلس یازدهم مطرح شد. او چه در فضای مجازی و توئیتر و چه در تریبون‌هایی که مجلس در اختیارش قرار داده از هیچ انتقادی با چاشنی توهین فروگذاری نکرد. عنابستانی که در دولت محمود احمدی‌نژاد مدیرکل امور اجتماعی استانداری خراسان رضوی در دولت نهم و پس از آن معاون استانداری این استان و فرماندار شهرستان سبزوار و استاندار استان چهارمحال و بختیاری در دولت دهم بود مدام  از کلماتی درباره دولت و رئیس جمهور استفاده می‌ کرد که در ادبیات نمایندگی اگر نگوییم بی‌سابقه باید بگوییم که نادر بود.

اما افول اخلاقی در مجلس یازدهم و توسط این نماینده مجلس به همین توهین های کلامی ختم نشد و بهمن ماه ۹۹، با انتشار ویدئویی پدیده ای دیگر از عنابستانی به نمایش گذاشته شد.

در این ویدئو سرباز پلیس راهور می گوید که به دلیل ممانعت از عبور اتومبیل نماینده مجلس از خط ویژه از او سیلی خورده است. عنابستانی ابتدا این موضوع را تکذیب کرد و گفت اصلا از اتومبیل خود خارج نشده، بعد از گذشت سه روز با فشار افکار عمومی و اعلام پلیس راهنمایی  و رانندگی مبنی بر اینکه فیلم برخورد فیزیکی عنابستانی با سرباز وجود دارد، این نماینده مجلس عذرخواهی کرد.