شرط آمریکا برای رفع تحریم ها

اظهارات سخنگوی کاخ سفید ساعاتی بعد از اتمام نشست کمیسیون مشترک برجام که بعدازظهر امروز (جمعه) با حضور هیأت‌های ایران و گروه ۱+۴ در وین از سر گرفته شده بود مطرح شده است.

سخنگوی کاخ سفید گفت در چهارمین دور «گفت‌وگوهای غیرمستقیم» با ایران بر سر برجام «پیشرفت‌هایی حاصل شده است.» او گفت تداوم گفت‌وگوها میان مذاکره‌کنندگان نشانه خوبی برای آینده است.

ساعاتی قبل‌تر، «جو بایدن»، رئیس‌جمهور آمریکا گفت ایران در مذاکرات وین جدی است، اما تا چه اندازه جدی است و آماده انجام چه اقداماتی است روشن نیست.

جو بایدن سیاست «فشار حداکثری» که دولت پیش از او بعد از خروج از برجام علیه ایران در پیش گرفت را «شکست‌خورده» توصیف کرده اما تا کنون اقدامی در جهت بازگشت از آن سیاست انجام نداده است.

«دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور سابق آمریکا بعد از خروج از برجام در راستای سیاستی موسوم به «فشار حداکثری» علاوه بر بازگرداندن تحریم‌های متوقف‌شده ذیل این توافق و اعمال تحریم‌های جدید به سیاست‌هایی تحریک‌آمیز مانند ترور سردار «قاسم سلیمانی»، فرمانده سابق نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی روی آورد.

تئوری ترامپ این بود که این سیاست‌ها می‌تواند جمهوری اسلامی ایران را به مذاکره بر سر توافقی جدید به جای «برجام» وادار کند.

او روز ۲۰ ژانویه سال جاری میلادی در حالی از قدرت کنار رفت که در تحقق این هدف شکست خورده بود. ترامپ به دلیل نداشتن راهبرد در قبال ایران، تشدید بی‌مورد تنش‌ها با این کشور و جدا کردن مسیر آمریکا از متحدانش از سوی منتقدانش آماج انتقادات تند قرار گرفت.

جو بایدن اعتراف کرده که این سیاست‌ها شکست خورده اما تا کنون اقدامی برای بازگشت از سیاست‌های دولت پیشین کشورش و بازگشت به برجام انجام نداده است.

رفع تحریم‌ها مهم‌ترین اقدامی است که آمریکا باید برای بازگشت به این توافق انجام دهد، اما واشنگتن گفته در حال ارزیابی این مسئله است که کدام تحریم‌ها باید رفع شوند.

«محمد جواد ظریف»، وزیر امور خارجه ایران در مقاله‌ای که چندی پیش در مجله «فارن‌افرز» منتشر کرده بود شرط بازگشت آمریکا به برجام را رفع بی‌قید و شرط تمامی تحریم‌های اعمال‌شده (imposed)، بازاعمال‌شده (reimposed) یا دوباره برچسب‌گذاری‌شده (relabaled) اعلام کرده بود.

دولت بایدن از سوی دیگر شرط بازگشت به برجام را عقب‌نشینی ایران از اقدامات جبرانی‌ای عنوان کرده که تهران در واکنش به خروج آمریکا از برجام و محقق نشدن وعده‌های طرف‌های اروپایی در دستور کار قرار داده است.

جمهوری اسلامی ایران با اشاره به اینکه اصرار یا عجله‌ای برای بازگشت آمریکا به برجام ندارد تأکید کرده واشنگتن با توجه به نقض یکجانبه برجام در جایگاهی نیست که برای اجرای این توافق شرط بگذارد.

یک مقام وزارت خارجه آمریکا در یک تماس تلفنی با خبرنگاران روز گذشته تصریح کرد دولت جو بایدن آن دسته از تحریم‌های ترامپ را که با برجام ناسازگار نیستند حفظ خواهد کرد. او گفت: «می‌خواهم وارد جزئیات شوم اما دوباره می‌گویم، اگر معتقد باشیم حفظ یک تحریم با بازگشت به برجام سازگار نیست آماده‌‌ایم آن را برداریم. اما اگر تصورمان این باشد که که حفظ یک تحریم با برجام سازگار است آن را حفظ می‌کنیم.».

در چهارمین دور نشست وین که امروز برگزار شد مقرر شد بلافاصله رایزنی‌های کارشناسی و فنی و کار بر روی متون پیش نویس آغاز شود.

برخی رسانه‌های غربی ادعا کرده‌اند تحریم‌هایی که آمریکا برای بازگشت به برجام باید بردارد یکی از موارد مهم اختلاف میان طرف‌ها در این گفت‌وگوها است.