دکورهای چهار دوره مناظره های انتخاباتی در تلویزیون+عکس
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از ایسنا، صداوسیما که از انتخابات سال ۸۸ بحث مناظرههای داغ و پرحاشیه بین کاندیداها را به رسمی جدی تبدیل کرده است، در انتخابات سال ۹۲ از مناظره دو به دو، به مناظره گروهی رسید و برای انتخابات ۹۶ هم همین رویه را ادامه داد؛ ساختاری که به نظر می رسد در انتخابات ۱۴۰۰ هم ادامه دار باشد.
ساخت دکور مناظره های انتخابات ریاست جمهوری از اوایل امسال در استودیو ۱۱ ساختمان تولید جام جم آغاز شده است. استودیو ۱۱ محلی برای ضبط مناظره های پیشین هم بوده است و البته برنامه هایی چون «نود» و «هفت» هم زمانی در همین استودیو ضبط و پخش می شدند.
برای ساخت مناظره های انتخاباتی سال ۱۴۰۰، استودیو ۱۱ از ماه ها قبل تخلیه شد و اقداماتی مانند تعویض و تغییر شبکه فرسوده نور استودیو و ایجاد زیرساخت برای ۱۴۰ خط نور، تعویض میکسر صدا و اقدامات فنی برای استفاده ۸ دوربین و بازسازی شبکه حرکتی و تلسکوپی پروژکتورها و نصب پروژکتور های جدید LED انجام شد.
مناظره ۹۶؛ دکوری که از یک عکس ایده گرفت
سال ۹۶، طراحی دکور مناظره ها به امیرحسین میرطالب سپرده شد که زمانی طراحی دکور برنامه «نود» را هم عهده دار بود. او خرداد ۹۲ در گفتگویی با ایسنا با انتقاد از دکور مناظره های ۸۸ ، چنین اظهار کرده بود: «مردم علاوه بر اینکه میخواهند نظرات یک رییسجمهور را بشنوند باید به نوع حرکت، ظاهر، پوشش، لباس و حتی نحوه عکسالمعلهای او توجه کنند؛ نه اینکه آنها را پشت میزی ببینند که تقریبا تا گردنشان را پوشانده است.»
او با اشاره به اهمیت کُنش های نامزدها در دکور، تاکید کرده بود که اگر فضای مناظرهها تخصصی و میزهای آن استاندارد باشد، کسی نمیتواند برگه بالا ببرد و مدام نشان دهد.
هرچند باز هم در جریان مناظره های پیشین تلویزیونی، برخی نامزدها از تمهید نشان دادن برگه به دوربین بهره گرفتند؛ اتفاقی که به نظر می رسد هیچ طراح دکوری نمی تواند جلوی آن را بگیرد!
سرانجام با بهره گیری از تجارب گذشته و نگاهی به همین مسائل، دکور مناظره ها در سال ۹۶ طراحی شد و شاید به خاطر همین نگاه بود که میزهای نامزدها مانند سال ۹۲ همچنان در یک خط واحد قرار گرفتند.
ایده اولیه دکور مناظره ها در سال ۹۶، از یک عکس در راهپیمایی ۲۲ بهمن به ذهن طراح رسیده بود و برای رسیدن به یک فرم، اولین چیزی را که مد نظر قرار داده بود، شعار «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» بود.
در جمع بندی نهایی برای طراحی کار هم به این جمله رسیدند؛ «انتخابات با تکیه بر قانون اساسی زیر پرچم مقدس جمهوری اسلامی در بستر آزادی». سپس برای بیان این مفهوم از المان هایی استفاده کردند که نماد تک تک کلمات بالا باشد. یعنی پرچم جمهوری اسلامی نماد استقلال، برج آزادی نمادی از آزاداندیشی و صندوق های رای نشان دهنده دموکراسی و جمهوریت ایران.
مناظره ۹۲؛ دکوری که بعد از یک قسمت تغییر کرد
برگزاری مناظره ها در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۲، سرانجام در سوم خرداد ماه به تایید کمیسیون تبلیغات انتخاباتی رسید که پس از اتفاقات سال ۸۸، تصمیم حساسی هم تلقی می شد. در نهایت قرار شد سه برنامه مناظره با حضور تمامی نامزدها به مدت ۲۱۰ دقیقه برگزار شود. تمام مناظرهها زنده در ساعت ۱۶ و از شبکه یک با اجرای مرتضی حیدری پخش شدند که چهار سال بعد هم به عنوان مجری مناظره های انتخابات دوازدهم به کار خود ادامه داد.
پخش نخستین قسمت از برنامه مناظره در سال ۹۲، انتقادهایی را متوجه این برنامه کرد که در ادامه تغییراتی را به دنبال داشت. حذف برخی بخش ها و پرسیدن سوال های یکسان از تمامی نامزدها، از جمله این تغییرات بود. ضمن اینکه دکور مناظره هم تغییر کرد و نامزد سوالشونده به جای اینکه در کنار دیگران بایستد، مقابل آنها ایستاد. در ادامه هم دو مناظره بعدی با همین روال روی آنتن رفت.
مناظره ۸۸؛ دکوری که چهار روزه ساخته شد
اما سال ۸۸ را باید شروعی برای تولید و پخش مناظره های انتخاباتی در صداوسیمای کشورمان دانست؛ ساختار برنامه سازی جذاب که به استناد آمارهای صداوسیما به لحاظ میزان بیننده همواره فاصله معناداری با پربینندهترین برنامههای تلویزیون در زمان خود داشتهاند.
ساختار مناظره های انتخاباتی البته کمی دیر در تلویزیون ما شکل گرفت و در همان زمان، تولید و پخش مناظره ها در سایر شبکه های تلویزیونی دنیا در مناسبتی مانند انتخابات، سالها بود که امری معمول و تاثیرگذار در میزان مشارکت و نتایج انتخابات تلقی می شد.
امیر آبروانی که تجربهی ساخت اولین دکور مناظره های انتخاباتی در تلویزیون را عهده دار بوده است، در سال ۹۲ به ایسنا گفته بود، «چهار سال قبل، برای اولین بار قرار بود مناظرههای تلویزیونی به روی آنتن بروند. برای طراحی دکور استرس خیلی بالایی داشتم و فشار زیادی بر من وارد شد؛ چرا که طراحی و اجرای دکورها در عرض چهار روز انجام شد.»
آبروانی همچنین درباره ویژگی های یک دکور خوب مناظره چنین اظهار کرده بود، «در دکور برنامههای مناظره هویت ایرانی باید حفظ شود؛ ضمن اینکه دکور باید در شأن کاندیداهای ریاست جمهوری و موضوع برنامه باشد. همچنین مسائل دیپلماتیکی که خیلی مهم تلقی میشوند باید در دکورها رعایت شود.»
مناظره ۱۴۰۰؛ امید برای رفع اشکالات قبلی
صداوسیما به تازگی از دکور جدید برنامه های انتخاباتی خود رونمایی کرد و البته پخش تصاویر دکور استودیو ۱۱ که اختصاصا به مناظره ها تعلق دارد، در نهایت به معرفی نامزدهای نهایی و مشخص شدن تعداد آنها موکول شد و تا آن زمان فقط فضای کلی استودیو آماده می شود.
تعداد میزها به تعداد نامزدهای انتخاباتی که توسط شورای نگهبان معرفی می شود بستگی دارد و پس از آن است که فاز نهایی ساخت دکور که به گفته مسوولان امر، زمان چندانی هم نمی برد، آغاز خواهد شد.
همچنین امید می رود در طراحی این برنامه، برخی مشکلاتی که پیش از این به مناظره های انتخاباتی صداوسیما وارد دانسته شده است، برطرف شود. مشکلاتی چون شُبهه ارتباط نامزدها با خارج از استودیو، استفاده نکردن از رابط ناشنوایان، خلاء حضور بانوان در مقام مجری به عنوان قشری مهم از جامعه ایرانی، استفاده از میز و صندلی های ناراحت برای نامزدها، استفاده از پس زمینه ای نامناسب و به کارگیری همزمان چند المان یا نوشته به نحوی که در ذهن بیننده تداخل و مزاحمت ایجاد کند، استفاده از رنگ هایی نامتناسب با المان های ملی، مذهبی و فرهنگی کشورمان و ... .