نکاتی مهم که درباره واکسن آنفلوآنزا باید بدانید

در یادداشت دکتر مهتاب ربانی‌اناری، متخصص گوش و حلق و بینی، آمده است: «هر سال در شروع فصل پاییز، ویروس‌های آنفلوآنزای فصلی که در طبیعت در گردش هستند شناسایی و اطلاعات مربوط به آنها از سراسر جهان جمع‌آوری می‌شود تا واکسن آنفلوآنزای مناسب ساخته و روانه بازار شود.

واکسن هر سال با سال قبل متفاوت است که این اختلاف به همان مسأله تغییر ژنتیکی ویروس‌های در گردش برمی‌گردد. واکسن‌های آنفلوآنزا می‌توانند به شکل تزریقی یا اسپری بینی تجویز شوند که در ایران فرم تزریقی موجود است. فرم‌های تزریقی علیه سه یا چهار نوع شایع و خطرناک ویروس آنفلوآنزا ایمنی می‌دهند. توجه داشته باشید واکسن آنفلوآنزا بر علیه ویروس‌های دیگر مولد سرماخوردگی یا کرونا ویروس‌ها ایمنی نمی‌دهد و این تصور نادرست است که با زدن این واکسن در برابر هر نوع سرماخوردگی ایمن می‌شویم. توصیه سازمان‌های بهداشتی در دنیا آن است که تقریبا همه افراد با سن بیش از شش ماه، حتی خانم‌های باردار این واکسن را دریافت کنند. در کودکان زیر شش ماه یا افرادی که سابقه حساسیت به اجزای واکسن یا تخم‌ مرغ را دارند، تزریق این واکسن ممنوع است. در کودکان شش ماهه تا هشت سال‌هایی که برای اولین‌ بار واکسن را دریافت می‌کنند تعداد دفعات تزریق، دو بار با فاصله یک ماه است و نوع واکسن آنفلوآنزا برای آنها باید با مشورت پزشک تعیین شود.

زمان مناسب تجویز این واکسن از حدود نیمه شهریور تا اوایل آبان است تا قبل از شروع دوره بیماری در طبیعت، ایمنی ایجاد شود. از زمان تزریق واکسن آنفلوآنزا تا ایجاد ایمنی حدود دو هفته طول می‌کشد و چنانچه طی این دو هفته فرد با ویروس‌های آنفلوآنزا مواجه شود از آنجا که هنوز ایمنی حاصل نشده‌ است، خطر ابتلا وجود دارد. واکسن آنفلوآنزا علاوه بر کاهش میزان ابتلا، از میزان بستری در بیمارستان و مرگ‌ومیر ناشی از آنفلوآنزا نیز می‌کاهد.

سال گذشته به‌ علت شیوع کووید-۱۹ بیشتر افراد رعایت فاصله‌گذاری، ماسک‌زدن و شستن دست‌ها را داشتند و شاید به این علت بود که بیماری آنفلوآنزا به شکل خفیف‌تر و با ابتلای کمتر خودش را نشان داد اما دانشمندان بر این باورند که ممکن است این الگو تغییر کند و ابتلا به این دو بیماری با هم اوج بگیرد. لذا جنبه احتیاط آن است که ضمن ادامه دستورالعمل‌های بهداشتی هم واکسن کووید-۱۹ و هم واکسن آنفلوآنزا تزریق شود. قبلا گفته می‌شد بهتر است بین این دو واکسن ۱۴ روز فاصله باشد اما بر اساس آخرین اطلاعات علمی، ‌حتی دو واکسن را می‌توان همزمان تزریق کرد. اگر تاکنون واکسن کووید-۱۹ را دریافت نکرده‌اید در اسرع‌ وقت آن را تزریق کنید و برای تزریق واکسن آنفلوآنزا فقط تا حدود هفت آبان (پایان اکتبر) وقت دارید. عوارض شایع واکسن آنفلوآنزا جزئی و شامل تورم و قرمزی محل تزریق، سردرد، تهوع، تب و بدن درد است. یادمان باشد بر اساس علائم بالینی نمی‌توان بیماری کووید-۱۹ و آنفلوآنزا را از هم تشخیص داد و برای افتراق این دو، انجام تست‌های تشخیصی لازم است.»