با لرزش دست‌ها چه کنیم؟

در صورت بروز لرزش دست باید به پزشک مراجعه کنید. بسیاری از افراد دست‌های لرزان را به بیماری پارکینسون مرتبط می‌دانند، اما بیشترین علت لرزش دست “لرزش اساسی” است.

لرزش اساسی به طور معمول بزرگسالان را تحت تاثیر قرار می‌دهد، اما به خوبی قابل درک نیست. تصور می‌شود ناشی از اختلال در عملکرد طبیعی در قسمت‌هایی از سیستم عصبی مرکزی مانند مخچه است که این نوع لرزش برای برخی در خانواده‌ها ایجاد می‌شود.

محققان به طور قطع مطمئن نیستند چه عواملی باعث وقفه عصبی می‌شود و چگونه می‌توان آن را متوقف کرد، همچنین در مورد اینکه آیا لرزش اساسی فرآیندی مخرب است یا خیر مشخص نیست. افرادی که دارای لرزش اساسی هستند لرزش‌های مکرری را تجربه می‌کنند که هنگام حرکت نیز بدتر می‌شوند. لرزش قابل کنترل نیست و اغلب در دست ها، بازوها، سر و تار‌های صوتی رخ می‌دهد.

برای مقایسه افراد مبتلا به بیماری پارکینسون به طور معمول عضلات در حالت استراحت نیز می‌لرزند و هنگام استفاده از عضلات شاهد کاهش لرزش هستند، همچنین دست‌های لرزان می‌توانند به دلیل موارد زیر ایجاد شوند:

لرزش در دست می‌تواند بدون علت یا به عنوان نشانه یک بیماری زمینه‌ای رخ دهد. همان طور که در بالا هم گفته شد لرزش دست‌ها علامت تهدید کننده زندگی نیستند، اما می‌توانند فعالیت‌های روزمره فرد را مختل کنند. در بیشتر افراد لرزش خفیفی در دست‌ها دیده می‌شود و این امر به ویژه هنگامی که دست‌ها را به صورت مستقیم جلوی بدن می‌گیرند قابل توجه است.

شدت لرزش‌ها می‌تواند زیادتر هم باشد که شرایط مختلفی می‌تواند در بروز لرزش بیشتر نقش داشته باشد. به گزارش هلث لاین، در این مقاله به بررسی علل رایج لرزش دست و روش‌های درمانی آن‌ها می‌پردازیم.

لرزش یک اختلال حرکتی شایع محسوب می‌شود، انقباض عضلانی غیرارادی و ریتمیک باعث لرزش می‌شود. لرزش بیشتر در دست‌ها دیده می‌شود، اما احتمال می‌رود در بازوها، سر، تار‌های صوتی، تنه و پا‌ها نیز رخ دهد. لرزش می‌تواند به صورت متناوب باشد یا هر چند وقت یک بار اتفاق بیفتد یا ثابت باشد. گاهی لرزش به خودی خود ایجاد می‌شود و برخی اوقات نشان دهنده وجود یک مشکل پیرامون سلامتی فرد است.

دستان لرزان حین انجام برخی کار‌ها مانند نوشتن و طراحی باعث بروز مشکل شوند، همچنین ممکن است فردی با لرزش دست‌ها در نگهداری و استفاده از وسایل و ظروف مانند کارد و چنگال نیز با مشکل روبرو شود. بیش از ۲۰ نوع لرزش وجود دارد، اما بیشتر آن‌ها در قالب دو گروه تقسیم می‌شوند:

لرزش در حالت استراحت: این حالت هنگام شل شدن ماهیچه‌ها مانند دستان در آغوش رخ می‌دهد.

لرزش‌های عملی: اغلب لرزش‌ها لرزه‌های عملی هستند یعنی هنگامی که عضلات منقبض می‌شوند به دلیل حرکت ارادی رخ می‌دهد.

به طور معمول مسائل مربوط به مغز به عنوان مسئول لرزش شناسایی می‌شوند. در برخی موارد علت بروز آن ناشناخته است، اما اغلب لرزش ناشی از شرایط عصبی، اختلالات حرکتی یا سایر مشکلات سلامتی است.

برخی از شرایط عصبی که می‌توانند باعث لرزش دست شوند عبارتند از:

مولتیپل اسکلروزیس (MS): بسیاری از مبتلایان به ام اس تا حدی دچار لرزش می‌شوند، این امر اغلب هنگامی ایجاد می‌شود که بیماری به مناطقی از مسیر سیستم عصبی مرکزی آسیب برساند که حرکت را کنترل می‌کند.

سکته مغزی: سکته مغزی ایسکمیک زمانی رخ می‌دهد که لخته خون باعث انسداد شریان شود و از رسیدن خون به مغز جلوگیری کند. این عارضه می‌تواند باعث آسیب پایدار به مسیر‌های عصبی و منجر به لرزش شود.

ضربه مغزی: آسیب دیدگی مغزی همچنین می‌تواند به اعصابی که در هماهنگی حرکت نقش دارند آسیب برساند. لرزش دست احتمال می‌رود هنگامی رخ دهد که صدمه‌ای روی اعصاب خاصی تاثیر بگذارد.

بیماری پارکینسون: بیش از ۲۵ درصد از افراد مبتلا به پارکینسون دارای لرزش مربوط به عمل هستند، همچنین لرزش حین استراحت شایع تری در یک یا هر دو دست دارند. لرزش به طور معمول از یک طرف بدن شروع می‌شود و به احتمال زیاد به طرف دیگر بدن گسترش می‌یابد. لازم به ذکر است لرزش در دوره‌های استرس یا احساسات شدید بارزتر می‌شود.

موارد زیر نمونه‌ای از اختلالات حرکتی است که باعث لرزش دست می‌شود:

لرزش اساسی: این یکی از شایع‌ترین اختلالات حرکتی است که علت آن هنوز ناشناخته است. لرزش به طور معمول دو طرف بدن را درگیر می‌کند، اما در اکثر مواقع در دست بیشتر دیده می‌شود. هنگامی که شخص در حال حرکت است، همچنین هنگام ایستادن به طور معمول رخ می‌دهد. ژنتیک معمولا مسئول نیمی از موارد لرزش اساسی است.

لرزش دیستونیک: در یک فرد مبتلا به دیستونی مغز پیام‌های نادرستی ارسال می‌کند که در نتیجه آن عضلات بیش از حد فعال می‌شوند و در آن‌ها حالت‌های غیرطبیعی و حرکات نامطلوب پایدار ایجاد می‌شود. بزرگسالان جوان و افرادی که در سنین میانسالی هستند به احتمال زیاد دچار لرزش دیستونیک می‌شوند که می‌تواند در هر عضله‌ای ایجاد شود.

موارد زیر نیز می‌تواند باعث بروز لرزش در دست شود:

-شرایط روانی مانند افسردگی یا اختلال استرس پس از سانحه

-اختلالات دژنراتیو ارثی مانند آتاکسی ارثی یا سندرم ایکس شکننده

-سوءمصرف یا ترک الکل

-مسمومیت با جیوه

-پرکاری تیروئید یا تیروئید پرکار

-نارسایی کبد یا کلیه

-اضطراب یا وحشت

همچنین برخی از دارو‌ها نیز می‌توانند باعث بروز لرزش در دست‌ها شوند، مانند:

-برخی از دارو‌های آسم

-آمفتامین‌ها

-کافئین

-کورتیکواستروئید‌ها

-دارو‌هایی که برای درمان برخی اختلالات روانپزشکی و عصبی استفاده می‌شود

چگونه از لرزش دست جلوگیری کنیم؟

اگر یک بیماری زمینه‌ای مانند پرکاری تیروئید مسئول لرزش دست باشد به طور معمول وقتی فرد تحت درمان قرار می‌گیرد شرایط بهتر می‌شود. اگر لرزش یک عارضه جانبی باشد اغلب با تغییر دارو از بین می‌رود. موارد زیر نیز می‌تواند کمک کند:

محدود کردن یا اجتناب از موادی که می‌توانند باعث ایجاد لرزش شوند مانند کافئین و آمفتامین که لرزش فرد را کاهش ممی دهد یا از بین می‌برد.

فیزیوتراچی می‌تواند ضمن تقویت هماهنگی و تعادل، کنترل، عملکرد و قدرت عضلات را نیز بهبود بخشد. یک متخصص کاردرمانی می‌تواند به افراد مبتلا به لرزش برای ادامه فعالیت‌های روزمره کمک کند.

اگر اضطراب یا وحشت مسئول لرزش باشد احتمال می‌رود فرد از تمرین تکنیک‌های آرام سازی مانند تمرینات تنفسی بهره‌مند شود.

گزینه‌های درمان با توجه به علت بروز لرزش دست شما تعیین می‌شود، گرچه هیچ درمان قطعی برای بیشتر لرزش‌ها وجود ندارد، اما اگر لرزش دست شما ناشی از وجود یک بیماری زمینه‌ای باشد درمان آن ممکن است لرزش را کاهش دهد یا از بین ببرد.

اگر کافئین، الکل یا سایر محرک‌ها روی لرزش تاثیر می‌گذارند حتما حذف آن‌ها را از رژیم خود در نظر بگیرید. اگر لرزش از عوارض جانبی دارو است با پزشک خود در مورد گزینه‌های جایگزین یا تغییر دوز مصرفی دارو صحبت کنید.

اگر لرزش دستان شما ناشی از لرزش اساسی است که هیچ درمانی برای آن وجود ندارد. این مشکل که اغلب در نوجوانی یا در دهه ۴۰ آغاز می‌شود با افزایش سن تشدید می‌شود.

درمان‌ها ممکن است برخی از علائم را تسکین دهند. انواع درمانی که استفاده می‌شود به شدت لرزش و عوارض جانبی احتمالی هر گزینه درمانی بستگی دارد، بنابراین خود فرد به همراه پزشک می‌تواند گزینه‌های درمانی بهتر با توجه به شرایط خود را پیش بگیرد.

با پزشک خود در مورد روش‌های درمانی صحبت کنید

اگر لرزش دست‌ها یا علائم لرزش اساسی را تجربه می‌کنید حتما به پزشک مراجعه کنید. پزشک به احتمال زیاد چندین انجام چندین آزمایش را برای شما تجویز می‌کند تا سایر احتمالات را قبل از تشخیص بررسی ومورد ارزیابی قرار دهد. پس از تشخیص می‌توانید با پزشک در مورد گزینه‌های درمانی صحبت کنید. در صورت خفیف بودن لرزش و عدم تداخل در فعالیت‌های روزمره ممکن است درمان لازم نباشد.

اگر مدیریت لرزش بیش از حد دشوار شود می‌توانید گزینه‌های درمانی را دوباره مرور کنید. یافتن موردی که با حداقل عوارض جانبی برای شما خوب جواب بدهد ممکن است زمان بر باشد. با پزشک و هر درمانگر یا متخصصی که به آن‌ها مراجعه می‌کنید درباره بهترین روش درمانی با توجه به شرایط خود مشورت کنید.

بیشتر انواع لرزش قابل درمان نیستند و لرزش خفیف به طور معمول به درمان نیاز ندارد. اگر این لرزش بر کیفیت زندگی روزمره شما تاثیر می‌گذارد بسیاری از گزینه‌های درمانی در دسترس هستند.

برای لرزش اساسی پزشک احتمال می‌رود مسدود کننده‌های بتا مانند پروپرانولول، متوپرولول یا نادولول را برای شما تجویز کند، همچنین احتمال می‌رود دارو‌های ضد تشنج مانند پریمیدون برای شما تجویز شود.

پزشکان اغلب برای مدیریت موارد پیشرفته دارو‌های خاص بیماری مانند لوودوپا و کاربی دوپا تجویز می‌کنند.

مسدود کننده‌های بتا، دارو‌های ضد اضطراب و ضد تشنج از جمله گزینه‌های درمانی برای افراد مبتلا به لرزش مرتبط با ام اس است.

اگر پزشکان نتوانند علت بروز لرزش را تشخیص دهند احتمال می‌رود دارو‌های آرامبخش برای فرد تجویز کنند. برخی ممکن است تزریق سم بوتولینوم یا بوتاکس را تجویز کنند اگرچه این موارد منجر به ضعف انگشتان می‌شود.

اگر فردی به دارو پاسخ ندهد یا لرزش شدیدی داشته باشد که به طور قابل توجهی بر زندگی وی تاثیر بگذارد پزشک ممکن است مداخلات مانند تحریک عمقی مغز (DBS) را توصیه کند.

تحریک عمقی مغز باید توسط یک پزشک انجام شود تا یک مولد کوچک را زیر پوست در قسمت بالای قفسه سینه قرار دهد. این سیگنال‌های الکتریکی را به الکترود‌های کاشته شده در تالاموس بخشی از مغز که برخی حرکات غیر ارادی را هماهنگ و کنترل می‌کند، می‌فرستد. پزشکان از این روش برای درمان لرزش مرتبط با بیماری پارکینسون، لرزش اساسی یا دیستونی استفاده می‌کنند.

احتمال می‌رود با افزایش سن لرزش دست‌ها تشدید شوند البته دارو‌های خاص، موادی مانند کافئین و اضطراب نیز می‌توانند باعث بروز لرزش شوند. اگر لرزش ادامه یافت یا بدتر شد به نحوی که مانع انجام فعالیت‌های روزمره فرد شود باید به پزشک مراجعه کند.