قبلا دختران‌ 6 و 8 ساله ام را فروختم اکنون کلیه‌ام را می فروشم!

هیچ شغلی وجود ندارد. با این وجود، این زن ۵۰ساله برای دو پسرش که یکی فلج است و دیگری بیماری روانی دارد باید هزینه درمان را فراهم کند. هم چنین، شوهرش نیز نیاز به دارو دارد. او می‌گوید: «من مجبور شدم دو دخترم یکی هشت و دیگری شش‌ساله را بفروشم». رحمتی می‌گوید که چند ماه پیش دختران‌اش را به مبلغ ۱۰۰۰۰۰ افغانی (تقریباً ۷۰۰ پوند) به خانواده‌هایی که نمی‌شناسد فروخت. دختران‌اش تا زمانی که به سن بلوغ برسند نزد او می‌مانند و سپس به غریبه‌ها تحویل داده می‌شوند.

در افغانستان این امری غیر معمول نیست که برای دختر از سنین پایین همسر در نظر گرفته شود. خانواده دختر او را در خانه بزرگ می‌کنند تا زمانی که وقت ترک خانه فرا رسد. با این حال، با عمیق‌تر شدن بحران اقتصادی در افغانستان، خانواده‌ها گزارش می‌دهند که کودکان را در سنین پایین‌تر تحویل می‌دهند، زیرا نمی‌توانند هزینه تغذیه آنان را تامین کنند. با این وجود، فروش آینده دخترانش تنها گزینه دردناکی نبود که «رحمتی» مجبور به انتخاب آن شد. او از بیرون خانه‌اش در زاغه هرات می‌گوید: «به دلیل بدهی و گرسنگی مجبور شدم کلیه‌ام را بفروشم».

به گفته سازمان ملل متحد، افغانستان در آستانه «بحران انسانی» و «فروپاشی اقتصادی» قرار دارد. خشکسالی، کووید-۱۹ و تحریم‌های اقتصادی اعمال شده پس از به دست گرفتن قدرت توسط طالبان در آگوست ۲۰۲۱ میلادی، پیامد‌های فاجعه باری برای اقتصاد افغانستان داشته اند. افزایش چشمگیر نرخ تورم منجر به افزایش شدید قیمت مواد غذایی شده است.

مدتی است که تجارت کلیه در افغانستان رو به رشد بوده است. با این وجود، از زمانی که طالبان قدرت را به دست گرفتند قیمت و شرایط تجارت غیرقانونی اعضای بدن تغییر کرده است. قیمت کلیه که زمانی بین ۳۵۰۰ تا ۴۰۰۰ دلار (۲۶۰۰ تا ۳۰۰۰ پوند) متغیر بود به کمتر از ۱۵۰۰ دلار (۱۱۰۰ پوند) کاهش یافته است. با این وجود، تعداد داوطلبان برای فروش کلیه به طور مداوم در حال افزایش است. رحمتی کلیه راست خود را به مبلغ ۱۵۰۰۰۰ افغانی (۱۰۰۰ پوند) فروخت. با این وجود، بهبودی او پس از عمل خوب نبوده و اکنون او نیز مانند شوهرش بیمار است و پولی برای مراجعه به پزشک ندارد.

به گفته کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان بیش از نیمی از جمعیت ۴۰ میلیون نفری افغانستان با «سطوح گرسنگی شدید مواجه هستند و نزدیک به ۹ میلیون نفر از آنان در معرض خطر قحطی قرار دارند». برای تعداد فزاینده‌ای از افغان‌ها فروش کلیه تنها راه آنان برای بدست آوردن پول به منظور تهیه غذا است.

این زن افغان می‌گوید از آخرین باری که به همراه فرزندان‌اش برنج خورده ماه‌ها می‌گذرد. او می‌گوید: «به سختی نان و چای پیدا می‌کنیم». «صلاح الدین طاهری» که در همان محله فقیرنشین محل سکونت خانواده رحمتی زندگی می‌کند می‌گوید: «سه شب در هفته ما نمی‌توانیم شام بخوریم».

طاهری، ۲۷ساله پدر چهار فرزند که هر روز با جمع آوری و فروش زباله‌های بازیافتی پول کافی برای خرید پنج قرص نان را کسب می‌کند به دنبال خریدار برای کلیه خود می‌گردد. او می‌گوید: «من چندین روز است که از شفاخانه‌های خصوصی در هرات می‌پرسم که آیا به کلیه نیاز دارند». طاهری می‌افزاید: «حتی اگر به کلیه نیاز فوری دارند می‌توانم آن را زیر قیمت بازار بفروشم، اما پاسخی دریافت نکرده ام. من باید به فرزندانم غذا بدهم چاره دیگری ندارم».

«آصف کبیر» یکی از مقام‌های صحت عامه در آن ولایت می‌گوید که در پنج سال گذشته حدود ۲۵۰ پیوند کلیه رسمی در شفاخانه‌های ولایت هرات انجام شده است که تعداد بسیار محدودی از آن پیوند‌ها از سوی اعضای خانواده فرد گیرنده بوده اند. به گفته کبیر، هزینه پیوند کلیه ۴۰۰ هزار افغانی به اضافه قیمت کلیه است.

با این وجود، تعداد واقعی عمل کلیه ممکن است بسیار بیش‌تر باشد. یک پزشک شاغل در یکی از شفاخانه‌هایی که بیش‌تر پیوند‌ها در آن انجام شده بود به شرط فاش نشدن نامش به «گاردین» می‌گوید: «اخیرا تعداد افرادی که در هرات می‌خواهند کلیه خود را بفروشند افزایش یافته و بیش‌تر آنان در اردوگاه آوارگان در محله‌های فقیرنشین هرات زندگی می‌کنند. مشتریان نیز برای یافتن کلیه ارزان به اردوگاه آوارگان می‌روند».

سید اشرف سادات «فعال جامعه مدنی در هرات یکی از اعضای هیئتی بود که از سوی «اشرف غنی» رئیس جمهوری پیشین افغانستان برای تحقیق در مورد تجارت غیرقانونی کلیه در ماه مه ۲۰۲۱ تعیین شد. او می‌گوید کشور‌هایی مانند ایران به کلیه نیاز دارند و افغان‌های فقیر مجبور به فروش کلیه در آنجا هستند.

سادات می‌گوید: «به عنوان مثال، یک کلیه در داخل افغانستان به مبلغ ۳۰۰۰۰۰ افغانی (۲۱۰۰ پوند) خریداری می‌شود و در خارج از کشور به قیمت بیش از ۷۵۰۰ تا ۱۱۰۰۰ پوند فروخته می‌شود «سادات می‌گوید: «ما شواهدی یافتیم که نشان می‌دهد برخی تشویق می‌شوند کلیه های‌شان را به بیرون از مرز‌ها بفروشند و کلیه‌های‌شان به ۲۰۰۰۰۰ تا ۴۰۰۰۰۰ افغانی فروخته می‌شود. به نظر می‌رسد که پزشکان در تجارت غیرقانونی دست دارند. با این وجود، تحقیقات ما به دلیل بدتر شدن وضعیت امنیتی متوقف شد». دو ماه از عمل کلیه رحمتی می‌گذرد. بهبودی او پس از عمل هم چنان بد پیش می‌رود.

رحمتی می‌گوید: «من خیلی مریض هستم. من حتی نمی‌توانستم راه بروم، چون زخم عفونی شده بود. خیلی دردناک است». او می‌گوید که گیرنده کلیه‌اش فقط هزینه عمل، دو شب بستری شدن در بیمارستان و اولین قبض داروی وی را پرداخت کرده است. روز پیوند، رحمتی بیمار بود و پزشکان حاضر به عمل او نشدند.

او می‌گوید: «نمی‌توانستم درست نفس بکشم بنابراین، پزشکان مرا از تخت بیمارستان پایین آوردند، اما دوباره برگشتم». او می‌گوید: «از مرگ خود خوشحال خواهم شد، اما نمی‌توانم فرزندان‌ام را گرسنه و بیمار ببینم».