هشدار غرب به روسیه: زیر میز مذاکرات وین نزن!

زیر میز بازی نزن!

بنا بر گزارش خبرگزاری رویترز، قدرت‌های غربی پیرامون از بین بردن توافق تقریباً کامل شده بر سر احیای برجام به روسیه هشدار دادند، و این در حالی است که قرار است مذاکره‌کننده ارشد ایران پس  از رایزنی‌ها در تهران، به وین بازگردد.

یازده ماه گفت‌وگو برای احیای توافقی که تحریم‌های ایران را در ازای محدود کردن برنامه هسته‌ای آن لغو می‌کند، به مراحل نهایی خود رسیده است. اما با درخواست روسیه در آخرین لحظه برای درخواست تضمین از آمریکا مبنی بر این‌که تحریم‌های غرب علیه مسکو به دلیل تهاجم این کشور به اوکراین نباید تاثیری بر مبادلات و مراودات این کشور با ایران نداشته باشد، این مسئله را پیچیده‌تر کرده است.

گسترش خواسته‌های روس‌ها

ویکتوریا نولند معاون وزیر امور خارجه آمریکا در امور سیاسی گفت روسیه به دنبال کسب منافع بیش‌تر از مشارکت خود در تلاش برای بازگرداندن توافق هسته‌ای است، اما موفق نخواهد شد. نولند، دیپلمات شماره سه آمریکا، در جلسه کمیته روابط خارجی سنا گفته: «روسیه تلاش می‌کند تا به پیش‌روی خود ادامه دهد و خواسته‌های خود را در رابطه با (توافق هسته‌ای) گسترش دهد و به بازی «بیایید توافق کنیم» ادامه نمی‌دهد».

یک مقام ایرانی و یک مقام اروپایی به رویترز گفته‌اند، علی باقری کنی، مذاکره کننده ارشد ایران، پس از بازگشت غیرمنتظره روز دوشنبه برای رایزنی به تهران، روز چهارشنبه به وین بازمی گردد.

شرط جدیدی اضافه نکنید

پیش از این، ، انریکه مورا نماینده اتحادیه اروپا و هماهنگ کننده مذاکرات ، روز دوشنبه گفته بود زمان اتخاذ تصمیمات سیاسی برای پایان دادن به مذاکرات فرا رسیده است.

بریتانیا، فرانسه و آلمان هم در بیانیه مشترک خود خطاب به شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گفتند: «پنجره فرصت [برای احیای برجام] در حال بسته شدن است. ما از همه طرف‌ها می‌خواهیم که تصمیمات لازم برای قطعی شدن این توافق را در حال حاضر اتخاذ کنند و از روسیه می‌خواهیم که شرایط جدیدی را به توافق اضافه نکند».

سئوال بزرگ مذاکرات در دقیقه نود

تاکنون دیپلمات‌ها می‌گفتند که هنوز باید بر چندین اختلاف در مذاکرات غلبه شود، از جمله این‌که تحریم‌ها علیه ایران، به‌ویژه سپاه پاسداران، تا چه حد لغو می‌شوند و آمریکا چه تضمین‌هایی برای خارج نشدن مجدد  واشنگتن از توافق خواهد داد. اما دو مقام غربی به رویترز گفته‌اند اکنون متن نهایی روی میز است و آن مسائل حل شده است.

در حالی که آن‌ها غافلگیری در لحظه آخر را رد نمی‌کنند، اما معتقدند آخرین سؤال بزرگ این است که آیا خواسته‌های روسیه به همکاری هسته‌ای این کشور با ایران که در توافق ذکر شده محدود می‌شود -همانطور که نماینده مسکو در مذاکرات به سایر طرف‌ها گفته – یا -همانطور که سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه اعلام کرده- دامنه این درخواست‌ها بسیار گسترده‌تر از این است.

آن کلر لژاندر، سخنگوی وزارت امور خارجه فرانسه در یک نشست خبری گفته: «ما به توافق بسیار نزدیک هستیم. ضروری است تا زمانی که هنوز می توانیم به نتیجه برسیم«. او افزوده: «ما نگران خطراتی هستیم که تاخیرهای بیشتر ممکن است بر احتمال نتیجه گیری تاثیر بگذارد»

منافع مشترک

روز شنبه، مسکو نارنجک بالقوه‌ای را به سوی مذاکرات پرتاب کرد. درست در زمانی که پس از ماه‌ها مذاکره غیرمستقیم بین تهران و واشنگتن در وین به نظر می‌رسید که به مرحله توافق رسیده، لاوروف گفت که تحریم‌های غرب بر سر اوکراین به سدی برای توافق هسته‌ای تبدیل شده است.

میخائیل اولیانوف، نماینده مسکو در مذاکرات در توییتر اعلام کرد عصر سه‌شنبه با انریکه مورا در وین گفت‌وگو کرده و دیدگاه‌های خود را درباره «تحولات کنونی و راه‌های آینده» تبادل کردند.

مقامات غربی می گویند منافع مشترکی در اجتناب از بحران منع اشاعه هسته ای وجود دارد و آن‌ها در تلاشند تا مشخص کنند که آیا آن‌چه روسیه می‌خواهد فقط به تعهداتش در قبال توافق ایران مربوط می شود یا فراتر از آن است. آن‌ها می گویند که این امر قابل مدیریت خواهد بود، اما هر چیزی فراتر از آن مشکل ساز خواهد بود.

بر اساس توفق جدید، مقرر است که مازاد اورانیوم غنی‌شده فراتر از برجام از ایران خارج و به روسیه منتقل شود. شرکت دولتی روس‌اتم که توسط ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه در سال 2007 تأسیس شده، مجری این امر است و هنوز به تحریم‌های غرب اضافه نشده است.

آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده، روز سه شنبه در جریان سفر به استونی، این موضوع را کم‌اهمیت جلوه داد و گفت که روسیه و ایالات متحده هم‌چنان دغدغه‌های مشترکی درباره برنامه اتمی ایران دارند.

در روزهای گذشته مذاکره کنندگان اروپایی از فرانسه، بریتانیا و آلمان به طور موقت مذاکرات را ترک کرده‌اند، زیرا معتقد بودند تا آنجا که می‌توانند پیش‌رفته‌اند و اکنون به دو طرف اصلی –ایران و آمریکا- بستگی دارد که در مورد موضوعات باقی مانده به توافق برسند.