استیضاح پزشکیان؛ از واقعیت تا جنجال انتخاباتی/ دستاویز تازه زاکانی برای حمله به رقیب سعید جلیلی+ جدول
به گزارش اقتصادنیوز، مسعود پزشکیان که این روزها در دوئل سنگین با سعید جلیلی به سر می‌برد، از چهره های اصلاح طلب که 17 سال اخیر را به عنوان نماینده مجلس در پارلمان گذرانده، حالا به راند دوم چهاردهمین انتخابات ریاست جمهوری رسیده است. او که این رقابت را در دور اول انتخابات پس از حمله سنگین نامزدهایی همچون علیرضا زاکانی و امیرحسین قاضی زاده هاشمی در مناظرات، با 40 درصد آرا (10 میلیون 415 هزار و 991 رای) برد و به مرحله دوم رفت، حالا هم با حمله هایی از سوی علیرضا زاکانی روبروست.
ساعاتی پیش از برگزاری اولین مناظره دور دوم انتخابات میان پزشکیان و جلیلی، علیرضا زاکانی نامزد انصرافی چهاردهمین انتخابات ریاست جمهوری با انتشار یک توئیت از سخنان خود در مسجد علی ابن ابیطالب اراک، اشاره ای به استیضاح مسعود پزشکیان در کسوت وزارت بهداشت دولت سید محمد خاتمی کرد.
او در این توئیت نوشت: «آقای پزشکیان یک وزارتخانه را نتوانست بچرخاند و در مجلس اصلاح طلبان استیضاح شد. در متن آن دلیل استیضاح، بی کفایتی و بی مدیریتی نوشته شده است. سوالات آزمون دستیاری پزشکی در آن دوره به فروش رفت. به لطف الهی با انتخاب درست مردم، دکتر جلیلی حق مردم را از از این بی کفایت ها خواهد ستاند.»
زاکانی پیش از انتشار این توییت در مسجد علی ابن ابیطالب اراک در حالی که دولت سید محمد خاتمی را «دولت ننگین» خواند، گفته بود که «پزشکیان افتخار می‌کند که وزیر دوره خاتمی است اما به خاطر بی مدیریتی استیضاح شد، پزشکیان نمی‌تواند یک وزارتخانه را بچرخاند اکنون چگونه مدعی اداره کشور است؟»
به گزارش اقتصادنیوز، علیرضا زاکانی در حالی شب گذشته با انتشار آن توئیت تند درباره استیضاح مسعود پزشکیان، قصد داشت به این نامزد انتخاباتی ضربه بزند که پیش از انصراف از انتخابات ریاست جمهوری در پاسخ به سوالات مسعود پزشکیان و مصطفی پورمحمدی در خصوص ماندن در انتخابات تا آخرین لحظه، پاسخ تندی به آنها به خصوص به پزشکیان داد و گفته بود: «تا آخر می مانم و نمی گذارم شما رئیس جمهور شوید.» او اما بعد یک روز پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری بدون اینکه اعلام کند به نفع کدام نامزد یعنی سعید جلیلی یا محمدباقر قالیباف، خود را از گردونه انتخابات ریاست جمهوری کنار کشید.
توییت جنجالی علیرضا زاکانی با واکنشهایی روبرو شد. مثلا یکی از کاربران شبکه اکس در واکنش به این توییت از صفحه ای از کتاب «از مهدی بازرگان تا حسن روحانی» نوشته محمود فاضلی‌بیرجندی، مهدی اسماعیلی‌مود رونمایی کرد که در آن «دلایل استیضاح مسعود پزشکیان» را اینگونه برشمرده بود: « رعایت نکردن ملاک های دولت اصلاحات در انتخاب مدیران، ضعف مدیریت کلان وزارتخانه، انتصاب افراد کم تجربه و بی بهره از تخصص لازم و حذف نیروهای فعال و دل سوز.»
جزئیات استیضاح پزشکیان در مجلس ششم؛ رای اعتماد دوباره
استیضاح مسعود پزشکیان وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دولت سید محمد خاتمی در مجلس ششم شورای اسلامی در تاریخ 27 خرداد سال 1382 یعنی کمتر از 2 سال پس از تصدی وزارت مسعود پزشکیان، به ریاست مهدی کروبی برگزار شد؛ استیضاحی که البته نه تنها با استقبال سرد نمایندگان وقت روبرو شد بلکه سبب شد مجلس ششمی‌ها به تداوم وزارت او محکم‌تر از 31 مرداد سال 1380 -که پزشکیان را به عنوان وزیر بهداشت و درمان دولت دوم خاتمی برگزیده بودند- رای اعتماد دهند. به عبارتی، مسعود پزشکیان توانست مجلس را با اظهارات خود در روز استیضاح اقناع کند.
به این ترتیب استیضاح مسعود پزشکیان که این روزها با مانور تبلیغاتی زاکانی دوباره رسانه ای شده، در روز 27 خرداد 1382 با مخالفت 72.3 درصد نمایندگان مجلس، روبرو شد؛ به یک معنا پزشکیان که در مرداد 1380 با 65 درصد رای نمایندگان مجلس ششم ردای وزارت بر تن کرد، در روز استیضاح با رای 72.3 درصد نمایندگان در جایگاه وزارت بهداشت ابقا شد.
استیضاح کنندگان مسعود پزشکیان که بودند؟
به گزارش اقتصادنیوز، روز 27 خردادماه سال 1382 مسعود پزشکیان در صحن علنی مجلس ششم شورای اسلامی در جلسه استیضاح شرکت کرد که در نهایت از مجموع 235 رأی اخذ شده، 170 نفر به عنوان موافق ابقای وزیر وقت بهداشت، به استیضاح رای کبود(نه به استیضاح) دادند. همچنین 60 نفر از نمایندگان نیز به عنوان مخالف عملکرد وزیر به استیضاح او رای سفید و پنج نفر رأی زرد (ممتنع) دادند.
ایرج ندیمی نماینده لاهیجان، علی قنبری نماینده اردل و فارسان، غلامرضا عبدالوند نماینده مردم درود و ازنا، عباس‌علی الهیاری نماینده مردم کرمانشاه، محمد رشیدیان نماینده مردم آبادان، فاطمه خاتمی نماینده مردم مشهد، محمدعلی کوزه‌گر نماینده مردم شهریار، چند نماینده طراح طرح استیضاح پزشکیان بودند.
محورهای استیضاح پزشکیان در سال 1380
بر اساس اطلاعات موجود از روند استیضاح پزشکیان، این طرح چند محور اصلی داشت که از جمله آن می توان به «عدم رعایت ملاک های مطروحه دولت اصلاحات در انتخابات مدیران و ضعف مدیریت کلان، انتصاب افراد کم تجربه بدون تخصص لازم، حذف نیروهای فعال و دلسوز»، «عدم تحقق مواد قانون برنامه سوم در ارتباط با آن وزارتخانه»، «مشکلات اقتصادی و مالی و ضعف در عملکرد وام بانک جهانی»، «بی توجهی به مشکلات و مسایل آموزشی دانشگاه‌های علوم پزشکی، بی‌انگیزگی اساتید و دانشجویان، عدم حضور اساتید، نحوه استفاده افراد از فرصت های آموزشی و مطالعاتی خارج کشور»، «باقی ماندن مشکلات بیمارستان‌ها در خودگردانی و جدی نگرفتن بیمه همگانی و مشکلات آن» و ... اشاره کرد.
در آن روز که جلسه استیضاح پزشکیان در پارلمان ششم برگزار می شد، محمدعلی کوزه‌گر یکی از نمایندگان طراح استیضاح خطاب به پزشکیان گفت: «بزرگ‌ترین تخلف مدیران ضعف و خدمت نکردن به مردم است. عضو کمیسیون بهداشت و درمان گفت: وضعیت بهداشت و درمان ما روز به روز بدتر می‌شود که بخشی از آن مربوط به بودجه است که نیاز به کمک مجلس دارد.» او گفته بود:«ما بر مبنای رسالت ملی خود استیضاح را مطرح کرده‌ایم، و بر اساس این احساس وظیفه این تکلیف را انجام دادیم. »
اما در آن سوی طیف، می توان به بهزاد نبوی، امیدوار رضایی و اشاره کرد که به دفاع از عملکرد مسعود پزشکیان در جلسه استیضاح پرداختند. بر اساس آنچه ایسنا آن روز گزارش داده بود، در ادامه این جلسه بهزاد نبوی به عنوان مخالف استیضاح گفت: «استیضاح حق مسلم و عالیترین وظیفه نمایندگان است که می‌توان آن را اعمال کرد، اما باید توجه داشت که از این حق در چه موارد استفاده می‌کنیم. عموما استیضاح وسیله‌ای برای مقابله با تخلفات بزرگ در دستگاه‌های اجرایی است و در موارد غیر حساس می‌توان از ابزارهای دیگر مانند سؤال، رأی اعتماد و غیره استفاده کرد.»
نایب رییس دوم مجلس تاکید کرده بود که «هم‌اکنون به دلایل کم اهمیت از جمله عدم اتمام تکمیل یک پروژه و یا عزل و نصب مدیر و رییس یک دانشگاه، استیضاح را مطرح می شود و در حالی که «انگیزه استیضاح کنندگان» را «منافع ملی و حفظ ارزش‌ها اسلامی» توصیف کرده و گفته بود: «من مطمئن هستم استیضاح وزیر بهداشت و درمان سیاسی نیست، اما اگر بخواهیم با این دلایل وزیر را استیضاح کنیم، باید همه وزرا را استیضاح کنیم.»
نایب رییس مجلس هدف از دفاع از وزیر را به دلیل مشکلات بنیادی در وزارت بهداشت و درمان دانسته و اظهار کرده بود: «نحوه سرویس دهی که به آن اعتراض دارید به دلیل مشکلات اساسی است و به زمان وزارت ایشان برنمی‌گردد.»
بهزاد نبوی از مجلس درخواسته بود که افزایش بودجه در بخش وزارت بهداشت و درمان را در دستور کار قرار دهند و در این باره توضیح داده بود که «مجلس باید 400 میلیارد تومان برای این بخش بودجه صرف می‌کرد تا این بخش ترمیم و اصلاح شود.» او همزمان به نمایندگان توصیه کرده بود که با «استیضاح وزیر انتظار جانشینی بهتر برای او را نداشته و منتظر یک سوپرمن نباشند.»
اظهارات پزشکیان در جلسه استیضاح
مسعود پزشکیان در جلسه استیضاح 27 خردادماه و در دفاع از خود خطاب به نمایندگان مجلس گفته بود که «من به خاطر امور دنیایی و پست و مقام، خود و آخرتم را معامله نخواهم کرد.» آنچنان که ایسنا در آن تاریخ از محتوای جلسه استیضاح گزارش داده بود، مسعود پزشکیان وزیر بهداشت و درمان در بخش پایانی صحبت خود گفته بود: «مردم ما و کسانی که انقلاب کردند اگر صادقانه در خدمت‌شان باشیم، پشت سر ما هستند، امروز اگر نمایندگان به ما رأی بدهند، خدمت خواهیم کرد، و اگر رأی ندهند، باز هم خدمت خواهیم کرد. من عیب و ایراد را انکار نمی‌کنم، ولی مطمئنا اگر مشکل پیش آمده به عمد نبوده است و ما آن را نمی‌خواستیم.» او همچنین تاکید کرده بود: «من به خاطر امور دنیای و پست و مقام، خود و آخرتم را معامله نخواهد کرد، ما به عنوان پیرو امام حسین (ع) هر اتفاقی بیفتد رضا به رضای خدا هستیم.»
نکته جالب آنکه بررسی دفاعیه پزشکیان در روز استیضاحش در مجلس ششم، ادبیات او و اظهارات و وظایفی است که برای مسئولان در قبال مردم بر می شمرد؛ درست شبیه اظهارات این روزهایش در کمپین‌های انتخاباتی و مناظرات.
