دومینوی مرگ با مشروبات الکلی
به گزارش اقتصادنیوز روزنامه شرق نوشت: آخرین اخبار اعلامشده، ۱۸ نفر در استان گیلان، ۱۱ نفر در استان همدان و استان مازندران که با ۲۵ فوتی پیشران است. ۳۴۴ نفر در مازندران، ۶۶ نفر در گیلان و پنج نفر مسموم در بیمارستانهای زنجان بستری شدهاند. آمارهایی که دیگر بازدارندگی ندارد و روشهای تشخیصیای که قابل اعتماد نیست. شفافنبودن همه جزئیات و فرهنگسازیهایی که گویا اثری ندارد، این مسئله را ادامهدار کرده است.
نگرانی جامعه از این مسمومیتها باعث شده افراد از روشهای مختلفی برای ارزیابی سلامت الکل قبل از مصرف استفاده کنند. روشهای زیادی برای تشخیص خانگی مرسوم بود که پزشکان آنها را رد کردند. اما کیتهای تشخیص الکل تقلبی که این روزها در داروخانهها قابل خریدند و حتی فروش آنلاین دارند، تا چه حد قابل اعتماد هستند؟
تعداد رو به افزایش فوتیها
از اوایل مهرماه امسال، اخبار فوت بر اثر مسمومیتهای الکلی دوباره شدت گرفت. در پنج استان کشور بیش از 300 مسموم به بیمارستانها مراجعه کردند. در روزهای ابتدایی، شاهد کمتر از 10 نفر فوتی در سه استان کشور بودیم، اما در زمان کوتاهی تعداد استانها به پنج رسید و بنابر گزارش پزشکی قانونی مازندران، فقط در یک هفته ۲۱ نفر در این استان جان خود را از دست دادهاند. در استان گیلان نیز تا روز ۲۳ مهرماه ۱۸ نفر فوت شدهاند. دادستان عمومی و انقلاب استان همدان نیز از ۱۱ نفر فوتشده این استان خبر داد. استان زنجان با یک نفر فوتشده با احتمال افزایش این تعداد روبهروست. تعداد کلی فوتشدگان تا ۲۰ مهرماه ۴۸ نفر اعلام شده بود.
عوارض مصرف الکل تقلبی
مرگ تنها عارضه مصرف الکلهای دارای مواد مسمومکننده نیست؛ بیماریهای کبد و کلیه، نابینایی، بدحالی و کما بخشی از مشکلاتی است که برای مراجعهکنندگان به بیمارستانها پیش آمده است. دیالیز و تعویض خون هم در روزهای گذشته برای مسمومان مشروبات الکلی انجام شده است. عوارض طولانیمدتی هم برای مسمومان میماند؛ تنگی نفس، سرگیجه، پایینآمدن ضربان قلب، بیماریهای پوستی و گوارشی و مشکلات مغزی از همین عوارض هستند.
ادامه دومینوی مرگ بر اثر مسمومیت با الکل
آمار بالای مرگ در کمتر از یک ماه و تعداد بالای بستریشدهها نتوانست جلوی ادامه این روند را بگیرد و تا امروز ادامهدار شده است. رشیدیان درباره این روند تصاعدی گفت: لازم است کمی عمیقتر به مسئله نگاه کرد. سوءمصرف الکل، سوءمصرف دارو، سوءمصرف مواد مخدر یا رفتارهای پرخطر دیگر، مثل کسی است که با وجود هشدار خانواده یا بیلبوردهایی که نشان میدهند سرعت بالا در رانندگی خطرآفرین است این کار را انجام میدهد، یا شخصی با وجود دیدن تابلوی شنا ممنوع در آن منطقه شنا میکند.
تمام اینها رفتارهای خطرساز یا رفتارهای مشکلساز هستند. این مسئله به عوامل زیادی ربط پیدا میکند. نباید کلیگویی کرد. تاریخچه شخصی و خانوادگی آن فرد، آیا در ساختار خانوادهاش چنین چیزهایی بوده یا نبوده، چه نوع انتظاراتی از او در ساختار آن خانواده بوده، محله و شهری که در آن زندگی میکند و نوع انتظارات و نگرشهایی که آنجا درباره الکل دارند، انگیزه شخصی آن فرد از مصرف الکل چیست، آیا قابلیت دسترسی آسان به الکل دارد یا خیر، تیپ شخصیتی او، جنسیت، باورهای مذهبی، ویژگیهای گروه همسالانی که در ارتباط با آنهاست و هنجارها و ادراکاتی که درباره مسئله دارد. نمیتوان به انسان مکانیکی نگاه کرد. خیلی کوتهنگرانه است که فقط یک چیز را در نظر گرفت.
او در ادامه نکته اصلی را در این دانست: در این زمینه مفهومی با تأثیرگذاری بالا وجود دارد: انتظارات پیامد یا «outcome expectancy». به این معنا که ما هرکاری که انجام میدهیم، به پیامدهای آن هوشیارانه یا ناهوشیارانه فکر میکنیم. این افراد پیامدهای خوب و مثبتی مانند فراموشی رنج و تسکین دردها، بالارفتن اعتمادبهنفس، حال خوب و موفقیت در روابط زناشویی را نزدیک میبینند. در بیشتر سوءمصرفها پیامدهای خوب در دسترساند، درحالیکه بیماری کبدی، نداشتن کنترل و تمرکز، هذیانگفتن و پیامدهای بد را دور میبینند. آنها میان حس خوب و مشکلات بعد ارتباطی نمیبینند. نوعی خودمحوری بهویژه در جوانان و نوجوانان نیز وجود دارد که خود را استثنا از بقیه میدانند یا بهاصطلاح باور دارند مرگ برای همسایه است.
یک موضوع تأملبرانگیز
در مسمومیتهای الکلی اولین مواجهه فرد با بیمارستان در اورژانس است. پزشکان طب اورژانس برای ارائه درمانهای فوری هنگام مسمومیت با نیش حیوانات یا انواع مواد شیمیایی حاضر هستند، اما درباره مسمومیت با الکل یک پرستار که نمیخواست نامش فاش شود، از تمایلنداشتن به پاسخ به برخی سؤالات متخصصان طب اورژانس بهویژه در بیمارستانهای بزرگ گفت. در نتیجه این تمایلنداشتن، همچنان اطلاعات کاملی از شرایط به دست نمیآید. در این موارد که با جان بسیاری از افراد در ارتباط است، نبود شفافیت با خطرات بیشتر همراه است.
کیتهای تشخیص الکل تقلبی
کیت تشخیص الکل تقلبی در بستههای پنجتایی و دهتایی با قیمتهای مختلف به فروش میرسد. این کیتها ساخت شرکتهای دارویی ایران هستند. در بروشور یکی از آنها ذکر شده این تست برای تشخیص متانول (الکل چوب) و قابل استفاده در مایعات شفاف است. البته فروشندهها اظهار میکنند تستها برای ترکیب اتانول و متانول و در مایعات رنگی هم جواب میدهد. نیمسیسی از الکل با مواد داخل کیت مخلوط میشود و رنگش تغییر میکند. در توضیح فروشنده و در بستهبندی هم گفته شده حتی یک درصد متانول در این ترکیب مشخص میشود. اما درباره دیگر انواع الکل تقلبی یعنی مسمومشده با اتیلن گلیکول یا وایتکس کارکرد این کیتها نامعلوم است.