بیمارانی که نباید ذره‌ای آرد گندم یا جو مصرف کنند
آزیتا حکمت‌دوش پزشک عمومی و متخصص تغذیه در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، به نکات مهمی درباره رژیم غذایی بیماران مبتلا به سلیاک و التهاب روده اشاره کرد.
حکمت دوست در خصوص رژیم بیماران مبتلا به سلیاک گفت: این افراد باید رژیم غذایی بدون گلوتن داشته باشند. گلوتن در گندم و جو وجود دارد، بنابراین مصرف هر ماده غذایی که از این دو غله تهیه شود، ممنوع است. از جمله این مواد می‌توان به نان، شیرینی، کیک، ماکارونی و بیسکویت اشاره کرد.
وی ادامه داد: جایگزین‌های مناسب برای این بیماران شامل برنج، ذرت، سیب‌زمینی و کینوا است. در وعده‌های غذایی مانند شام و ناهار، بهتر است این افراد به‌جای نان، پلو و سیب‌زمینی مصرف کنند. همچنین در وعده صبحانه، می‌توانند به‌جای نان، سیب‌زمینی با تخم‌مرغ، کینوا با پنیر یا از نان‌های بدون گلوتن استفاده کنند. این نان‌ها از آرد برنج، آرد سیب‌زمینی، آرد سویا یا آرد ذرت تهیه می‌شوند.
متخصص تغذیه مطرح کرد: بیماران مبتلا به سلیاک نباید حتی ذره‌ای آرد گندم یا جو مصرف کنند، چراکه کوچک‌ترین میزان گلوتن هم برایشان مضر است. ازاین‌رو، هنگام خرید رب گوجه‌فرنگی، رب انار، کنسروها، ادویه‌ها و حتی ماست باید برچسب محصول را بررسی کنند تا از عدم وجود آلودگی با آرد گندم و جو مطمئن شوند. برای اطمینان بیشتر، توصیه می‌شود برخی اقلام مانند رب گوجه و ماست را در منزل تهیه کنند.
وی اظهار داشت: نکته‌ای که بیماران مبتلا به سلیاک این است که اگر می‌خواهند از مواد غذایی بیرون مانند رستوران استفاده کنند باید توجه داشته باشند که مواد اولیه غذای مورد نظر نیز نباید حاوی نان یا آرد گندم باشد زیرا مصرف آن برای فرد خطرناک است. توصیه می‌شود افراد هنگام غذا خوردن در رستوران درباره مواد اولیه غذا پرس‌وجو کنند. در فست‌فودها نیز اکثر غذاها دارای گلوتن هستند، مگر اینکه فرد غذایی مانند مرغ سوخاری را در خانه و با آرد برنج و ادویه‌های سالم تهیه کند.
رژیم غذایی در بیماران مبتلا به التهاب روده
حکمت‌دوش در ادامه گفت: علت دقیق این بیماری مشخص نیست، اما به نظر می‌رسد باکتری‌های پاتوژن و آلودگی‌های غذایی در افراد دارای استعداد ژنتیکی، باعث بروز التهاب در روده شوند. درمان اصلی این بیماران دارودرمانی است، اما رژیم غذایی سالم می‌تواند شدت بیماری را کاهش دهد و نیاز به دارو را کم کند.
پزشک عمومی بیان کرد: رژیم غذایی بیماران مبتلا به التهاب روده باید سالم، تمیز و خوب پخته شده باشد. همچنین این افراد نباید مواد غذایی نفاخ مانند حبوبات، هندوانه، گیلاس و زردآلو مصرف کنند، اما مصرف موز، مرکبات شیرین، سبزیجات پخته مانند اسفناج، هویج، گوجه‌فرنگی و کدو برایشان مفید است.
وی با اشاره به اینکه بیماران التهاب روده مانند بیماران مبتلا به سلیاک نیازی به قطع صددرصدی گندم ندارند اذعان کرد: مصرف گندم و جو در بیماران التهاب روده به صورت محدود قابل استفاده است و مانند بیماران سلیاک نیازی به حذف کامل آن ندارند اما توصیه می‌شود این افراد مصرف نان را کاهش داده و بیشتر برنج و سیب‌زمینی را جایگزین کنند.
حکمت‌دوش عنوان کرد: ماست، دوغ، کشک و پنیر برای بیماران مبتلا به التهاب روده مفید است، اما مصرف شیر به دلیل ایجاد نفخ، باید محدود شود. در صورت نیاز، می‌توان از شیرهای بدون لاکتوز استفاده کرد.
وی در خصوص غذاهای رستورانی و فست‌فود نیز توضیح داد: بیماران مبتلا به التهاب روده بهتر است غذاهای خانگی تازه و سالم مصرف کنند، زیرا غذاهای رستورانی معمولاً مانده هستند و روغن‌های استفاده‌شده در آن‌ها چندین بار حرارت دیده‌اند.
