علت افسردگی در فصل بهار

تی.اس. الیوت میگوید «فروردین، بیرحمترین ماه است.» شما چنین تصور نمیکنید؟
به گزارش چطور، اختلال عاطفی فصلی یا به اختصار SAD، با اتمام روزهای سرد زمستان در ارتباط است. هوای سرد و روزهای کوتاه زمستان، نادیدهگرفتن جنبوجوش و پویایی زندگی در پشت درهای خانه گرم و راحت آدمی را آسانتر میکند.
وقتی میدانیم اوضاع بیرون چندان دلچسب نیست، سپریکردن روز زیر لحاف گرم و تماشای تلویزیون، حس گناه کمتری به ما میدهد. اما روزهای طولانی و هوای مطبوع بهار، بهانه آوردن برای تنبلی را دشوار میکنند. تغییر ناگهانی هوا در برخی افراد، موجب نگرانی و مشکلات سلامت روان میشود. حقیقت چیست؟ آیا افسردگی بهاری واقعیت دارد؟
افسردگی بهاری؛ شایعه یا واقعیت؟
دههها تحقیق و پژوهش در مراکز تحت نظر اداره کنترل و جلوگیری از بیماری آمریکا (CDC) و محققان مراکز دیگر نشان میدهد که نرخ خودکشی از آغاز بهار تا مرداد ماه هر سال، به بالاترین میزان خود میرسد. نمیتوان به طور دقیق گفت که گرمتر شدن هوا در این نرخ دخیل است یا نه؛ اما عواملی مانند تابش آفتاب، دمای هوا، رطوبت، آلایندهها، ویروسها، انگلها و آلرژنها تأثیرگذار هستند.
گرده روی چمن، درختها و گلها، تنها باعث خارش چشم و آبریزش بینی نمیشود؛ بلکه بر خلق و خو هم تأثیر میگذارد. گردهافشانی گیاهان، باعث ایجاد التهاب در بدن میشود. تحقیقات نشان میدهند که میان التهاب و وخامت خلق و خو یا افسردگی، ارتباط وجود دارد.
دلایل افسردگی بهاری
در راهنمای تشخیص بیماریها، اشارهای به افسردگی بهاری نشده است. با این حال، افسردگی بهاره به وضوح میان مردم رایج است. یکی از عوامل مؤثر در افسردگی بهاره، تغییر در طبیعت و هواست. این تغییرات برای همه ناراحتکننده نیستند اما برای برخی، حقیقتاً آزاردهندهاند.
جلو کشیدن ساعت
برخی دلایل افسردگی بهاری، جسمانی هستند؛ برای مثال، استرس ناشی از تغییر ساعت روزانه بر بدن. معمولاً ابتدای فصل بهار، ساعتها را یک ساعت به جلو میکشیم و این کار، روزها را طولانیتر میکند.
تغییر الگوی خواب
ساعت تابستانی (یا همان جلو کشیدن ساعت)، طرفداران و مخالفان خود را دارد. در این میان، متخصصان خواب و کسانی که صبحکار هستند، اعتقاد دارند که این کار اصلاً خوب نیست. برخی ورزشکارها (مانند کسانی که گلف بازی میکنند) و کسانی که دوست دارند بعد از ظهر به پیادهروی و ورزش در فضای باز بروند، از این تغییر استقبال میکنند. با تمامی این اوصاف، تغییر ساعتها تأثیر زیادی بر چرخه خواب و خلق و خوی کلی افراد دارد.
عوامل محیطی
عوامل محیطی ممکن است منجر به افسردگی در فصل بهار شوند. گروهی از دانشمندان دانشگاه مریلند بالتیمور، پژوهشی انجام دادند که نشان میداد علائم افسردگی در افراد مبتلا به اختلال دو قطبی که دارای نوعی آنتی بادی ضد آلرژن بودند، افزایش مییابد. علائم افسردگی این افراد با قرار گرفتن در معرض مقدار زیادی گرده گل، به شدت بالا رفت. ناگفته پیداست که در فصل بهار، گردهافشانی گیاهان موجب عود کردن حساسیت در افراد زیادی میشود.
تأثیر هوای مطبوع بهاری بر اضطراب اجتماعی و خودکشی
تغییر فصل از زمستان به بهار، دارای ریشههای عمیق روانشناختی است. اگر کسی عاشق خانه ماندن در روزهای سرد باشد، میتواند در زمستان با خیال راحت و بدون اینکه نگران قضاوت دیگران باشد، ارتباطات اجتماعی کمتری برقرار کند و بهرهوری کمی داشته باشد. اما چنین کسی با فرا رسیدن روزهای مطبوع بهار، سپر محافظتی خود را که همان شرایط آب و هوایی سخت باشد، از دست میدهد و مجبور است همگام با توقعات اجتماعی رفتار کند؛ چه این توقعات واقعی باشند و چه ساخته ذهن خودش!