راه‌های مقابله با آلرژی بهاری از نگاه طب ایرانی
به گزارش اقتصادنیوز به نقل از مهر، تبسم ارشادی فر متخصص طب ایرانی در گفتگو با خبرنگار مهر در رابطه با آلرژی و علل عطسه و سرفه در فصل بهار گفت: زمستان فصل تمرکز اخلاط درون بدن است که از نگاه طب ایرانی، فصلی با مزاج سرد و تر محسوب می‌شود. بر اساس مبانی این مکتب، تغییرات اقلیمی تأثیر مستقیمی بر وضعیت اخلاط بدن دارند.
وی ادامه داد: بدن انسان از چهار خلط اصلی صفرا، دم، بلغم و سودا تشکیل شده است. این اخلاط، مواد اولیه‌ای هستند که با دگرگونی‌های خاص خود، زمینه‌ساز تشکیل بافت‌ها، اندام‌ها و کارکردهای حیاتی بدن می‌شوند. از این منظر، بدن انسان مجموعه‌ای پویا از این اخلاط است که به‌واسطه‌ی شرایط محیطی و درونی، دچار تغییر و تحول می‌شوند. در فصل زمستان، به دلیل سردی و برودت هوا، گرمای درونی بدن به سمت داخل متمایل می‌شود، این تغییر باعث می‌شود اخلاط نیز بیشتر به عمق بدن نفوذ کرده و مواد در بدن فرد سفت‌تر و غلیظ‌تر می‌شوند. این فرایند را می‌توان با پدیده‌ی فشرده شده در سرمای یخچال مقایسه کرد.
متخصص طب ایرانی اذعان کرد: با نزدیک شدن به فصل بهار و افزایش تدریجی دما، این اخلاط از حالت فشرده شده خارج شده و سیال‌تر می‌شوند. چنین تغییری، بدن را آماده‌ی دفع مواد زائد و سموم انباشته‌شده در فصل زمستان می‌کند؛ گرچه این دیدگاه‌ها با نظریات طب مدرن هم‌راستا نیستند و ممکن است برای برخی متخصصان پزشکی کلاسیک قابل قبول نباشند، اما در منظومه‌ی فکری طب ایرانی تحلیل‌های مزاجی و عملکرد اخلاط همچنان جایگاه ویژه‌ای در شناخت سلامت و بیماری دارند.
بهار فصل بروز بیماری‌های پنهان زمستان از نگاه طب ایرانی
ارشادی فر اظهار داشت: در فصل زمستان که مزاج هوا سرد و تر است، بدن گرایش بیشتری به درون پیدا می‌کند و اخلاط به حالت نیمه‌منجمد در می‌آیند، اما با شروع بهار و افزایش تدریجی دما این اخلاط گرم می‌شوند. این تغییرات به‌ویژه در افرادی که در فصل زمستان تغذیه سنگین‌تری داشته‌اند یا مستعد تجمع رطوبت در بدن هستند، می‌تواند منجر به بروز بیماری‌های مختلف شود، برای مثال، مصرف زیاد غذاهای پرچرب، گوشتی یا نشاسته‌دار مانند ماکارونی در زمستان می‌تواند باعث افزایش اخلاط شود.
وی افزود: با آغاز بهار، این اخلاطِ از فشرده شدن خارج‌شده، ممکن است به صورت علائم گوارشی، اختلالات تنفسی یا التهابات بدنی بروز کنند. رعایت اصول تغذیه متناسب با فصل و مزاج فرد نقش مهمی در پیشگیری از بیماری‌های فصلی دارد؛ به‌ویژه در ابتدای بهار، پاکسازی بدن از اخلاط زائد و کاهش مصرف مواد غذایی با طبع گرم و مرطوب می‌تواند مانع بروز بسیاری از مشکلات سلامتی شود.
راهکار کاهش آلرژی در طب ایرانی
متخصص طب ایرانی بیان کرد: برای این افراد، نوشیدن شربت سکنجبین با آب ولرم در صبح ناشتا و سپس تحریک به استفراغ می‌تواند به دفع سریع‌تر اخلاط انباشته‌شده کمک کند. این روش، موجب سبک‌شدن سر و معده می‌شود و از شدت علائم آلرژیک می‌کاهد. البته این اقدام باید با احتیاط، تحت راهنمایی در افراد مناسب انجام شود، چرا که استفراغ برای همه توصیه نمی‌شود.
وی اظهار داشت: در کنار این روش، حجامت عام نیز با توجه به اینکه در بهار، اخلاط به حرکت درآمده‌اند، انجام حجامت در این زمان می‌تواند به کاهش رطوبت و دفع مواد زائد از بدن کمک کرده و از بروز یا تشدید علائم آلرژیک جلوگیری کند.
ارشادی فر گفت: بنابراین، از منظر طب سنتی، آلرژی فصلی تنها یک واکنش سطحی نیست، بلکه نتیجه تجمع و تحرک اخلاطی است که نیاز به پاکسازی و تنظیم دارند. اقداماتی چون اصلاح تغذیه، استفراغ درمانی (در موارد خاص) و حجامت می‌توانند راهکارهای مؤثری برای کنترل این وضعیت باشند.
نقش حجامت، استفراغ درمانی و پاکسازی گوارش
متخصص طب ایرانی تصریح کرد: حجامت در بهار نه‌تنها یک اقدام درمانی، بلکه پیشگیرانه تلقی می‌شود. این روش به‌ویژه برای افرادی که سابقه آلرژی‌های پوستی (مانند کهیر یا ضایعات دو مل) دارند بسیار مؤثر است. انجام حجامت در روزهای ابتدایی فصل بهار به کاهش رطوبات و اخلاط در گردش کمک می‌کند و از بروز یا تشدید علائم حساسیتی جلوگیری می‌کند.
دیدگاه ژنتیک در برابر نگاه مزاجی
ارشادی فر متذکر شد: طب نوین، منشأ بسیاری از آلرژی‌ها به عوامل ژنتیکی نسبت داده می‌شود. در حالی که طب ایرانی نیز نقش وراثت را می‌پذیرد، به‌ویژه در تعیین مزاج پایه فرد اما معتقد است که غلبه‌ی رطوبت ذاتی نیز می‌تواند زمینه‌ساز آلرژی‌های فصلی شود. افرادی با مزاج "سرد و تر" یا "گرم و تر"، به‌طور طبیعی مستعد تجمع رطوبات هستند.
تدابیر اصلی برای کاهش علائم آلرژیک
متخصص طب ایرانی بیان کرد: انجام یک یا دو نوبت حجامت عام با فاصله حدود دو هفته توصیه می‌شود. این کار به کاهش اخلاط متحرک و کنترل رطوبات اضافی در بدن کمک می‌کند؛ افرادی که از سلامت عمومی خوبی برخوردارند، استفراغ صبحگاهی به دلیل اخلاط تجمع‌یافته به‌ویژه از ناحیه‌ی سر و معده می‌تواند کار ساز باشد. این روش می‌تواند ۱ تا ۳ بار در بازه‌ای چند روزه یا چند هفته‌ای انجام شود. مصرف شربت سکنجبین ولرم پیش از اقدام، می‌تواند روند پاکسازی را تسهیل کند.
وی اظهار داشت: در بهار، نرم شدن شکم و افزایش دفعات اجابت مزاج (مثلاً از یک بار به دو یا سه بار در روز) نیز می‌تواند به خروج اخلاط اضافی از بدن کمک کند. استفاده از خوراکی‌های ملین خفیف تحت نظر کارشناس طب سنتی، یکی دیگر از تدابیر فصلی است.
ارشادی فر مطرح کرد: طب ایرانی با نگاهی عمیق‌تر به چرایی بروز آلرژی‌ها، تدابیری چون حجامت، استفراغ درمانی و تنظیم عملکرد گوارش را نه‌تنها برای درمان، بلکه به‌عنوان پیشگیری از بیماری‌های فصلی توصیه می‌کند. این روش‌ها، با هدف کاهش رطوبات اضافی بدن و ممانعت از غلبه‌ی اخلاط، به حفظ توازن درونی و ارتقای سلامت عمومی بدن در فصل بهار کمک می‌کنند.
کاهش اخلاط و کنترل آلرژی با تدابیر تغذیه‌ای و پاکسازی بدن
متخصص طب ایرانی اذعان کرد: با افزایش حرارت و رطوبت طبیعی، تغییراتی در بدن انسان نیز رخ می‌دهد که می‌تواند منجر به بروز یا تشدید برخی بیماری‌ها از جمله آلرژی‌های فصلی، سرفه، خلط پشت حلق و حتی بثورات پوستی شود. طب ایرانی با نگاهی جامع به مزاج فرد و شرایط اقلیمی، تدابیری برای پیشگیری و درمان این حالات ارائه می‌دهد.
