دشوارتر شدن مسیر بازگشت به برجام /تنش میان چین و تایوان بالا گرفت
به گزارش اقتصادنیوز، «دشوارتر شدن بازگشت دولت بایدن به برجام»، «بالاگرفتن تنش میان چین و تایوان»، «خطر جدایی لهستان از اتحادیه اروپا»، «تلاش بریتانیا و کشورهای خلیج برای پیمان تجارت آزاد»، «نشست سهجانبه آمریکا با اسرائیل و امارات»، «خاموشی کامل لبنان با قطع برق سراسری» و «برگزاری انتخابات سراسری در عراق» سرخط رسانههای دنیا را در نیمروز گذشته شکل دادهاند.
دشوارتر شدن بازگشت دولت بایدن به برجام
در شرایطی که محمداسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران روز گذشته اعلام کرد ذخایر اورانیوم با غنای ۲۰ درصد ایران از ۱۲۰ کیلوگرم عبور کرده، یک سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا به سایت خبری «واشینگتن فری بیکن» گفته گامهایی که ایران در نقض تعهدات هستهای خود بر میدارد، از جمله جلوگیری از دسترسی بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی به برخی تاسیسات اتمی، بازگشت دولت جو بایدن را به توافق هستهای موسوم به برجام دشوارتر میکند.
این سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در پاسخ به پرسشی در خصوص رویکرد دولت جو بایدن در قبال عدول ایران از تعهدات هستهایش گفته است، ایران میگوید میخواهد به راه حل دیپلماتیک بازگردد اما به برداشتن گامهایی ادامه میدهد که بازگشت (به برجام) را دشوارتر کرد.
پالیتیکو هم هفته گذشته در گزارشی با اشاره به اظهارات یک دیپلمات نوشته بود، ایران در زمینه مذاکرات احیای توافق هستهای موسوم به برجام در وین پایتخت اتریش وقت کشی میکند و همزمان برنامه هستهای خود را توسعه میدهد تا ابزاری برای فشار در مذاکرات داشته باشد. پولیتیکو نوشته بود مقامات دولت ابراهیم رئیسی تاکید میکنند که به زودی مذاکرات احیای برجام را از سر میگیرند، ولی در عمل رویکرد دیگری در پیش گرفتهاند.
در اکوایران بببینید؛ پوتین ناجی اروپا شد!
بالاگرفتن تنش میان چین و تایوان
به گزارش بیبیسی، تسای اینگ ون،رئیس جمهور تایوان در پاسخ به سخنان رئیس جمهور چین گفت که این کشور در برابر فشارهای چین سر خم نمیکند و مردم این جزیره به شیوه دموکراتیک زندگی خود ادامه می دهد. خانم تسای گفته: «هرچه قدر دستاوردهای ما بیشتر شود، فشار بیشتری از سوی چین بر ما وارد می شود». سخنان خانم تسای در حالی در روز ملی تایوان ایراد شد که روز گذشته شی جین پینگ، رئیس جمهور چین قول داد تا «اتحاد مجدد» با تایوان را برآورده کند.
چین معتقد است که جمهوری تایوان یکی از استانهای جدا شده از این کشور است اما تایوان خود را یک دولت و کشور مستقل میداند. پکن استفاده از قدرت نظامی برای رسیدن به تایوان را هیچگاه رد نکرده است. چین طی روزها و هفتههای اخیر تعداد بیسابقهای از هواپیماها و جتهای نظامی خود را در منطقه پدافند هوایی تایوان به پرواز درآورده که برخی تحلیلگران معتقدند این پروازها میتواند به نوعی هشدار برای تایوان باشد.
خانم تسای در سخنرانیاش گفته که این کشور «در خط مقدم دفاع از دموکراسی ایستاده است». وی گفت که نمیتوان این جزیره را مجبور کرد تا سرنوشتی که چین برایش تعیین کرده را بپذیرد و به گفته وی، چین به آنها آزادی، دموکراسی یا حق حاکمیت نمیدهد. رئیس جمهور تایوان گفت پروازهای نظامی چین در منطقه پدافند هوایی به طور جدی بر امنیت ملی و ایمنی هوانوردی تأثیر گذاشته و اوضاع را به پیچیدهترین حالت ممکن در ۷۲ سال گذشته رسانده است. وی گفته تایوان عجولانه عمل نمیکند اما تجهیزات دفاعی خود را تقویت میکند. با این حال خانم تسای پیشنهاد مذاکره با رهبران چین بعنوان دو کشور دارای حقوق برابر را تکرار کرد، پیشنهادی که پکن تاکنون آن را رد کرده است.
خطر جدایی لهستان از اتحادیه اروپا
یویونیوز با انتشار گزارشی مدعی شده حکم دستگاه قضایی لهستان که اصل تقدم برخی قوانین اتحادیه اروپا بر قوانین ملی این کشور را به چالش میکشد، مقامات اروپایی را وارد بحرانی تازه کرده است. در پی صدور حکم یاد شده که برخی از تحلیلگران از آن به عنوان مقدمهای بر جدایی احتمالی لهستان از اتحادیه اروپا یاد میکنند نگرانیها در این خصوص نزد سیاستگذاران اروپایی و بسیاری از مردم لهستان افزایش یافته است. در حکم دادگاه قانونی اساسی لهستان که موجبات نگرانی سیاستمداران اروپایی را فراهم کرده تاکید شده است که برخی از قوانین اتحادیه اروپا با قانون اساسی این کشور سازگاری و همخوانی ندارد. این حکم به منزله تضعیف و نادیده انگاشتن یک مبنای قانونی از سوی لهستان است که ۲۷ کشور عضو اتحادیه به آن پایبند هستند. اورزولا فن در لاین، رئیس کمیسیون اروپا از این حکم «عمیقا» ابراز نگرانی کرده و گفته است نهاد اجرایی اتحادیه اروپا که وی هدایت آنرا در دست دارد تمام توان خود را برای تضمین اولویت و تقدم قوانین اتحادیه به کار خواهد گرفت.
لهستان بدون حل این چالش و بدون مماشات با رهبران اروپایی ممکن است از منافع اقتصادی عضویت در اتحادیه اروپا نیز بیبهره شود. این خطر در حالی ورشو را تهدید میکند که اتحادیه اروپا قرار است تحت شروطی در چارچوب جبران زیانهای اقتصادی ناشی از همهگیری بیماری کووید۱۹، بیست و سه میلیارد یورو کمک مالی از بودجه صندقی ایجاد شده به همین منظوردر اختیار لهستان قرار دهد. این کمک مالی به همراه ۱۱ میلیارد وام با بهره ارزان تنها در صورت تحقق وعدههای لهستان برای ایجاد اصلاحات مد نظر اتحادیه در بودجه شش سال آینده قابل پرداخت خواهد بود، حال آنکه بروکسل با شرایط فعلی نمیتواند اطمینان داشته باشد کشوری که اصل تقدم قوانین اروپایی را زیر سوال میبرد کمکهای دریافتی را در چه مسیری هزینه خواهد کرد.
حزب ناسیونالیست «قانون و عدالت» که قدرت را در لهستان در دست دارد تاکید کرده که هیچ برنامهای برای «پولکسیت» یا خروج این کشور از اتحادیه اروپا در دست ندارد. نظرسنجی «یوروبارومتر» که طی ماههای ژوئن و ژوئیه ۲۰۲۱ انجام شد نشان میدهد که شمار لهستانیهایی که به اتحادیه اروپا اعتماد دارند تقریباً دو برابر بیشتر از افرادی است که به دولت ملی خود اعتماد دارند. عضویت لهستان در اتحادیه اروپا این کشور را از سال ۲۰۰۴ به این سو صاحب یکی از پرشتابترین رشدهای اقتصادی در اروپا کرد. با این حال، ماتئوش موراویهتسکی، نخست وزیر لهستان ضمن استقبال از حکم دادگاه قانون اساسی این کشور میگوید که با هر کشور عضو باید با احترام رفتار شود و اتحادیه اروپا نبایست تنها به نهادی برای «گردهمآوردن برابرها و خیلی برابرها» تبدیل شود. دادگاه قانون اساسی لهستان پس از آن حکم تقدم نداشتن قوانین اروپایی را صادر کرد که نخست وزیر این کشور از این نهاد در باره امکان ممانعت اتحادیه اروپا از تلاش لهستان برای بازنگری در ساختار دستگاه قضایی استعلام کرده بود.
تلاش بریتانیا و کشورهای خلیج برای پیمان تجارت آزاد
به گزارش دویچهوله،بریتانیا و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس مذاکرات برای دستیافتن به یک پیمان تجارت آزاد را آغاز کرده اند. بریتانیا که پس از خروج از اتحادیه اروپا (برگزیت) میکوشد از فرصت کاهش محدودیتهای این اتحادیه برای گسترش مناسبات بازرگانی خود با کشورهای جهان بهترین استفاده را کند و در این مسیر توجه ویژهای به کشورهای ثروتمند حوزه خلیج فارس دارد. ماری ترولیان، وزیر بازرگانی بریتانیا برنامه خود را برای آگاهی از انتظارات شرکتهای بریتانیایی از یک قرارداد تجارت آزاد با شش کشور عربی حوزه خلیج فارس را آغاز کرد. این کشورها شامل بحرین، کویت، امارات متحده عربی، عربستان سعودی، عمان و قطر میشوند که مبادلات تجاری آنها با بریتانیا سال ۲۰۲۰ حدود ۳۵ میلیارد یورو بوده است.
بریتانیا پس از برگزیت با مشکلات و محدودیتهای زیادی در ارتباط با کشورهای اروپایی روبرو شد اما جدایی از اتحادیه اروپا میتواند برای آن در زمینه گسترش ارتباطهای تجاری با کشورهای عربی یک امتیاز محسوب شود. اتحادیه اروپا برای امضای توافقنامههای چند جانبه قوانین دست و پاگیری دارد و ضرورت اتفاق نظر میان اعضاء بسیاری از کارها را دشوار میکند. کشورهای شورای همکاری خلیج فارس سالیان طولانی برای انعقاد یک قرارداد تجارت آزاد با اتحادیه اروپا در حال مذاکره بودند تا این که این گفتوگوها پس از ۱۸ سال در سال 2018 بی نتیجه متوقف شد. در همین حال بخشی از مناسبات تجاری بریتانیا با کشورهایی نظیر عربستان سعودی که به جنگافزار و تجهیزات نظامی مربوط میشود همواره با انتقادهای زیادی روبرو بوده است.
نشست سهجانبه آمریکا با اسرائیل و امارات
به گزارش اکسیوس، وزارت امور خارجه آمریکا در بیانیهای اعلام کرد، آنتونی بلینکن، وزیر خارجه این کشور، روز چهارشنبه آینده با یائیر لاپید، وزیر خارجه اسرائیل و شیخ عبدالله بن زاید آل نهیان، وزیر خارجه امارات نشست سه جانبهای برگزار خواهد کرد. گزارشها حاکی از آن است که در این نشست درباره دستاوردهای معاهده صلح ابراهیم و نگرانیها درباره ایران مذاکره خواهد شد. طبق این بیانیه، در این نشست سه جانبه آنها پیشرفتهای به دست آمده از زمان امضای معاهده صلح ابراهیم در سال گذشته، فرصتهای آینده برای همکاری، و مسائلی مانند امنیت و ثبات منطقه را مورد بحث و بررسی قرار خواهند داد.
در همین حال نشریه «اکسیوس» نوشته است این نخستین نشست سه جانبه بین وزاری خارجه آمریکا، اسرائیل و امارات از زمان امضای معاهده صلح بین اسرائیل، امارات و بحرین در کاخ سفید در ۲۵ شهریور سال گذشته است. طبق این گزارش، ابتکار این نشست سه جانبه به طور مشترک توسط یائیر لاپید و شیخ عبدالله بن زاید آل نهیان مطرح شده است و آنها به آنتونی بلینکن گفتهاند که برای این نشست سه جانبه واشینگتن خواهند آمد. مقامهای اسرائیلی در گفتگو با اکسیوس ادعا کرده اند این نشست سه جانبه فرصتی خواهد بود تا اسرائیل و امارات نگرانیهای خود را از برنامه هستهای ایران و فعالیتهای منطقهای جمهوری اسلامی مطرح کنند.
خاموشی کامل لبنان با قطع برق سراسری
به گزارش العربیه در پی اتمام سوخت دو نیروگاه اصلی برق لبنان شامل «زهرانی» و «دیرعمار» و توقف فعالیت این دو نیروگاه، برق سراسر کشور در روز گذشته (شنبه ۱۷) مهر قطع شد.
شرکت برق لبنان در اطلاعیهای، دلیل قطعی سراسری برق این کشور را کمبود سوخت و افت تولید به زیر ۲۷۰ مگاوات عنوان کرد. قطع پیاپی برق به دلیل کمبود شدید سوخت یکی از معضلات بزرگ لبنان در دو سال اخیر بوده است.
پیش از خاموشی اخیر، مردم تنها دو ساعت در روز برق برای استفاده در اختیار داشتند. بسیاری از مردم لبنان از گذشته برای تامین برق مورد نیاز از دستگاههای دیزلی تولید برق استفاده میکردند، اما در شرایط کنونی با توجه به کمبود سوخت و همچنین گران شدن سوخت موجود، این امکان هم از مردم گرفته شده تا بتوانند در خاموشی ناشی از قطع برق سراسری از ژنراتورهای خانگی خود استفاده کنند.
لبنان با بحران شدید انرژی روبهرو است. این وضعیت یکی از پیامدهای بحران گسترده اقتصادی و مالی در این کشور از سال ۲۰۱۹ است که باعث سقوط پول ملی شد و بیش از سه چهارم مردم را به فقر کشاند. به دلیل سقوط ارزش پولی ملی و از بین رفتن ذخایر ارزی لبنان، این کشور قادر نیست سوخت مورد نیاز خود را خریداری و با سوبسید عرضه کند. زیان سالیانه شرکت برق تا ۱.۵ میلیارد دلار برآورد شده و طی دهههای گذشته بیش از ۴۰ میلیارد دلار برای دولت لبنان هزینه داشته است. اصلاحات در بخش انرژی یکی از خواستههای کلیدی بانک جهانی و صندوق بینالمللی پول بوده است.
برگزاری انتخابات سراسری در عراق
به گزارش میدلایست نیوز، مردم عراق امروز برای اولین بار پس از اعتراضات گسترده خیابانی در این کشور (که خواستار اصلاحات سیاسی شده بودند) به پای صندوق های رای میروند تا انتخابات پیش از موعد را برگزار کنند. مصطفی کاظمی، نخست وزیر عراق در اولین دقایق رأی خود را به صندوق انداخت و برهم صالح، رئیس جمهور عراق این انتخابات را فرصتی برای ساختن کشور دانسته است. عراق در حال حاضر با بحران اقتصادی، فساد گسترده و تفرقههای قومی دست و پنجه نرم میکند.
با این حال تحلیلگران معتقدند که احتمال تغییرات جدی و گسترده در پارلمان عراق چندان بالا نیست. در پنجمین دورە انتخابات مجلس عراق۳۲۴۹ نامزد از بیش از ۱۰۰ حزب و ائتلاف عراقی، برای به دست آوردن اکثریت ۳۲۹ کرسی با هم رقابت میکنند. ۹۵۰ نفر از نامزدها زن هستند. بر اساس قانون جدید انتخابات، رای دهندگان به جای انتخاب لیست احزاب، می توانند به نامزد مورد نظر خود رای دهند. در انتخابات پیشین، هر استان یک حوزه انتخابی در نظر گرفته می شد؛ به این صورت که ١٨ استان عراق ١٨ حوزه انتخابی به حساب می آمد. اما در این دوره عراق به ٨٣ حوزه انتخابی تقسیم شده است.
طبق آمار ارائه شده توسط کمیسیون عالی انتخابات عراق از ٤٠ میلیون جمعیت این کشور ۲۵ میلیون نفر حق شرکت دراین انتخابات را دارند، اما تا ١٠ مهر تنها حدود ١٧ میلیون نفر کارت شرکت در انتخابات دریافت کردهاند. بسیاری از شخصیت های مذهبی عراق تاکنون از هیچ نامزد و یا حزب خاصی حمایت نکرده اند و فقط مردم را به مشارکت در انتخابات دعوت کردهاند.