معافیت از خدمت سربازی شامل چه کسانی می شود؟

 

مقدمه (دلایل توجیهی):

 

برای اولین بار پس از انقلاب اسلامی موضوع معافیت و یا احتساب دوران اشتغال در آموزش و پرورش به‌عنوان دوران خدمت وظیفه در «لایحه قانونی معافیت فارغ التحصیلان مراکز تربیت معلم از خدمت زیر پرچم» مصوب شورای انقلاب در سال 1358 قید شد.

 

این لایحه به این بیان پرداخت که فارغ التحصیلان مراکز تربیت معلم با تعهد به انجام خدمت 5ساله در وزارت آموزش و پرورش پس از این دوران 5ساله از خدمت سربازی معاف خواهند بود. در ماده 7 قانون خدمت وظیفه عمومی مصوب 1363 نیز ضمن تأکید بر بقای حکم لایحه مصوب شورای انقلاب، مقرر شد مشمولین پس از طی دوره آموزش مقدماتی نظامی بقیه خدمت مقرر در آن قانون را در آموزش و پرورش انجام دهند. در تبصره‌ای که در سال 1390 نیز به این قانون افزوده شد بر طی کردن دوران آموزش رزم مقدماتی در مراکز آموزشی نظامی تأکید شد. این موارد قانونی با توجه به قصدی که این طرح دنبال می‌کند واجد نقایص مهمی است از جمله:

 

1. تنها نسبت به جذب فارغ التحصیلان اشاره می‌کند و نسبت به طریق دیگر جذب معلم یعنی ماده 28 اساسنامه دانشگاه فرهنگیان و جذب خارج از روال دانشگاه ساکت است. البته جذب از طریق دانشگاه فنی شهید رجایی نیز در صورت نیاز نسبت به جذب طلاب هم باید در نظر گرفته شود.

 

2. مخاطبان مصوبات گذشته عموم فارغ التحصیلان بوده؛ یعنی گذشته از اینکه شامل غیر فارغ التحصیلان دانشگاه فرهنگیان یا شهید رجایی نمی‌شده بلکه صرفاً برای روحانیون نبوده؛ فلذا به‌هیچ‌وجه سازوکار ورود نهادهای حوزوی تصمیم‌گیر از جمله مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه در آنها پیش‌بینی نشده است.

 

٣. در هیچ‌یک از قوانین مذکور اشاره‌ای به ضوابط و شرایط جذب این‌گونه معلمان نشده است، به‌نظر می‌رسد اصلاحات گفته‌شده بر اساس وجود حداقل سه حکم در سالهای 1358، 1363 و 1390 باید با بیان حکمی شفاف و در عین حال جامع افراد خویش در قانون وظیفه قید شود.

 

لذا طرح ذیل تقدیم می‌شود:

 

عنوان طرح: طرح الحاق یک ماده به قانون خدمت وظیفه عمومی

 

ماده واحده ـ یک ماده به‌عنوان ماده 32 مکرر به قانون خدمت وظیفه عمومی مصوب 1363/7/29 به‌شرح زیر الحاق می‌شود:

 

ماده 32 مکرر ـ تمامی پذیرفته‌شدگان دارای تحصیلات رسمی حوزوی که خدمت سربازی خود را انجام نداده‌اند و به‌هرنحو طبق ضوابط مربوط، توسط وزارت آموزش و پرورش در مشاغل آموزشی و تربیتی جذب می‌شوند پس از 5 سال سابقه، مشروط به گذراندن دوره آموزش رزم مقدماتی مطابق ضوابط ستادکل نیروهای مسلح، خدمت 5ساله آنها، در حکم گذراندن دوره ضرورت می‌باشد. دولت موظف است همه‌ساله اعتبارات لازم را برای آموزشهای فوق در اختیار سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قرار دهد.

 

تبصره 1 ـ وزارت آموزش و پرورش مکلف است چنانچه مشمولان این قانون از انجام خدمت مورد تعهد امتناع نمایند و یا طی مدت تعهد به‌هرعلت از خدمت در وزارت آموزش و پرورش برکنار شوند، آنان را بلافاصله جهت رسیدگی به وضع مشمولیت به ستادکل نیروهای مسلح معرفی نمایند. مخارج انجام‌شده برای افراد مذکور توسط وزارت آموزش و پرورش اخذ و به خزانه‌داری کل کشور واریز می‌شود.

 

تبصره 2 ـ حقوق و مزایای دو سال اول خدمت این افراد، بر اساس ضوابط دفتر حفاظت اطلاعات فرماندهی معظم کل قوا، ستادکل نیروهای مسلح و مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه، توسط وزارت آموزش و پرورش پرداخت می‌گردد.

 

تبصره 3 ـ سایر شرایط مربوط به جذب روحانیون موضوع این ماده بر اساس ضوابط و شرایطی است که با همکاری وزرات آموزش و پرورش و مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه و با رعایت مجوزهای ستادکل نیروهای مسلح ظرف مدت 6 ماه تهیه می‌شود و به تصویب شورای‌عالی انقلاب فرهنگی می‌رسد.

 

تبصره 4 ـ علاوه بر دانش‌آموختگان حوزوی، وضعیت طلاب شاغل در سمت‌های آموزشی و تربیتی که با استفاده از معافیت تحصیلی به استخدام در آمده‌اند از لحاظ انجام خدمت وظیفه عمومی و مدت تعهد خدمت، مشمول این ماده می‌باشند و سوابق آموزشی و تربیتی ایشان آنان جزء مدت تعهد محسوب می‌گردد.